پزشکیان: اگر فریادرس نیازمندان بودیم، اعتبار بیشتری داشتیم

مسعود پزشکیان سیاستمدار و پژوهشگر نهج البلاغه، معتقد است که در زمینه رسیدگی به امور معیشتی مردم، محرومان و نیازمندان از آنچه حضرت علی (ع) نسبت به آن سفارش و تأکید داشتند، بسیار فاصله داریم.

به گزارش شفقنا، مسعود پزشکیان سیاستمدار و پژوهشگر نهج البلاغه، معتقد است که در زمینه رسیدگی به امور معیشتی مردم، محرومان و نیازمندان از آنچه حضرت علی (ع) نسبت به آن سفارش و تأکید داشتند، بسیار فاصله داریم.

پزشکیان می‌گوید: مشکل امروز ما این است که به دستورات علی (ع) عمل نمی‌کنیم چرا که امکان ندارد براساس عدالت عمل کنیم و راه خدا را در پیش بگیریم و مردم از ما ناراضی باشند. عمل به این دستورات دشوار است و بسیاری نمی‌توانند به سلامت از این مسیر گذر کنند، چون در مقابل پول، نفس، شهوت، قدرت، شهرت و مقام ایستادند بسیار سخت است. مقاومت در برابر ریاست طلبی و قدرت طلبی با تئوری پردازی امکان پذیر نیست بلکه خودسازی می‌خواهد.

از افراد محروم جامعه با خبریم و اقدامی نمی‌کنیم

پزشکیان ادامه داد: این اوج بحثی است که تصورش برای من هم که در جامعه زندگی می‌کنم، غیرممکن به نظر می‌رسد؛ اینکه خلیفه باشی، در قدرت باشی و به تو ناسزا بگویند و در همان خانه که ناسزا گفتند بچه هایشان را بازی دهی و کمک کنی که مشکلاتشان حل شود. اگر مدیران و مسئولین و کسانی که سیاست گذاری می‌کنند در حد ناچیزی این نگاه و باور را می‌داشتند دیگر در جامه ما یک گرسنه سر بر بالین نمی‌گذاشت.

حضرت علی (ع) از این مساله ناراحت بودند که چرا محروم و فقیری در این شهر بوده و ایشان به عنوان حاکم از وضعیت آن‌ها بی خبر بوده است، امروز همه خبر داریم که در جامعه ما چه خبر است و چقدر افراد محروم و فقیر داریم، اما اقدامی که بتواند مشکل آن‌ها را حل کند، یا نمی‌دانیم یا نمی‌خواهیم یا برایمان انگیزه و دردی نیست تا درد آن‌ها را درمان کنیم. من تصور می‌کنم اشکال اول این است که نمی‌دانیم، اشکال دوم این است که دیگر از ما حساسیت زدایی شده و گرفتار دنیا، پست و مقام شدیم و نمی‌توانیم آنگونه که باید به فکر مردم باشیم، ذهن و وجود خود را پرورش دهیم و به دنبال حل مشکلات مردم باشیم.

پاسخ عدم رسیدگی به محرومان و نیازمندان، آتش دوزخ است

پزشکیان درباره آسیب‌ها و پیامد‌های تداوم و گسترش محرومیت در یک جامعه از منظر امام علی (ع)، اظهار کرد: فقر و بیسوادی ریشه تمام فسادهاست. در واقع پاسخ عدم رسیدگی به محرومان و نیازمندان، آتش دوزخ است و این آتش نه تنها در دنیای آخرت بلکه در این دنیا دامن گیر ما خواهد شد.

وی با بیان اینکه فقر، فساد، فحشا، دزدی، قاچاق و خودکشی همه زاییده فقر، گرسنگی و بیسوادی است، گفت: کسی که نمی‌تواند برای هر شب خود نانی تهیه کند به هر کاری دست می‌زند. احادیثی با این مضمون که «تعجب می‌کنم کسی شمشیر آخته در کمند دارد و گرسنه است و شمشیر را نمی‌کشد حقش را از آدم‌های سیر و قدرت‌ها بگیرد و در حقیقت زندگی کند» شعار ما قبل از انقلاب بود و به این دلیل انقلاب کردیم تا عدالت و حق پیاده و جامعه با انصاف مدیریت شود، ولی نتوانستیم این اصول مهم و اساسی را در کشور پیاده کنیم.

وی افزود: در اوایل انقلاب بسیاری از افراد مؤمن و خداشناس با توطئه‌های دشمن از بین ما رفتند، افرادی مانند شهید بهشتی، شهید مفتح، شهید باهنر، شهید رجایی و شهید مطهری که از نظر توان، باور، ایمان و اعتقاد با سایرین بسیار فاصله داشتند.

بسیاری از فرماندهان و جوانان که با تمام وجود برای خدمت به جامعه بزرگتین سرمایه خود که زندگی بود را کف دست گذاشتند و در جبهه‌ها جان خود را از دست دادند برای اینکه عزت و سربلندی این کشور و مردم حفظ شود، امروز هم دشمن، نخبگان و برگزیدگانی، چون شهید سلیمانی و شهید فخری زاده‌هایی که با ایمان، اعتقاد و باور خود اعتماد مردم را جلب می‌کردند را ترور می‌کنند تا برخی کسانی باقی بمانند که از رشد و پختگی چندانی برخوردار نیستند و با عملکرد خود جامعه را نسبت به انقلاب، و امام (ره) و راه اسلام بدبین کنند که به نظرم متأسفانه در این زمینه موفقیت‌هایی هم به دست آوردند و این ضعفی است که امروز پیدا کردیم.

