فرارو- مدت زیادی تا برگزاری انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی باقی نمانده است. انتخاباتی که قرار است ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ برای تعیین نمایندگان دوازدهمین دوره مجلس برگزار شود. به همین دلیل است که حواشی این دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی روز به روز افزایش پیدا میکند.
به گزارش فرارو، ستاد انتخابات کشور در روز جمعه ۱۹ آبان از پایان بررسی صلاحیت داوطلبان این انتخابات در هیئتهای اجرایی خبر داد. رد صلاحیت منتقدان دولت ابراهیم رئیسی، چهرههای میانهرو و تعداد معدود اصلاحطلبان و چندین نماینده وقت مجلس ایران با موجی از واکنشها همراه شد و چهرههایی از جمله علی مطهری و مسعود پزشکیان اعلام کردند به این رد صلاحیتها اعتراض خواهند کرد.
روز جمعه ۲۰ بهمن ماه، برخی از چهرههای سیاسی در شبکههای اجتماعی اعلام کردند که مجددا رد صلاحیت شده اند. محمد بهادری جهرمی، سخنگوی دولت در این باره گفت: «کلی بودن بیش از حد شرایط احرازصلاحیت نامزدهای انتخابات از نواقص قانون انتخابات است. التزام یعنی فرد به احکام اسلام یا مبانی و قوانین جمهوری اسلامی پایبند باشد. وام گرفتن و پس ندادن، رانت خواری، تندخویی با زیردستان از مصادیق عدم التزام به اسلام است. اینکه رهبری در دیدار اعضای شورای نگهبان توصیه کرده بودند عدم احراز را به مردم بسپارید و این مصداق را اسم برده بودند به هیچ وجه صحت ندارد و رهبر معظم انقلاب هیچ اسمی از افراد از جمله آقای پزشکیان نبردند و توصیهای به رد و تائید اشخاص نداشتند.»
جبهه اصلاحات ایران با تأکید مجدد بر اینکه با اتکاء به راهبرد انتخاباتى خود براى سال ١٤٠٢ امکان ارائه فهرست در انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان در تهران را ندارد، بیانیهای منتشر کرده است. در بخشى از این بیانیه آمده: «جبهه اصلاحات ایران پس از ماههاى متمادی بررسی و رصد تحولات سیاسی کشور، عملکرد حاکمیت و دستاندرکاران انتخابات و دریافت نظرات کارشناسان و احزاب در سراسر کشور و به خصوص با توجه به رویکرد مردم، راهبرد انتخاباتی خود را براى انتخابات پیش رو بر مبناى این که نمىتواند در انتخاباتی تهی از معنا، غیررقابتی، غیرمنصفانه و غیرمؤثر در اداره کشور شرکت کند، تعیین کرد.»
روزنامه جوان با اشاره به سندراهبردی اخیر جبهه اصلاحات درباره انتخابات نوشت: «این سند را میتوان در دو جمله خلاصه کرد «با دست پس زدن و با پا پیش کشیدن انتخابات!» بلاتکلیفی این طیف اصلاحات کار را برایشان سخت کرده و سختتر هم خواهد کرد. انتخابات اسفندماه هم برگزار خواهد شد، اما روزبهروز از مردم دورتر خواهند شد و با ریزش شدیدتر سرمایه اجتماعی مواجه خواهند بود.»
مرتضی آقاتهرانی، رئیس شورای مرکزی حزب پایداری و نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی از جمله افرادی بود که این هفته، به نمایندگی از جبهه پایداری درباره انتخابات اظهار نظر کرد و گفت: «بی تردید حضور و ورود به انتخابات امری معقول، منطقی و تثبیت موقعیت نظام خواهد بود. هر قدر حضور مردمی در انتخابات بیشتر باشد، دوستان داخل و خارج را امیدوارتر خواهد کرد.» البته سخنان آقاتهرانی به همین جا خلاصه نشد و با کنابه به ردصلاحیت شدگان مجلس گفت: «این روزها که شورای نگهبان به دلائلی برخی را قبول و یا رد میکند، بیانیه بر علیه شورا و یا خدشه دار کردن این ارگان که در قانون اساسی و بیانات امامین عزیز انقلاب همیشه مورد حمایت بوده چه معنا دارد؟ بیشک، اگر، چون دورههای قبل این آقایان تأیید میشدند، این سخنان گفته نمیشد.»
