سناریو‌های حادثه بندر فجیره

 

فرارو- امارات، پس از چند ساعت از انتشار اخبار ضد و نقیض درباره انفجار در بندر فجیره بالاخره این اتفاق را تایید کرد و آن را اقدامی "خرابکارانه" نامید. هنوز اطلاع دقیق از علت حادثه در دسترس نیست و هیچ گروهی مسئولیت آن را بر عهده نگرفته است. وزارت خارجه ایران هم این حادثه را نگران کننده و تاسف بار خواند. علاوه بر تنش‌های بین ایران و آمریکا فرضیه‌های دیگری هم در مورد علت این حادثه مطرح می‌شود.

دکتر صباح زنگنه، تحلیلگر مسائل جهان عرب، در گفتگو با فرارو به بررسی ابعاد این حادثه می‌پردازد.

این تحلیلگر مسائل بین الملل با بیان اینکه تاکنون در مورد حادثه بندر فجیره اطلاعات دقیقی ارائه نشده است به فرارو گفت: اطلاعات اولیه که ارائه شد از سوی دفتر حکومت فجیره بود که گفتند صدای انفجار‌هایی شنیده شده است؛ به همین خلاصه‌گی! بعد از چندین ساعت وزارت خارجه ابوظبی این مساله را تکذیب کرد. تا اینکه شب اعلام کردند، در ۴ کشتی انفجار‌هایی صورت گرفته است.

زنگنه گفت: اماراتی‌ها این اقدام را تخریب دانستند، اما "تروریستی" اعلام نکردند. بنابر این تفاوت بین گفته‌های مقامات فجیره و ابوظبی هم موضوع را مبهم‌تر می‌کند. طبعا امارات سعی می‌کند نشان دهد همه امارت‌ها امن است؛ چرا که کوچکترین اتفاق در این چند امارت باعث خراب شدن وِجه این کشور و عدم اطمینان شرکت‌ها از ایمن بودن این بنادر می‌شود.

این تحلیلگر مسائل کشور‌های عربی در مورد سناریو‌های ممکن برای این حادثه گفت: تا اطلاعات کامل منتشر نشود، نمی‌توان گفت قضیه از چه قرار است و نیازمند تحقیق بی طرفانه است. اما پشت این قضایا مسائلی روشن است. فجیره بندری است که خارج از تنگه هرمز و در دیای عمان قرار دارد. از یک طرف اختلافات بین امارات و سلطنت عمان سوالاتی را مطرح می‌کند که آیا هدف حمله فشار واردن کردن به دولت عمان است یا خیر؟ از طرف دیگر اختلاف بین خود امارت‌ها با دولت اتحادیه؛ یعنی ابوظبی، هم سوالاتی را مطرح می‌کند. آیا حادثه فجیره، نتیجه اختلافات و تلاش‌های ابوظبی برای تسلط بر این بندر بوده است یا خیر زیرا که این بندر اکنون بندری مهم برای مبادلات نفتی خارج از خلیج فارس است.

 

این استاد دانشگاه افزود: از طرف دیگر همه این اتفاقات در فضای پرتنش آمریکا و ایران اتفاق می‌افتد که این فشار‌ها می‌تواند دست "عوامل سوم" را هم باز کند. ایران و آمریکا هردو صراحتا اعلام کردند مایل نیستند در این منطقه جنگی اتفاق بیافتد. بنابر این اگر اطلاعات کامل در مورد این حادثه به دست بیاید احتمال دارد نقش عامل سومی مشخص شود که این عامل سوم می‌تواند " اسراییل" باشد. ممکن است اسراییل بخواهد از این فضا استفاده کند و آمریکا را وارد درگیری و اعمال فشار نظامی-امنیتی علیه ایران کند یا روابط ایران و امارات را تیره‌تر کند.

این تحلیلگر مسائل بین الملل در پاسخ به پرسشی در مورد ادعای رسانه‌های عربی و اسراییلی در مورد نقش داشتن ایران در چنین حوادثی گفت: ایران حاضر نیست در منطقه‌ای که امنیت خودش مطرح است و رفت‌و‌آمد کشتی ها، نفت و تجارت خودش به آن وابسته است را به تنش بکشاند. ایران همواره به گفتگو و همکاری امنیتی برای حفظ امنیت منطقه تمایل نشان داده است، بنابر ایران دست به اقدامی نمی‌زند که انتهای آن معلوم نیست. چه در داخل و چه در خارج از خلیج فارس بعید است از طرف ایران اقدامی برای ناامن کردن صورت بگیرد، چون این منطقه مسیر کشتی‌های ایران و دوستان ایران است.

این تحلیلگر مسائل خاورمیانه در پاسخ به پرسشی در مورد احتمال نقش یمن در حادثه فجیره گفت: این احتمال هم وجود دارد که یمنی‌ها که از ادامه اشغالگری و حمله نیرو‌های وابسته به عربستان و امارات به خاک خودشان خسته شده اند، خواهان اقدام متقابلی شده باشند. این احتمال هم، احتمال ضعیفی نیست!

 

امارات متحده عربی روز یکشنبه اعلام کرد: ۴ کشتی تجاری این کشور در سواحل شرقی خلیج عمان «هدف عملیات خرابکارانه» قرار گرفتند.

به گزارش واشگنتن پست؛ مقامات اماراتی از بیان جزئیات بیشتر درباره ماهیت این خرابکاری یا مقصران احتمالی آن خودداری کردند.

وزارت امور خارجه‌ی امارات اعلام کرد که بازرسی‌ها «با همکاری نهاد‌های بین المللی و منطقه‌ای» در جریان است. این وزارت خانه همچنین گفت: «هیچ فردی روی کشتی زخمی یا کشته نشده است» و «هیچ مادۀ شیمیایی خطرناک یا سوختی نشت نکرده است.»

ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا که در منطقه نظارت دارد هیچ نظری درباره این حادثه نداده است. اماراتی‌ها هم جزئیات بیشتری از تحقیق و تفحص خود درباره این موضوع ارائه نکرده‌اند.

در حالی که هنوز مشخص نیست این عملیات از طرف چه گروه یا افرادی انجام شده است و بازرسی‌ها هنوز در جریان است، امارات می‌گوید، عملیات خرابکاری درست چند ساعت بعد از انتشار گزارشی غلط درباره انفجار در یک بندر اماراتی دیگر توسط رسانه‌های لبنانی صورت گرفته است.

به گزارش مقامات اماراتی، شبکۀ خبری لبنانی المیادین در ساعات اولیه روز یکشنبه به نقل از «منابعی در خلیج فارس»، گزارشی «غلط» از موجی از انفجار‌ها در بندر فجریه داده است و بلافاصله بعد از این گزارش‌ها بوده که کشتی‌های این کشور در ساحل شرقی خلیج عمان هدف خرابکاری قرار گرفته اند.

بندر فجریه در ۱۴۰ کیلومتری تنگه هرمز قرار دارد که یک سوم از محموله‌های نفتی از طریق این تنگه تجارت می‌شوند.