فرارو- از ابتدای شیوع بیماری کرونا انجام کارهایی، چون فاصله گذاریهای فیزیکی، در خانه ماندن و به حداقل رساندن ارتباطات اجتماعی به عنوان بهترین راهکار برای در امان ماندن از ابتلا به کووید-۱۹ مطرح شده است. غافل از آنکه این انزوا و خانه نشینی به مثابه حصر خانگی عمل میکند که جسم و روح ما را با خطراتی بعضا جدیتر از کووید-۱۹ مواجه میسازد.
شاید باور عمومی بر این باشد که تاثیرات منفی این خانه نشینی اجباری با اتمام دوران پاندمی به پایان میرسد، اما متخصصان نظر دیگری دارند. آنها معتقدند که آسیبهای بیشمار ناشی از این کم تحرکی و تغیر سبک زندگی بر قلب و عروق و عضلات و حتی کارکرد مغز بیش از حد تصور است و ممکن است که به سادگی با خروج از خانه و از سرگرفتن روال عادی زندگی به وضعیت قبلی باز نگردد.
مهمترین آسیبهای جسمی ناشی از این خانه نشینی ناخواسته عبارت است از:
از دست دادن یا کاهش حجم عضلات
در نگاه اول یک ماه خانه نشینی و عدم تحرک، خوردن و خوابیدن جذاب به نظر میرسد، اما آنچه که در درون جسم شما اتفاق میافتد ماجرای دیگریست. عضلاتی که چند ماهی برای ورزیده کردنشان تمرین کرده و رژیم متناسب داشته اید آرام آرام در حال ضعیف شدن است. این آسیب عضلانی ناشی از حفظ فاصله گذاری فیزیکی در میان سالمندان با سرعت بسیار بیشتری اتفاق میافتد. در حالیکه پیش شرط اصلی عمر بیشتر و زندگی با کیفیت، دارا بودن حجم عضلانی متناسب با بدنمان است.
ضعیف شدن قلب و ریه
در صورتیکه ورزش و تحرک متناسب با سن و شرایط جسمی در برنامه شما وجود نداشته باشد، به مرور قلب و ریههای شما ضعیف میشود. در دوران قرنطینه و حفظ فاصله گذاری فیزیکی تحرک افراد به کمترین میزان رسیده است. در نتیجه این کم تحرکی عملکرد برخی ارگانها با مشکل مواجه میشود. ضعیف شدن قلب و ناکارآمدی ریهها در شرایطی که بیماری کووید-۱۹ یک بیماری تنفسی است، تهدیدی جدی برای سلامت افراد به شمار میآید. ورزش در فضای آزاد و یا در خانه تنها راه بهبود وضعیت قلب و ریه شماست.
افزایش ناگهانی وزن
کم شدن فاصله میان وعدهها و وعدههای اصلی و در دسترس بودن کابینت خوراکیها و کاهش کنترل بر ریزهخواری باعث افزایش حجم کالری دریافتی بسیاری از افراد شده است. بعلاوه در این دوران افراد به خرید و نگهداری مواد غذایی فراوری شده با ماندگاری بالا تمایل بیشتری نشان داده اند تا بتوانند خروج از خانه را به حداقل برسانند. این مواد غذایی که به دلیل داشتن قند فراوان و چربیهای مضر دارای ارزش غذایی پایینی هستند و در افزایش وزن افراد تاثیر به سزایی دارند. مجموع این عوامل در ترکیب با استرس بیشترین افزایش وزن را ایجاد میکند و خطر ابتلا به دیابت را افزایش میدهد.
تاثیر مخرب نشستن طولانی
نشستن طولانی و فرو رفتن در صندلی باعث شل شدن شانهها به جلو، انحنای نامتناسب ستون فقرات و خم شدن گردن میشود. این موارد در طولانی مدت به فیزیک کلی بدن و ستون فقرات آسیب جدی میزند.
متخصصان برای پیشگیری از این مشکل راهکار سادهای پیشنهاد میدهند. هر یک ساعت از جای خود برخیزید و برای دقایقی راه بروید و در صورت امکان چند حرکت ساده کششی انجام دهید.
مشکلات خواب
اگر شما نیز ساعات طولانی از روز را در منزل سپری میکنید، احتمالا کمبود ویتامین دی دارید. در خانه ماندن و محرومیت از نور خورشید تنظیم ساعت بدن و خواب را نیز دچار مشکل میسازد. نور خورشید به تنظیم ریتم و ساعت خواب کمک میکند.
کند شدن عملکرد مغز
سبک زندگی بدون تحرک کافی و فعالیت روزمره و کار در حالت نشسته، به مرور عملکرد مغز را تقلیل میدهد. در اثر ورزش هورمونهایی تولید میشود که باعث خروج سموم از خون شده و از ورود سموم به سیستم مغزی جلوگیری میکند.
ضروریست که به این نکته توجه شود که بسیاری از آسیبهای جسمی ناشی از خانه نشینی اجباری در کوتاه مدت نمایان نمیشود و زمانی بروز مییابد که در مرحله آسیب زا قرار دارد. باید توجه به سلامت جسمی و به ویژه مغزی خود را در الویت قرار دهید. باید حفظ فاصله گذاری فیزیکی و در خانه ماندن با برنامه منسجم ورزش و تغذیه همراه باشد. فراموش نکنید شما به ذهن و بدنتان پس از اتمام همهگیری احتیاج دارید.
