بله، ما می‌توانیم باران بسازیم، اما مشکل خشکسالی را حل نمی‌‌کند

فرارو- مقام‌های چینی که با بدترین موج گرمای تاریخ خود دست و پنجه نرم می‌کنند در تلاش هستند تا برنامه‌های «بارورسازی ابرها» را در آن کشور به میزان قابل توجهی گسترش دهند روشی بحث برانگیز برای تحریک ابرها با هدف باریدن.

به گزارش فرارو به نقل از بلومبرگ، قابل درک است که این لحظه‌ای برای اقدامات ناامیدکننده است. رودخانه پر قدرت «یانگ تسه» چین در برخی از بخش‌ها تقریبا به یک قطره آب تقلیل یافته است و باعث ایجاد بی‌ثباتی در تولید برق آبی آن کشور شده و صدها هزار نفر را از آب آشامیدنی سالم محروم ساخته است.

با این وجود، زمان آن فرارسیده که رکورد باروری ابرها را به ثبت برسانیم رویه‌ای که به سرعت در غرب امریکای کم آب در حال گسترش است. بله، اثبات شده که وادار کردن ابرها برای تشکیل باران و برف بارش را تا ۱۵ درصد در مناطق خاصی افزایش می‌دهد و صنعت نوظهور بارورسازی ابرها شایسته انجام تحقیقات و سرمایه‌گذاری بیش‌تر توسط بخش خصوصی در جهان تحت فشار آب و هوایی امروز است.

با این وجود، بارورسازی ابرها راه حل معجزه آسایی برای بحران خشکسالی نیست: فرآیند تزریق ذرات ریز یا بخارات شیمیایی به ابرها برای ایجاد باران یک راه حل تضمینی و بر اساس تقاضا نیست. بارورسازی ابرها حداکثر باید در برنامه‌های جامع و بلندمدت مدیریت آب به عنوان یک اقدام حمایتی در نظر گرفته شود.

بارورسازی ابرها یک فناوری امیدوارکننده است و با پیشرفت‌های سریع در سالیان اخیر همراه بوده با این وجود، در مورد آن «اما» و «اگر» های زیادی وجود دارد. «دن برید» دانشمندی که تحقیقات مربوط به بارورسازی ابرها را در مرکز ملی تحقیقات جوی رهبری می‌کند این چالش را این گونه توضیح می‌دهد: «اختلاف نظر کمی در این باره وجود دارد که بارورسازی ابرها می‌تواند باعث افزایش بارندگی شود با این وجود، پرسش آن این است که به چه میزان و آیا شرایط مناسبی در ابرها دارید و آیا آن ابرها در مواقعی که به آن نیاز دارید وجود خواهند داشت یا خیر»؟»

چین تاکنون بزرگترین برنامه باروری ابر در جهان داشته است. هم چنین، در کشورهایی از تایلند و استرالیا گرفته تا امارات متحده عربی و ایالات متحده بارورسازی ابرها رایج است. در دو سال گذشته، کلرادو، آیداهو، یوتا، وایومینگ و کالیفرنیا عملیات باروری ابرهای خود را گسترش داده‌اند به ویژه برای ایجاد برف بر فراز رشته کوه‌های سیرا نوادا که در معرض ذوب شدن برف‌ها قرار گرفته اند. دو نوع بارورسازی ابر وجود دارد.

در هند و چین معمولا روش «هیگروسکوپیک» یا جذب آب انجام می‌شود که در آن با استفاده از راکت‌ها یا بال هواپیما تریلیون‌ها ذره نمک فوق ریز در یک ابر منفجر می‌شوند. مولکول‌های آب جذب نمک می‌شوند بنابراین، به ذرات متصل می‌شوند و به قطرات باران تبدیل می‌خواهند شد.

بارورسازی ابرها در هوای سرد نتایج ثابت شده بیشتری دارد. در این روش پرتابگرها تکه‌های ریز یدید نقره را به درون هسته‌ای ابرها در ارتفاع ۱۸ هزار متری (۶۰ هزار فوتی) پرتاب می‌کنند. یدید نقره ساختار مولکولی شبیه یخ دارد. همان گونه که ذرات از میان ابرها به سمت پایین حرکت می‌کنند آب مانند یخ روی آن قرار گرفته و دانه‌های برف ایجاد می‌شوند. مطالعه‌ای که اخیرا توسط مرکز تحقیقات جوی انجام شد از مدل‌سازی راداری و هواشناسی استفاده کرد تا به طور قطعی نشان دهد که بارورسازی به این روش می‌تواند بارش برف را افزایش دهد.

