هرم خوفو تنها مورد از میان عجایب هفتگانۀ دنیای قدیم است که هنوز هم پابرجا مانده است؛ اما چه کسی مسئول ساخت این شگفتی بوده است؟ ما امروز نه تنها نام او را میدانیم بلکه از شکل «چهره» او نیز اطلاع داریم.
بزرگترین هرم مصر باستان، موسوم به هرم خوفو، یکی از عجایب هفتگانۀ عالم قدیم بوده است که هنوز هم رازهای زیادی دربارۀ نحوۀ طراحی و ساخت آن وجود دارد.
به گزارش فرادید، اما به هر حال، در طول سالها و در جریان اکتشافات باستانشناسی گوناگون، بسیاری از رازهای این شگفتی معماری دنیای باستان برای ما فاش شدهاند؛ یک نمونۀ نسبتا جدید و بسیار هیجانانگیز از این اکتشافات، یافتن یادداشتهایی ۴۵۰۰ ساله بود که روایت یکی از شاهدان عینی ساخت هرم خوفو را در خود ثبت کرده بودند.
غارهای آهکی وادیالجرف که قدیمیترین پاپیروسهای جهان را در خود جای داده بودند
این پاپیروسهای باستانی (موسوم به پاپیروسهای دریای سرخ) که به طرز شگفتانگیزی در غارهای آهکی دستساز در نزدیکی ساحل دریای سرخ حفظ شده بودند، روایتی از زندگی و کارهای روزمرۀ گروهی از کارگران ساخت هرم را ثبت کرده بودند؛ این یادداشتها ظاهرا متعلق به مردی به نام «مِرِر» بودهاند که مسئولیت یک گروه انتقال سنگ برای ساخت هرم خوفو را به عهده داشته است. کشف این پاپیروسها در سال ۲۰۱۳، یک نقطۀ عطف برای شناخت فرایند ساخت اهرام بود.
یکی از جالبترین مواردی که در یادداشتهای مرر به چشم میخورد، اشاره به نام فردی است که ظاهرا جایگاه اصلی را در میان سازندگان هرم خوفو داشته است و نظارت بر تمام جنبههای این پروژۀ حیرتانگیز عهدهدار بوده است. نام این مرد «آنخاف» (Ankhhaf) است.
پاپیروسی که یادداشتهای «مرر» را در خود داشت
مرر در بخشی از یادداشتهای خود اشاره میکند که گزارش کار خود را به «آنخاف اشرافزاده» ارائه میکرده است؛ آنطور که نشریۀ اسمیتسونین در گزارشی دربارۀ پاپیروسهای دریای سرخ نوشته است، «این نخستین بار است که ما به طور قطعی میدانیم که آنخاف بر عملیات ساخت هرم بزرگ نظارت داشته است».
مقبرۀ آنخاف در نزدیکی اهرام جیزه.
اما آنخاف کیست؟ خوشبختانه، سالها قبل از اینکه پاپیروسهای دریای سرخ کشف شوند، مقبرۀ آنخاف در نزدیکی اهرام جیزه کشف شد و تبار او نیز تا حد زیادی روشن شده بود. آنخاف یک شاهزاده از سلسلۀ چهارم فراعنۀ مصر و برادر ناتنی فرعون خوفو بود؛ همان فرعونی که هرم بزرگ به عنوان مقبرۀ او ساخته شد.
آنطور که از یافتههای مقبرۀ آنخاف برمیآید، او مقامی عالی در دربار خوفو داشته و یکی از وزیران او بوده است؛ بنابراین جای شگفتی نیست که او، آنطور که پاپیروسهای دریای سرخ نشان میدهند، مسئول اصلی ساخت هرم عظیم برادرش خوفو بوده باشد.
مجسمۀ آنخاف که در مقبرۀ او کشف شد و در حال حاضر در موزۀ بوستون نگهداری میشود
یکی از یافتههای شگفتانگیز در مقبرۀ آنخاف، مجسمهای بسیار هنرمندانه و ظریف از او بوده است؛ مجسمهای آنقدر واقعنما که اجازه میدهد بعد از گذشت نزدیک به ۴۵۰۰ سال، ما بتوانیم چهرۀ مردی را مشاهده کنیم که مسئول ساخت یکی از بزرگترین شگفتیهای معماری در تاریخ بشر بوده است.