روایت یک شاهد عینی از چین؛ مانند یک رمان از کافکا!

فرارو- آن اسکات تایسن یک روزنامه نگار آمریکایی است که از مناطق جنگی پس از حمله به عراق و اخیرا از آسیا گزارش می‌دهد. او برای کریستین ساینس مانیتور، واشنگتن پست، وال استریت ژورنال و سیاتل تایمز نوشته است. تایسن فارغ التحصیل با مدرک ممتاز از دانشگاه هاروارد است و در دانشگاه کلمبیا نیز در رشته اقتصاد و تجارت تحصیل کرده است. تایسن بیش از یک دهه جنگ عراق و افغانستان را پوشش داده است. او هم چنین به مدت هشت سال تحولات آسیا و چین را گزارش کرده است. از سال ۲۰۲۰ میلادی به این سو، تایسن به عنوان رئیس دفتر پکن برای کریستین ساینس مانیتور فعالیت می‌کند. او نویسنده کتاب پرفروش «اسپارت آمریکایی: وعده، ماموریت و خیانت جیم گانت سرگرد نیرو‌های ویژه» درباره افغانستان است و هم چنین در نگارش کتاب «بیداری‌های چینی: داستان‌های زندگی از چین غیر رسمی» همکاری داشته است. او به زبان چینی و فرانسوی تسلط دارد.

به گزارش فرارو به نقل از کریستین ساینس مانیتور، به پیاده رو خالی از جمعیت در شانگهای بازگشتم و حرکت کردم. اول آوریل بود و این اولین حضور من در خارج از اتاق تحت رژیم کووید صفر حاکم بر چین محسوب می‌شد. این اولین حضور من در خیابان پس از ۱۴ روز قرنطینه در اتاقی با زنگ هشداری بود که هرگاه در را باز می‌کردم به صدا در می‌آمد در باز کردنی که صرفا به خاطر لذت بردن از هوای تازه بیرون از اتاق بود. در واقع، من در یک ماموریت بودم: تهیه غذا.

دو هفته پیش از آن، درست در زمانی که شانگ‌های شهر ۲۵ میلیونی چین به عنوان کانون بدترین شیوع ویروس کرونا در چین از زمان شروع پاندمی کرونا در ووهان در اواخر سال ۲۰۱۹ میلادی شناخته شود هواپیمای من در آنجا فرود آمد. من سه سال برای دریافت ویزای چین منتظر بودم. من به عنوان رئیس دفتر کریستین ساینس مانیتور در پکن انتخاب شده بودم و شانگهای بندر مورد نیاز برای ورود به پکن بود.

در فرودگاه شانگهای با ارتشی از مجریان مقررات برای پیشگیری از ورود کووید مواجه شدیم کارکنانی که از سر تا پا با جلیقه‌های محافظ سفید، سپر‌های محافظ صورت و دستکش پوشیده بودند. سیستم تکنو - بوروکراسی کاملا کنترل شده‌ای که در آن فرود آمده بودم به شدت بسته بود و همه چیز را تحت سیطره خود داشت و بر زندگی روزمره من به گونه‌ای مسلط شده بود که هرگز تصور نمی‌کردم.

مقیاس بی‌سابقه و افراطی‌ای از کنترل پاندمی کرونا در شانگ‌های وجود دارد. برای مثال، من ملزم به انجام ۱۷ آزمایش کووید-۱۹ ظرف مدت کم‌تر از چهار هفته شدم. این موضوع به وضوح نشان می‌دهد که چگونه سیستم سیاسی چین از بالا به پایین و با محاسبه هزینه - فایده انجام شده توسط یک اقلیت زندگی میلیون‌ها نفر از مردم عادی چین را خراب می‌کند.

«شی جین پینگ» رهبر چین مهر شخصی خود را بر سیاست صفر کووید-۱۹ گذاشته و موفقیت ناشی از آن را به عنوان دلیلی بر برتری نظام سیاسی تحت رهبری حزب کمونیست آن کشور در مقایسه با سایر کشور‌ها ستوده است. پس از شی مقام‌های حزبی می‌دانند که شغل آنان به خنثی کردن یا بهتر است بگوییم پیشگیری از شیوع جدی کرونا بستگی دارد.