پزشکیان به توصیه‌های حضرت علی (ع) در زمینه رسیدگی به محرومین و نیازمندان و حتی امور معیشتی مردم اشاره و تصریح کرد: حضرت علی (ع) در نامه‌ای که به عنوان حاکم و فرماندار به مالک اشتر می‌نویسند، وقتی به گروهی که به عنوان طبقه پایین از آن‌ها یاد شده از جمله افراد پیر و ناتوان و از کار افتاده و نیازمند می‌رسند، بسیار بر رسیدگی به وضع آنان تأکید فرمودند و از هیچ گروه دیگری به آن صورت یاد نکردند.

اگر فریادرس نیازمندان و محرومان بودیم، امروز اعتبار و اعتماد بیشتری داشتیم

وی بیان کرد: در واقع حضرت مسئولیت یک والی برای بسترسازی در قبال قوای نظامی، جذب مالیات، قضات و مدیران و کارشناسان و در قبال صنعتگران و تاجران را تعریف می‌کند، ولی وقتی به نیازمندان و محرومان می‌رسد تأکید می‌کند که در صورت کوتاهی باید پاسخگوی خداوند باشی. در نتیجه اجازه ندهید که این افراد گرسنه بمانند و از دیده‌ها فراموش شوند. صدای آن‌ها ممکن است که به گوش کسی نرسد، وظیفه حاکم است که صدای افرادی باشد که کسی صدای آن‌ها را نمی‌شنود و فریادرس آن‌ها باشد.

دقیقاً این همان اصلی است که اگر حکومت‌ها طبق آن نگاه و عمل می‌کردند طبیعتاً امروز جامعه‌ای دیگر با اعتماد و اعتبار دیگری در دنیا پیدا می‌کردیم. رسیدگی به امور مردم بر همه مسایل اولویت است شکی نیست که باید از نظر قدرت نظامی قوی شویم چرا که اگر این چنین نباشد دشمنان به ما طمع می‌کنند، اما آنچه به نظرم مهم‌تر هست و باید بیشتر از هر چیزی بر آن پافشاری کنیم، دیدن و رسیدن به محرومین و پافشاری بر اینکه آن‌ها در حضور مسلمانان و حاکمان، گرسنه سر بر بالین نگذارند.

طبق فرموده حضرت علی (ع) کسی که به بندگان خدا ظلم می‌کند، خداوند با او دشمن می‌شود همانگونه که بندگان خداوند با او دشمن می‌شوند و خداوند این ظالم را رها نکند تا به زمین نخورد. خداوند صدای مظلومین را می‌شنود و در کمین ظالمین است. به همین دلایل باید بسیار مراقب هوای نفس خود باشیم و منصفانه با مردم برخورد کنیم. این چنین هستیم؟!

پزشکیان به رفتار همراه با مهربانی و عطوفت با محرومین اشاره و تصریح کرد: حضرت علی (ع) در ادامه سفارشات به مالک اشتر می‌فرمایند: «هیچ گاه به مردم نگو، به من فرمان دادند و من نیز فرمان می‌دهم، پس باید اطاعت شود که این گونه خود بزرگ بینی دل را فاسد، دین را پژمرده و موجب زوال نعمت هاست و اگر با مقام و قدرتی که داری، دچار تکبّر یا خود بزرگ بینی شدی به بزرگی حکومت پروردگار که برتر از تو است بنگر، که تو را از آن سرکشی نجات می‌دهد و تندروی تو را فرو می‌نشاند و عقل و اندیشه ات را به جایگاه اصلی باز می‌گرداند.»

در واقع حضرت تأکید دارند که هیچ کسی اجازه امر و نهی به مردم را ندارد، حاکمان و مسئولین نیز همواره باید آنگونه که شایسته است یعنی با مهربانی و از موضع بسیار پایین‌تر با مردم رفتار کنند همانگونه که خداوند خطاب به پیامبر (ص) فرمود: «انَّما بُعِثتُ لِاُتَمّمَ مَکارِمَ الاخلاق» چرا که مردم، ولی نعمت هستند و اگر عملکردها، برنامه ها، رفتار‌ها و رویکرد‌ها نارضایتی آن‌ها را موجب شود، تغییر‌ها و دگرگونی‌ها رخ می‌دهد.

پزشکیان به راهکار کاهش فاصله طبقاتی و رسیدگی به معیشت مردم، محرومان و نیازمندان اشاره کرد و گفت: در زمینه رسیدگی به معیشت مردم، محرومان، نیازمندان و از کار افتادگان از آنچه حضرت علی (ع) سفارش کردند بسیار فاصله داریم. تنها راهکار کاهش این فاصله آن است که به آنچه پیامبر (ص)، حضرت علی (ع) و سایر ائمه (ع) و همچنین خداوند در آیات متعدد در این مساله به آن سفارش کردند را اجرا کنیم.

دقیقاً مشکل امروز ما این است که به این دستورات عمل نمی‌کنیم چرا که امکان ندارد براساس عدالت عمل کنیم و راه خدا را در پیش بگیریم و مردم از ما ناراضی باشند. عمل به این دستورات واقعاً نوعی از جهاد اکبر است، بسیاری نمی‌توانند به سلامت از این مسیر گذر کنند، چون در مقابل پول، نفس، شهوت، قدرت، شهرت و مقام ایستادند بسیار سخت است. مقاومت در برابر ریاست طلبی و قدرت طلبی با تئوری پردازی امکان پذیر نیست بلکه خودسازی می‌خواهد.