از دست دادن حس بویایی را جدی بگیرید
از آغاز همه گیری ویروس کرونا بیشتر متخصصان سرفه و تب را به عنوان نشانههای اصلی ابتلا به ویروس کرونا معرفی کرده اند. اما بر طبق نتایج تحقیقات جدید، از دست دادن حس بویایی یکی از علائم اصلی ابتلا یه بیماری کرونا است. متخصصان بسیاری بر این نکته صحه گذاشته اند که از دست دادن حس بویایی به تنهایی تا حدود زیادی قابل اعتماد است و باید به بیماری کرونا مشکوک شد و اقدامات بهداشتی ضروری را انجام داد.
ضروری است که در صورت از دست دادن حس بویایی و یا چشایی خود را قرنطینه کنید و تمام پروتکلهای بهداشتی را رعایت کنید، حتی اگر سایر علائم را ندارید. در شرایطی که امکان تست و آزمایش مهیا نبود، به از دست دادن حس بویایی و چشایی به عنوان نشانه بیماری کووید-۱۹ اعتماد کنید.
در صورت ابتلا به کرونا چه باید کرد؟
در ماههای اخیر در رابطه با علائم بیماری کرونا راههای جلوگیری از ابتلا و مواردی از این دست، مکرر صحبت شده است. سوال مهمی که باید به آن توجه شود این است که چه تعدادی از افراد جامه میدانند که در صورت ابتلا باید به چه نکاتی توجه کنند و یا چه اقداماتی انجام دهند؟
در صورتی که تست کرونای شما مثبت بود باید ببینید که آیا در گروه افراد پرخطر و پر ریسک قرار دارید؟ این گروه شامل افرادی است که بالای ۶۰ سال باشند یا مبتلا به دیابت، دارای فشارخون بالا، چاقی بیش از حد، دارای مشکل ریوی و یا حامله هستند. در صورتی که بیماری شما خفیف است، اما یک یا چند مورد از ریسک فاکتورها را دارا هستید باید علاوه بر قرنطینه خانگی هر روز با پزشک معالج خود در ارتباط باشید و تغیرات و حالات جسمی خود را گزارش کنید.
استراحت و نوشیدن مایعات را جدی بگیرید به دقت وضعیت جسمانی خود را تحت نظر داشته باشید. خانه را جز برای امور درمانی ترک نکنید. در صورتیکه احساس کردید که وضعیت شما رو به وخامت است با اورژانس تماس بگیرید و هرگز برای رفتن به بیمارستان از وسایل نقلیه عمومی استفاده نکنید.
آینده نگری
اگر تنها زندگی میکنید و یا یکی از دوستان، خانواده و همسایگان شما تنهاست، شماره تماس ضروری را داشته باشید تا درصورت لزوم بتوانید جهت رفع احتیاجات خودتان و سایرین اقدام کنید. لیستی از شمارهای تماس ضروری را در منزل اماده و در دسترس داشته باشید.
احتیاجات خوراک و اقلام بهداشتی مورد نیاز چند هفته را به صورت آنلاین خریداری کنید.
در صورت داشتن فرزند کوچک، در رابطه باضروریات سلامت خودتان و فرزندتان با او صحبت کنید و تمرینات لازم را انجام دهید؛ و یکی از دوستان و اقوام را در جریان شرایط کودک و نکات مراقبتی و تحصیلی او بگذارید.
در صورت امکان درجه حرارت بدن را به صورت منظم ثبت نمایید و داروهایی همچون تببرها را در منزل داشته باشید.
در صورتی که در خانه و خانواده شما دیگر افراد به این بیماری مبتلا نشده اند، ضروریست که در خانه ماسک بزنید در اتاق یا گوشهای از خانه خود را قرنطینه کنید و دیگران غذای شما را آماده کنند. مطلقا ملحفه، حوله، لیوان و سایر وسایل شخصی را به صورت اشتراکی با دیگر افراد خانواده استفاده نکنید. ترجیحا برای تماس با وسایل فرد آلوده به ویروس بهتر است از دستکش یکبار مصرف استفاده شود.
چرا برخی مبتلایان هفتهها و ماهها با عوارض بیماری کرونا درگیر میشوند؟
در جریان تحقیقات پیرامون بیماری کرونا دیده شده است که برخی افراد برای هفتهها از خستگی مفرط رنج میبرند و از انجام امور روزانه خود ناتوان هستند. ناتوانی که ممکن است سلامت عمومی این افراد را درطولانی مدت به خطر بیندازد. حتی ممکن است هفتهها پس اتمام بیماری برخی نشانهها همچنان وجود داشته باشند.
البته وجود این نشانهها به معنای ناقل بودن فرد نیست. اگرچه که طولانی شدن نشانههای بیماری در افراد مختلف متفاوت است، اما بیشتر افراد در احساس خستگی مزمن و تنگی نفس یا دشواری در تنفس نرمال مشابه بوده اند.
اگرچه که متخصصان پاسخ قطعی و دقیقی برای دلایل طولانی شدن علائم بیماری برخی مبتلایان نیافته اند، تصور میشود که هفتهها زمان لازم است تا سیستم ایمنی به حالت نرمال باز گردد، در نتیجه ممکن است زمان طولانی علائم و نشانههای بیماری ادامه داشته باشد. بر طبق نتایج برخی پژوهشها طولانی شدن دوره بیماری و علائم آن در افراد زیر ۱۸ سال و بالای ۶۵ سال نادر است و شیوع بیشتر این مشکل در بین گروهی که در سن کار و فعالیت هستند بیشتر مشاهده میشود.
به طور کل دانشمندان اذعان دارند که که ممکن است زمان و چگونگی دوران نقاهت افراد با یکدیگر تفاوت داشته باشد.
گردآوری و ترجمه: زهرا پورنعمت_فرارو