واکنش کشور‌ها به قطعنامه آمریکا علیه ایران چه بود؟

شکست آمریکا در جلب نظر اعضای سازمان ملل علیه ایران برگ دیگری از شکست‌های دیپلماتیک آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلحیاتی ایران بود.

به گزارش شفقنا؛ اضافه کردن دو بند جدید در بودجه ۲۰۲۱ سازمان ملل متحد برای احیای کمیته تحریم‌ها علیه ایران آخربن تلاش آمریکا بود که با تنها ۱۰ رای مثبت و ۱۱۰ رای منفی اعضای مجمع عمومی سازمان، شکست خورد. استدلال آمریکا این بود که کمیته تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران باید کار خود را از سر گیرد، چون آمریکا از برجام خارج شده و دیگر برجام وجود ندارد.

اما در این میان آرای ۱۵ کشور همسایه زمینی و دریایی ایران در نوع خود حائز اهمیت است: روسیه، ترکیه، پاکستان، قزاقستان، آذربایجان، ارمنستان (مخالف)، عربستان و بحرین (موافق)، عراق، عمان، قطر، امارات، کویت (ممتنع)، افغانستان و ترکمنستان (غایب)، که در این میان رای ممتنع عراق شگفتی فراوانی آفرید، زیرا میزان روابط دو ملت و دولت ایران و عراق فراتر از آن است که در چنین موضوعی که کشور‌هایی نظیر ارمنستان و آذربایجان و پاکستان و ترکیه و روسیه رای مخالف داده اند، کشوری مثل عراق رای ممتنع دهد.

تابناک نیز در گزارشی از این روند اقدام آمریکا آورده است: نمایندگی آمریکا در سازمان ملل متحد پس از آنکه در مرداد ماه امسال، شکست سختی را در شورای امنیت سازمان ملل متحد برای تمدید محدودیت تسلیحاتی ایران متحمل شد، به طور خودخوانده مدعی شد که مکانیسم ماشه اعمال شده است.

این موضوع در هیچ نهادی از بدنه سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته نشد و در شورای امنیت هم به طور قاطع با نظر ۱۳ عضو آن، ادعای آمریکا باطل دانسته شد.

اما تندرو‌های ضد ایرانی کاخ سفید دست برنداشتند و بر آن شدند تا در کمیته پنجم مجمع عمومی سازمان ملل متحد که وظیفه تصویب بودجه سازمان ملل را بر عهده دارد، متممی به یکی از قطعنامه‌ها وارد سازند تا برای اجرای مکانیسم ماشه، بودجه در نظر گرفته شود.

این پیشنهاد با واکنش گسترده‌ای روبرو شد که به دلیل کمبود وقت، همه مخالفان این نظر آمریکا نتوانستند صحبت کنند، اما در رای‌گیری انجام شده، تنها ۱۰ عضو سازمان ملل با آمریکا موافقت کردند.

۱۱۰ عضو با آن به طور قاطع مخالفت کردند و ۳۲ عضو هم رای ممتنع دادند.

جزئیات آراء

تنها بحرین، جیبوتی، السالوادور، هاییتی، میکرونزیا، مراکش، سعودی، دولت در تبعید یمن و رژیم صهیونیستی با آمریکا همراهی کردند؛ ۱۱۰ کشور رای مخالف، و ۳۲ کشور رای ممتنع دادند و ۴۱ کشور نیز در رای گیری غایب بودند.

روسیه، چین و اتحادیه اروپا در بیانیه‌هایی جداگانه با ایده پیشنهادی آمریکا برای بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران پس از “اسنپ بک” آمریکا مخالفت کردند.

آرای ۱۵ کشور همسایه زمینی و دریایی ایران قابل تأمل است: روسیه، ترکیه، پاکستان، قزاقستان، آذربایجان، ارمنستان (مخالف)، عربستان و بحرین (موافق)، عراق، عمان، قطر، امارات، کویت (ممتنع)، افغانستان و ترکمنستان (غایب)

نمایندگی آمریکا در سازمان ملل متحد پس از آنکه در مرداد ماه امسال، شکست سختی را در شورای امنیت سازمان ملل متحد برای تمدید محدودیت تسلیحاتی ایران متحمل شد، به طور خودخوانده مدعی شد که مکانیسم ماشه اعمال شده است.

این موضوع در هیچ نهادی از بدنه سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته نشد و در شورای امنیت هم به طور قاطع با نظر ۱۳ عضو آن، ادعای آمریکا باطل دانسته شد.