مطمئنا رویکرد سخت گیرانه چین با دستیابی به سطح پایینی از موارد و مرگ و میر در مقایسه با بسیاری از کشور‌های دیگر شناخته شده است. با این وجود، با افزایش تعداد موارد ابتلا به کرونا استراتژی سفت و سخت ضد کووید-۱۹ تلفات اجتماعی و اقتصادی بیش‌تری را به دنبال دارد. همه مناطق به جز ۱۳ شهر از ۱۰۰ شهر برتر چین که مجموعا ۷۰ درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهند اکنون برخی محدودیت‌های قرنطینه را اعمال کرده اند.

همان طور که من در شانگ‌های کشف کردم با دور شدن سایر نقاط جهان از قرنطینه و سایر اقدامات سخت گیرانه چین در معرض خطر گرفتار شدن در چرخه‌های قرنطینه پرهزینه باعث لاغرتر شدن ساکنان آن شده است.

جستجو برای غذا در نقاط مجلل، اما خالی از جمعیت شانگ‌های با مراکز یوگا، رستوران‌های شیک و کافی‌شاپ‌ها کاری سورئال محسوب می‌شود. در میان قفسه‌هایی که به دلیل خرید وحشت زده ساکنان خالی شده بودند مقداری شیر، ماهی تن و کراکر پیدا کردم و با عجله به هتل برگشتم. صبح روز بعد، هتل به همه مهمانان اعلام کرد که در اتاق های‌شان باقی بمانند. تازه از قرنطینه خارج شدم. این بار همراه با بقیه شانگهای دوباره حس حبس شدن را داشتم.

من که به پنجره‌ام چسبیده بودم کارکنان مجری سیاست کووید صفر را در خیابان تماشا می‌کردم که با نام مستعار «دا بای» یا «سفید بزرگ» شناخته می‌شوند. آنان شروع به فریاد زدن از طریق مگافون در یک تقاطع می‌کردند و بیانیه‌هایی را اعلام می‌کردند.

همان طور که مشخص شد آنان ساکنان را برای آزمایش احضار می‌کردند و دستور فوق العاده مقام‌های شانگ‌های را برای آزمایش کل شهر در یک روز اجرا کردند. دستورالعمل و نسخه بازی کووید صفر چین اساسا این است: همه را آزمایش کنید. موارد مثبت را قرنطینه کرده و افرادی که با آنان تماس نزدیک داشته‌اند را در بیمارستان‌ها بستری یا به پناهگاه‌های بزرگ و موقت موسوم به «فانگ کانگ» انتقال دهید این کار را به قدری تکرار کنید تا میزان ابتلا به کووید به رقم صفر بازگردد.

افراد از طریق یک کد سلامت دیجیتال روی تلفن های‌شان با این رژیم مرتبط هستند که نتایج آزمایش، مکان و حتی خرید دارو‌های مرتبط با کووید-۱۹ را ردیابی می‌کند. اپلیکیشن نصب شده روی گوشی به طور خودکار به آنان یک وضعیت خطر سبز، زرد یا قرمز را اختصاص می‌دهد که تعیین می‌کند آیا می‌توانند در اطراف حرکت کنند در خانه محدود شده‌اند یا قرنطینه هستند.

نحوه به دست آوردن و حفظ وضعیت سبز که یک آرزو محسوب می‌شود می‌تواند پیچیده و مبهم باشد. هر شهر سیستم خاص خود را دارد و داده‌ها با پلیس به اشتراک گذاشته می‌شود. یکی از مسافران در یک گروه پیام رسان فوری وی چت می‌گوید: «این شبیه یک رمان از کافکا است»! همه ما به سمت پکن که به دلیل قوانین ورود بسیار سخت گیرانه شناخته می‌شود حرکت کردیم.

نتایج سیاست کووید صفر در شانگ‌های وخیم و تراژیک بوده اند. با اولویت بیمارستان‌ها برای بیماران کووید -۱۹ مرگ و میر افراد مبتلا به بیماری‌های دیگر افزایش یافت. یکی از پرستاران شانگ‌های پس از این که بیمارستان محل کارش از پذیرش او خودداری ورزید جان‌اش را از دست داد. یکی از کاربران شانگ‌های با پیوستن به انبوه شکایات آنلاین می‌گوید: «شما می‌توانید گرسنگی بکشید، اما نمی‌توانید از کووید بمیرید». نارضایتی عمومی به دلیل شرایط مراکز قرنطینه با ۴۰ هزار تخت و سیاستی که بعدا تنظیم شد و والدین و فرزندان مبتلا به کووید را از یکدیگر جدا می‌ساخت افزایش یافت.