از دهه‌هایی که بارورسازی ابرها برای اولین بار معرفی شد تا به امروز نگرانی‌ها مبنی بر سمی بودن آن برای محیط زیست از بین رفته است. کلرید سدیم به سادگی نمک خوراکی پودر شده است که برای محیط زیست بی‌خطر می‌باشد و می‌تواند از بخش‌های زیرین زمین خارج شود. در حالی که یدید نقره در غلظت‌های زیاد می‌تواند مضر باشد مقادیر موجود در برف انباشت پس از بارور شدن ابرها اغلب غیرقابل تشخیص است. مطالعات نشان داده‌اند که در نمونه‌های برف و خاک در مناطقی که ابرها بارور شده بودند یدید نقره بیش‌تر از قبل از کارزار بارورسازی ابر وجود نداشت احتمالا به این دلیل که باران‌های اضافی سیستم را پاکسازی کردند.

فناوری به طور پیوسته در حال بهبود است. مهم‌تر از همه آن که دانشمندان اکنون مدل‌های رایانه‌ای برای شبیه‌سازی اثرات کاشت یدید نقره را در اختیار دارند امری که به آنان این امکان را می‌دهد تا مناسب‌ترین مکان‌ها را برای بهبود آب و هوا مشخص کنند. با بهبود قدرت پردازش، این مدل‌ها نیز بهبود می‌یابند.

با این وجود، مهم نیست که مدل‌سازی تا چه اندازه پیچیده باشد این روش شانس اندکی برای کمک به شرایط اضطراری خشکسالی دارد عمدتا به این دلیل که برای بارورسازی به ابرهای طوفانی نیاز دارید و و خشکسالی‌های طبیعت باعث می‌شوند تعداد این ابرها کاهش یابند.

هنگامی که طوفان‌ها ظاهر می‌شوند برای بارورسازی در هوای گرم به ابرهای غنی از رطوبت نیاز دارید تا بارندگی را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. حتی افزایش ناچیز ممکن است ارزش تلاش را در منطقه‌ای کم آب داشته باشد. این کار درمان همه مشکلات نخواهد بود. در دراز مدت، موثرترین استفاده از بارورسازی ابرها تکرار مداوم آن است: بارورسازی در سال‌های مرطوب و خشک به طور یکسان برای تغذیه مخازن و مرطوب کردن خاک.

در اینجا سرمایه گذاران باید به یک نکته توجه داشته باشند: بارورسازی ابرها یک صنعت خاص است که فراتر از ایالات متحده و چین در حال رشد می‌باشد. برای مثال، امارات متحده عربی اخیرا تاسیساتی را ساخته که صدها ابر بارور شده در هفته تولید می‌کند. تقاضا برای بارورسازی ابرها به احتمال زیاد افزایش خواهد یافت. برای مثال، در هند در مطالعه‌ای تازه که از سوی دولت آن کشور صورت گرفته پیش بینی شده که تقاضا برای آب در سال ۲۰۳۰ میلادی بیش از دو برابر عرضه موجود کشور خواهد بود. پیش بینی می‌شود در ایالات متحده وقوع خشکسالی‌های در ابعاد وسیع تا اواسط قرن حاضر به میزان سه برابر افزایش یابد.

با این وجود، قانونگذاران و سرمایه گذاران هر دو باید با احتیاط عمل کنند. آنان می‌توانند به طرح اضطراری خشکسالی حوضه رودخانه کلرادو به عنوان نمونه‌ای خوب از اینکه چگونه بارورسازی ابرها می‌تواند در یک استراتژی گسترده‌تر برای مدیریت خشکسالی ادغام شود که شامل برنامه‌های سخت گیرانه مصرف کننده، زیرساخت‌های آب و رودخانه، بهبودهای مدیریتی و منابع جدید تامین آب مقاوم در برابر خشکسالی مانند فاضلاب بازیافتی است نگاه کنند.

در نیومکزیکو، پیشنهادهای مرتبط با باروری ابرها اخیرا پس از مقاومت منتقدانی که استدلال می‌کنند انسان‌ها نباید با آب و هوا دست و پنجه نرم کنند مورد تایید قرار گرفته است. با این وجود، بشر قرن‌هاست که سیستم‌های طبیعی را تغییر می‌دهد، با ساخت سدها باعث تغییر مسیر رودخانه‌ها شده و مناظر را با کانال‌های آبیاری قدیمی و مدرن شکل می‌دهد. در این مرحله واقعیتی کاملا آشکار وجود دارد: ما به تمام راه حل‌های بالقوه روی میز نیاز داریم و این بدان معناست که با احتیاط از فناوری‌های بحث برانگیز برای مقابله با تاثیرات چشمگیر تغییرات آب و هوایی که ناشی از اقدامات انسانی است استفاده می‌کنیم.