آقا تهرانی خطاب به محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، نیز گفت: «پیش از این عدهای از دوستان حوزوی؛ هر دوره مجلس را به نقد و بررسی میگذاشتند در آن جلسات، رؤسای مجلس و حتی گاه نمایندگان مجلس هر دوره را با دیگر مجالس مقایسه میکردند این کاری بس ارزنده برای بازرسی، وارسی و خودشناسی نمایندگان مجلس بود که این ابتکاری از حضرت علامه مصباح (ره) که دیگر از آن هم خبری نیست، ان شاءالله که احیاء شود. بنده اگر به جای رئیس مجلس بودم اول از هر چه، چنین همایش و نشستی را برای ارزیابی هیئت رئیسه زنده و ریاستش میگذاشتم تا که بتوانم کار را بهتر از تصور خویش جلو ببرم؛ روشن است که دیگران از بیرون بهتر نقاط ضعف و قوتمان را میبینند. از درگاه الهی برای همه مسؤلین این نظام مقدس برترین را خواهانم.»
البته ماجراهای اختلافها بین قالیباف و برخی چهرههای پایداری و اصولگرا تازگی ندارد. درانتخابات ۹۸ انتخاب سرلیست بین قالیباف و آقاتهرانی تبدیل به نقطه چالشی بین طیف پایداریها و نواصولگرایان شد و در نهایت مرتضی آقاتهرانی پس از گرفتن بیشترین سهم لیست شورای ائتلاف برای جبهه پایداری، به سرلیستی قالیباف تن داد. اما از سال ۹۸ تا کنون شرایط تغییر کرده و اعضای جبهه پایداری دیگر دلیلی نمیبینند که بخواهند به خواستههای قالیباف تن دهند. پس از آن که قالیباف رئیس مجلس شد، درگیریهای حزب پایداری و او ادامه یافت و ردپای این درگیریها را نیز میتوان در حوزه مسائلی از جمله لایحه عفاف و حجاب دید. همه این موارد در شرایطی است که مهدی چمران، عضو شورای مرکزی ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی، اوایل دی ماه گفت: «نیروهای انقلابی با یک دیگر مشکلی ندارند و مسئله وحدت یک دو دو تا چهارتاست و خیلی طبیعی است. اگر نیروهای انقلاب با یک دیگر هماهنگ باشند، پیروزی دست یافتنیتر است.» همچنین مهدی باقری، عضو شورای مرکزی جبهه پایداری نیز گفت: «جبهه پایداری اختلاف جدی با قالیباف ندارد و خیلی از کارهای این مجلس به خوبی پیش رفته و وحدت باعث موفقیت مجلس شده»
افزون بر اینها، امین توکلی زاده، معاون فرهنگی شهرداری، در توییتهایی تلویحا اختلاف و سهمخواهی از لیست تهران را عامل تفرقه و شکست دانسته و با آوردن جملهای از قالیباف با عنوان "سهمخواهی حرام است" خواستار بازی تمام اضلاع اصولگرایان در لیست شده است. از طرف دیگر عناصر رسانهای نزدیک به قالیباف تلویحا زاکانی را به استیضاح، خروج از بهشتِ شهرداری و در نهایت پایان عمر سیاسی تهدید کردهاند. حلقه قالیباف در شورای شهر تهران این روزها جدیترین منتقدان زاکانی در شهرداری هستند.