با شروع اعتراضات پراکنده ضد قرنطینه کمیته حزب کمونیست شانگ‌های بیانیه‌ای سرگشاده صادر کرد و از همه اعضای حزب خواست که «جرات نشان دادن شمشیر را داشته باشند» و علیه «شایعات» اقدام کنند. با این وجود، بسیاری از نظرات آنلاین حاکی ازعدم اعتماد به رهبران محلی است.

یک نفر در فضای مجازی که مدعی بود عضو حزب کمونیست چین است پرسید: «اگر توده‌ها حاضر به اعتماد به ما نباشند آیا آینده‌ای برای دولت شانگ‌های وجود خواهد داشت»؟

در همین حال، مقام‌های پکن به شانگهای دستور دادند رویکرد خود را تشدید کرده و ۲۰۰۰ پرسنل پزشکی از ارتش و ۳۰۰۰۰ پرسنل دیگر از استان‌ها را به شانگ‌های اعزام کردند. روز جمعه، در حالی که وزارت امور خارجه ایالات متحده به شهروندان آمریکایی هشدار داد که به شانگ‌های سفر نکنند من و همسرم نتایج آزمون لحظه آخری و کد‌های سبز ارزشمند مورد نیاز برای سوار شدن به قطار به پکن را دریافت کردیم. همان طور که قطار سریع السیر از شهر خارج می‌شد و از زمین‌های سرسبز شمال عبور می‌کرد و به استان جیانگ سو می‌رفت من پیام‌های شادی را برای فرار با دیگران در گروه وی چت خود که به پکن می‌رفتم رد و بدل کردم. اما این شادی کوتاه مدت بود.

با تعویض قطار در نانجینگ، مسافران شانگ‌های در محاصره تعداد زیادی پلیس با تجهیزات محافظ شخصی قرار گرفتند که کارت‌های شناسایی و پاسپورت‌های ما را ضبط کردند و ما را در خطوط شلوغ برای یک فرآیند ثبت نام پر هرج و مرج و طولانی مدت قرار دادند. با جر و بحث و داد و فریاد بر سر یکدیگر، پلیس راهنمایی روشنی نداشت و به ما چیزی ارائه نکرد. پس از این که ما و بسیاری دیگر را مجبور کردند که قطار‌های خود را از دست بدهیم آنان شروع به قرنطینه کردن مسافران سرگردان از شانگهای کردند.

شبکه کشنده نانجینگ نشان داد که استان‌های دیگر تا چه اندازه مستاصل هستند تا از سرایت شیوع بیماری شانگ‌های به نواحی خود جلوگیری کنند. در نهایت موفق شدم پاسپورت های‌مان را پس بگیرم و از یک اپلیکیشن تلفن برای خرید بلیط‌های جدید به سوی شمال استفاده کردم. در ۲۴ ساعت بعد، دو بار دیگر بازداشت شدیم.

در شهر شوژو در شمال جیانگ سو کارکنان مجری قرنطینه ما را یک شب در یک منطقه حصارکشی شده بیرون ایستگاه نگه داشتند جایی که در پیاده رو خوابیدیم. روز بعد ما خود را به پکن رساندیم، اما تا آن زمان کد‌های سبز پکن ما زرد شده بود. بنابراین، ما دوباره برای چندین ساعت توسط پلیس در ایستگاه پکن بازداشت شدیم.

یک مقام وزارت خارجه امریکا به ما برای آزاد شدن و گذراندن قرنطینه ۱۴ روزه دیگر در هتل کمک کرد. تقریبا بلافاصله پس از آن، تلفن‌های ما با ده‌ها تماس از نانجینگ، شوژو، تیانجین و پکن شروع به زنگ زدن کردند همه شهر‌هایی که پس از ترک شانگ‌های از آن عبور کرده بودیم. خبر رسید که ممکن است در معرض یک مورد مثبت ابتلا به کووید -۱۹ قرار گرفته باشیم و ممکن است به یک مرکز قرنطینه متمرکز منتقل شویم.

در چین امروز قرار گرفتن در معرض تماس‌های پلیس و قرنطینه غیرارادی هر زمان ممکن است رخ دهد. با این وجود، پس از یک آزمایش منفی دیگر کووید-۱۹ به ما اجازه اقامت در هتل داده شد.