مصطفی جرفی؛ فرارو- به دنبال سقوط هواپیمای مسافربری خطوط هوایی اوکراین در تهران، رسانه‌های غربی موجی از فضا سازی‌ها را به راه انداختند که بر اساس آن ادعا شد که این هواپیما مورد هدف موشک قرار گرفته است.

به گزارش فرارو، درست زمانی که جهان در شوک حمله موشکی ایران به پایگاه‌های نظامی آمریکا در عراق بود و تمام خبرگزاری‌ها در حال پوشش اخبار این واقعه تاریخی بودند، خبری ناگوار منتشر شد که بر اساس آن یک فروند هواپیمای مسافربری خطوط هوایی اوکراین در نزدیکی فرودگاه امام خمینی (ره) سقوط و تمام سرنشینان آن جان باختند. این خبر به سرعت در رسانه‌های غربی منتشر و فضاسازی رسانه‌ای درباره آن آغاز شد.

آغاز ماجرا
ماجرا از زمانی آغاز شد که تصویری از کلاهک یک موشک تور ام ۱ که ادعا شده بود در نزدیکی محل سقوط هواپیمای اوکراینی پیدا شده بود، در فضای رسانه‌ای منتشر شد. این تصویر به سرعت در میان رسانه‌های غربی منتشر شد و بر اساس آن ادعای احتمال سقوط هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ خطوط هوایی اوکراین بر اثر اصابت موشک بر روی خروجی این رسانه‌ها قرار گرفت.

این فضا سازی رسانه‌های غربی موجب شد تا اولسکی دانیلوف، دبیر شورای امنیت ملی اوکراین، در فیسبوک خود ادعا کند که: «گروه تحقیق اوکراینی در نظر دارد برای یافتن بقایای یک موشک روسی، محل سقوط هواپیمای مسافربری را جستجو کند». وی تصریح کرد که گروه تحقیق اوکراینی احتمالات مختلفی را بررسی خواهد کرد؛ نقص فنی، اقدام تروریستی و یا احتمال حمله موشکی. به دنبال این اظهار نظر، دفتر ریاست جمهوری اوکراین اعلام کرد که ولادمیر زلنسکی، رئیس جمهور این کشور در گفتگویی تلفنی با بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا، از این کشور دعوت کرد تا به گروه بازرسی و تحقیق درباره سقوط هواپیمای اوکراینی بپیوندد.

واکنش سازمان هواپیمایی کشوری ایران
رضایی‌فر، رئیس کمیسیون بررسی سانحه سازمان هواپیمایی کشوری، پس از جلسه‌ای که روز پنجشنبه با حضور تیم بررسی سانحه اوکراین در سازمان هواپیمایی ایران درباره سانحه بوئینگ ۷۳۷ اوکراینی برگزار شد، در خصوص تصاویر ادعایی موشک تور، با رد رسمی این تصاویر اظهار داشت: تصاویر مذکور ابتدا در یکی از سایت‌های خارجی و یک توئیتر برای اولین بار منتشر شد که اینجانب به عنوان رئیس کمیسیون بررسی سانحه سازمان هواپیمایی کشوری در فضای مجازی، با منتشرکننده آن توییتر صحبت کردم و آن‌ها هم در وب‌سایت خود رسماً اعلام کردند: «این عکس را از یک منبع غیرموثق گرفته بودند و رئیس کمیسیون بررسی سانحه این عکس را رد کرده است و اعلام کرده است که این عکس واقعیت ندارد». وی همچنین تأکید کرد: ما اصلاً در محل سایت سانحه، هیچ قطعه‌ای از موشک پیدا نکردیم.

علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی ایران نیز در گفتگو با ایسنا ضمن غیر منطقی و غیر علمی خواندن این شایعات، اظهار داشت: «هم زمان با این هواپیما، چندین پرواز داخلی و خارجی در فضای ایران و در همین ارتفاع هشت هزار پایی در حال پرواز بودند و موضوع برخورد موشک با این هواپیما به هیچ وجه نمی‌تواند صحت داشته باشد».

کلاهک منفجر نشده موشک تور که ادعا شده در محل سقوط هواپیما یافت شده است

ورود مقامات رسمی غربی به ماجرا
با وجود اظهارات رسمی مقامات سازمان هواپیمایی ایران در خصوص احتمال نقص فنی در سقوط هواپیمای بوئینگ اوکراینی و رد هرگونه اصابت موشک به این هواپیما، اتهام سازی‌ها از فضای رسانه‌ای غربی به مقامات رسمی این کشور‌ها رسید. دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده در جریان سخنرانی خود در روز پنجشنبه و در واکنش به حملات موشکی ایران به پایگاه آمریکایی عین الاسد در عراق، ادعا کرد که سقوط این هواپیما مشکوک است و احتمالاً این هواپیما به صورت اشتباهی مورد هدف قرار گرفته باشد.

جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا نیز با تکرار اتهامات ترامپ مدعی شد: «منابع اطلاعاتی مختلفی در دست داریم که نشان می‌دهد هواپیمای اوکراینی با موشک ایرانی ساقط شده است». وی در ادامه افزود: «تحقیقات جامع بین المللی باید در محل حادثه انجام شود و مقامات ایرانی هم تا به اینجا نشان داده اند که متوجه حساسیت این موضوع هستند».

ولادمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین نیز روز جمعه (امروز) در صفحه فیس بوک خود ضمن اینکه اعلام کرد، خبر اصابت موشک به هواپیمای بوئینگ این کشور هنوز تأیید نشده، اما تأکید کرد که این امر «هنوز منتفی نیست». بنا بر اعلام دفتر ریاست جمهوری اوکراین، زلنسکی قرار است امروز با مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در خصوص احتمال هدف قرار گرفتن هواپیمای اوکراینی، گفتگوی تلفنی داشته باشد.

واکنش رسمی مقامات ایران
با وجود اتهامات وارد شده از سوی مقامات رسمی برخی کشور‌ها از جمله کانادا و آمریکا، هنوز اسناد ادعایی این اتهامات ارائه نشده است و این سخنان فقط در حد ادعا باقی مانده است. حسن رضایی فر مدیرکل دفتر بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشوری نیز درباره طرح ادعا‌ها و شایعاتی که از سوی مقامات آمریکایی و کانادایی در زمینه برخورد موشک به هواپیما مطرح می‌شود به ایسنا، گفت: در گزارش‌های فارسی و انگلیسی که توسط سازمان هواپیمایی منتشر شده اعلام کرده‌ایم که تاکنون هیچ گونه مستند و یافته‌ای برای اثبات این مساله پیدا نکرده‌ایم و هیچ کشوری در هیچ جای دنیا نمی‌تواند حتی با بررسی سانحه به این زودی علت آن را مشخص کند، اما رسانه‌های خارجی می‌خواهند علیه ایران هجمه ایجاد کنند. وی افزود: نه تنها تاکنون هیچ گونه مستنداتی درباره این موضوع پیدا نکردیم بلکه حاضریم در حضور همه رسانه‌های عمومی مدارک و مستدات خود را برای رد این ادعا و شایعات اعلام کنیم.

وزارت اموز خارجه و دولت جمهوری اسلامی ایران نیز به طور رسمی نسبت به این اتهامات واکنش نشان داده و هرگونه احتمال هدف قرار گرفتن هواپیمای اوکراینی را رد کردند. در این موضع گیری‌های رسمی، دولت ایران اعلام کرد که از حضور کشور‌های مرتبط در این حادثه در فرآیند بررسی سانحه سقوط هواپیما استقبال می‌کند.

یک ویدئو جدید
امروز (جمعه) نیز به دنبال انتشار ویدئویی جدید که ادعا شد، لحظه برخورد موشک به هواپیمای اوکراینی را ضبط کرده است، موجی از فضا سازی‌های جدید رسانه‌ای در غرب به راه افتاد. در این فیلم که نه مکان و نه زمان آن مشخص است، برخورد احتمالاً یک موشک با یک شیی ناشناس را به نمایش می‌گذارد. اما نکته جالب این فیلم آن است که پس از برخورد و انفجار شی ناشناس، در ادامه هیچ آتشی مشاهده نمی‌شود در حالی که طبق فیلم‌های موجود از سقوط هواپیمای اوکراینی، این هواپیما به صورت آتش گرفته سقوط کرده بود. با این حال رسانه‌هایی همچون ان بی سی آمریکا بدون هیچ تأخیری، این فیلم را به عنوان «لحظه اصابت موشک به هواپیمای بوئینگ اوکراینی» منتشر کردند.

آیا شرکت بوئینگ هم در این ماجرا نقش دارد؟
اما در سوی دیگر این جنجال ها، امروز اخباری مبنی بر مخفی کاری شرکت بوئینگ در خصوص پنهان کردن مشکلات فنی برخی هواپیما‌های خود منتشر شد. خبرگزاری‌های سی بی اس و اسوشیدپرس گزارش دادند که شرکت هواپیما سازی بوئینگ، اشکالات سیستم شبیه ساز پرواز هواپیما‌های مدل ۷۳۷ مکس خود را از سازمان‌های بین المللی، پنهان کرده است. بر اساس این گزارش ها، کنگره در روز چهارشنبه (۸ ژانویه)، ایمیل‌هایی مربوط به کارکنان فنی بوئینگ را منتشر کرد که بر اساس آن از نبود دستگاه شبیه ساز پرواز بوئینگ ۷۳۷ مکس، برای آموزش خلبانان سخن به میان آمده بود.