اما تندرو‌های ضد ایرانی کاخ سفید دست برنداشتند و بر آن شدند تا در کمیته پنجم مجمع عمومی سازمان ملل متحد که وظیفه تصویب بودجه سازمان ملل را بر عهده دارد، متممی به یکی از قطعنامه‌ها وارد سازند تا برای اجرای مکانیسم ماشه، بودجه در نظر گرفته شود.

این پیشنهاد با واکنش گسترده‌ای روبرو شد که به دلیل کمبود وقت، همه مخالفان این نظر آمریکا نتوانستند صحبت کنند، اما در رای‌گیری انجام شده، تنها ۱۰ عضو سازمان ملل با آمریکا موافقت کردند.

۱۱۰ عضو با آن به طور قاطع مخالفت کردند و ۳۲ عضو هم رای ممتنع دادند.

روسیه به نیابت از خود و چین در مخالفت با این درخواست اصلاحی آمریکا گفت: پیشنهاد آمریکا برای دربرگرفتن بودجه ۲۲۳۱، شامل ایجاد کمیته تحریم علیه ایران و مشروعیت بخشی به مکانیسم ماشه علیه ایران است.

رایزن روسیه افزود: هیچ مکانیسم ماشه‌ای اعمال نشده است و ۱۳ عضو شورای امنیت تاکید کردند که آمریکا حقی برای اعمال چنین مکانیسمی ندارد. آمریکا در جایگاهی نیست که بخواهد اقدامی در این زمینه انجام دهد.

وی ادامه داد: روسیه در ماه اکتبر به عنوان رئیس دوره‌ای شورای امنیت به صراحت اعلام کرد که مکانیسم ماشه، محقق نشده است. از این رو، این موضوع خاتمه یافته است و قطعنامه ۲۲۳۱ بر اساس جدول زمان بندی شده خود مطابق با برجام در حال اجرا است.

این دیپلمات روسی خواستار مخالف اعضای سازمان ملل متحد با این پیشنهاد آمریکا شد.

واکنش نمایندگی ایران در سازمان ملل

اسحاق آل حبیب معاون نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد هم این اقدام آمریکا را یک اقدام سیاسی خواند و خواستار رای‌گیری درباره این پیشنهاد شد.

وی برجام را یک دستاورد دیپلماسی چندجانبه درباره بحران ساختگی طولانی مدت علیه ایران دانست و یادآور شد: قطعنامه ۲۲۳۱ به اتفاق آرا تصویب شد و برنامه جامع اقدام مشترک را مورد تایید قرار داد.

سفیر ایران در سازمان ملل متحد تاکید کرد به موجب این قطعنامه، تمام سازوکار‌های تحریم‌های پیشین شورای امنیت علیه ایران برچیده شد.

آل حبیب، تلاش آمریکا را از بین بردن برجام توصیف کرد و گفت: حرکت آمریکا برای اعمال مکانیسم ماشه توسط ۱۳ عضو شورای امنیت رد شد و تاکید کردند که تنها اعضای مشارکت کننده در برجام حق استفاده از سازوکار‌های در نظر گرفته شده را دارند.

وی با تاکید بر اینکه اقدام آمریکا از هیچ مبنای قانونی برخوردار نیست، افزود: آیا مجمع عمومی مجاز است که برای آنچه که شورای امنیت با آن مخالفت کرده است، بودجه تامین کند؟

معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد بار دیگر از اعضای سازمان ملل متحد خواست تا علیه پیشنهاد آمریکا در این باره مخالفت کنند تا از منشور ملل متحد محافظت شود.

چین

رایزن نمایندگی چین در سازمان ملل متحد هم خواستار مخالفت با این پیشنهاد آمریکا شد و گفت: آمریکا هیچ حقی برای اعمال تحریم‌های لغو شده پیشین شورای امنیت ندارد.

وی تاکید کرد: هرگونه حرکت در زمینه پیشنهاد آمریکا، مخالفت صریح با اصول سازمان ملل متحد است.

آلمان

رایزن نمایندگی آلمان در سازمان ملل متحد به نیابت از اتحادیه اروپا و چندین کشور دیگر اظهار داشت: قطعنامه ۲۲۳۱ از همه اعضا می‌خواهد برای اجرای برجام حمایت کنند.

وی با یادآوری نامه سپتامبر رئیس شورای امنیت به مجمع عمومی مبنی بر اینکه این شورا اقدامی در زمینه ادعای آمریکا انجام نمی‌دهد، خواستار اجرای کامل قطعنامه شورای امنیت شد.