علی محمد نمازی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی درباره چگونگی حمایت از افراد در انتخابات گفت: «در راستای حمایت از داوطلبان میانگین امتیاز از ۳ مولفه برای کارگزاران اهمیت دارد که عبارتند از رأیآوری، اصلحطلب بودن و زمینه همکاری در آینده؛ بنابراین اگر نامزدی بخواهد مورد حمایت حزب کارگزاران سازندگی قرار بگیرد ما این ارزیابی را در مورد آنها انجام میدهیم، به این ترتیب که میزان رأیآوری، اصلاحطلب بودن و آمادگی ادامه همکاری را میسنجیم، آنچه به عنوان شرط اول برای ما اهمیت دارد، اصلاحطلبی است. جبهه اصلاحات راهبرد خود را اعلام کرده و راهبردش هم این است که، چون کاندیدا نیست ما نمیتوانیم در انتخابات شرکت کنیم، اما امکان دارد برخی احزاب اصلاحطلب مانند کارگزاران سازندگی، ندای ایرانیان و اعتماد ملی بخواهند لیست بدهند، البته در حال حاضر ما تاییدیهها را جداگانه رصد میکنیم اگر رأیآور و اصلاحطلب باشند، در دایره ارزیابی قرار میدهیم و اگر ارزیابیها به اینجا رسید که ما میتوانیم این افراد را داخل لیست قرار بدهیم، آن وقت اعلام خواهیم کرد، یعنی افرادی را داخل لیست قرار میدهیم که انتخاب شوند.»
پیشتر از این اظهارنظر، سیدحسین مرعشی گفته بود: «کارگزاران صرفاً در حوزههایی از انتخابات مجلس شورای اسلامی فعال است که نامزد حزبی یا نامزدی با سوابق روشن و قابل دفاع اصلاحطلبانه تایید صلاحیتشده باشند.»
علی باقری فعال سیاسی اصلاح طلب که نام او در میان رد صلاحیت شدگان مجلس شورای اسلامی دیده میشود، در گفتگو با روزنامه اعتماد به انتقاد از عملکرد هیاتهای اجرایی انتخابات مجلس دوازدهم پرداخته است، اما تاکید کرده مشارکت اصلاح طلبان مهم است. وی در این باره گفت: «تصور میکنم اگر تعداد بیشتری از اصلاحطلبان خصوصا از چهرههای شناخته شده اصلاحطلب در انتخابات شرکت میکردند به صواب نزدیکتر بود، چراکه این مشارکت هم مبتنی بر روح اصلاحطلبانه بود و هم فواید بیشتری برای جامعه داشت. چه منجر به حضور در انتخابات میشد و با تایید این افراد مبارزهای جدی شکل میگرفت و چه ردصلاحیت میشدند و عملا امکان حضور در انتخابات را نمییافتند، اما متاسفانه اقلیتی از گروهها و چهرههای اصلاحطلب متقاعد به منطق دوم شدند و در انتخابات ثبتنام کردند و باقی...»
حسام الدین آشنا، مشاور حسن روحانی در دولت سابق، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «آیا انتخابات هم مانند جشنواره فیلم فجر است که رقابت میان سوره و اوج و فارابی باشد؟»
علی محمد نمازی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی در گفتگو با خبرآنلاین آماری درباره اصلاح طلبان داده و گفته است: «۹۰ درصد مردم ایران اصلاحطلب هستند و هر کاندیدایی از قشر عادی جامعه که ثبتنام کرده باشد، اصلاحطلب محسوب میشود، شاید وزارت کشور از این منظر به قضیه نگاه میکند و میگوید اصلاحطلبان را تایید میکنیم. به عبارت دیگر ۹۰ درصد مردم ایران معتقد به براندازی و حرکتهای قهرآمیز نیستند بلکه به دنبال اصلاح امور هستند. بنده اگر به جای رئیس مجلس بودم اول از هر چه، همایش و نشستی را برای ارزیابی هیئت رئیسه زنده و ریاستش میگذاشتم تا که بتوانم کار را بهتر از تصور خویش جلو ببرم.»