آیین بودا علت کشتار مسلمانان میانمار نیست

ایکنا نوشت:

 

یحیی یثربی، مفسر قرآن و استاد فلسفه  در پاسخ به این پرسش که منشأ خشونت در میانمار چیست و چگونه می‌توان رفتار خانم سوچی، برنده جایزه صلح نوبل را توجیه کرد؟ گفت: شاید خانم سوچی از نظر روحی انسان فهمیده‌ای باشد اما اکنون میانمار مشکل اجتماعی سیاسی دارد و رهبران مذهبی بودایی از او و حزب او حمایت کرده‌اند و این باعث شده است که او رهبری مردم را داشته باشد، هرچند هنوز به دلایلی نتوانسته رئیس‌جمهور شود. سوچی نفوذ زیادی دارد اما بالاخره در این گونه موارد اکثریت تعیین‌کننده است.

یثربی افزود: می‌دانید که میانمار در حدود ۶۰ میلیون جمعیت دارد که تنها ۴ درصد مسلمان هستند و اکثریت بودایی هستند. این کاهنان و روحانیون بودایی مردم را تحریک می‌کنند و دلایلی که ممکن است محرمانه و بین‌المللی باشد اما ظاهرا سوچی برخلاف انتظار نمی‌تواند به میدان بیاید و تنها سعی می‌کند بگوید یک مشت تروریست هستند که تحریک می‌کنند. حتی برخی از رسانه‌ها از قول مقامات می‌گویند که مسلمانان خانه‌های خودشان را آتش می‌زنند. درگیری در آنجا زیاد است و تهمت‌های زیادی به مسلمانان می‌زنند. اکنون مسلمانان اعلام آتش‌بس یک طرفه کرده‌اند، اما بعید است که این کارساز باشد.

عرفان نیز می‌تواند خشونت‌آفرین باشد
وی ادامه داد: خشونت عوامل و زمینه‌های دیگری دارد و مذهب می‌تواند عامل خشونت و یا مهربانی باشد. هر مذهبی چنین است. من در اینجا تذکری به برخی از دوستان در داخل کشور می‌دهم که فکر می‌کنند اگر عرفان را که مکتبی احساسی و غیرعقلانی است، ترویج کنند، مثلا در آینده جامعه ما مهربان و دموکراتیک می‌شود، این چنین نیست. عرفان هر جا قدرت پیدا کرده، اگر عوامل خشونت وجود داشته است، همان طرفداران عرفان دست به خشونت زده‌اند.

یثربی با بیان اینکه یک نمونه در این‌باره که مذهب به خودی خود دست به خشونت نمی‌زند در خصوص مسیحیت است، گفت: در مسیحیت آموزه‌های زیادی برای خشونت و شکنجه وجود دارد و ظهور آن را ما در قرون وسطی و تفتیش عقاید دیدیم، اما همین پاپ اکنون ۱۸۰ درجه به آن تفکر فاصله دارد، این فاصله مال مسیحیت نیست، هرچند آن خشونت نیز مال مسیحیت نبود.

عقب‌ماندگی فرهنگی و اقتصادی؛ عامل خشونت
یثربی ادامه داد: خشونت به مشکلات انسانی، عقب‌ماندگی فرهنگی و مشکلات اقتصادی باز می‌گردد و این مشکلات در میانمار غوغا می‌کند. این کشور سرزمینی وسیع با جمعیت ۶۰ میلیون نفری است که رفاهی ندارند و مردم گرسنه‌اند. این کشور از نظر توسعه اقتصادی خیلی عقب‌مانده‌ است و در چنین شرایطی  مردم به‌آسانی تحریک می‌شوند و با توهم برای خودشان علت بدبختی می‌تراشند، خیلی راحت روحانیون بودایی می‌توانند مردم را قانع کنند که عامل بدبختی شما مسلمانان هستند.

وی تصریح کرد: خشونت بیش از هر چیز بستگی به طرز تفکر و شرایط زندگی دارد. اگر توسعه‌یافتگی و رفاه بود، خشونت ضعیف می‌شود. شما کره جنوبی را با کره شمالی و یا ژاپن را با میانمار، مقایسه کنید، در یکی رفاه است و در دیگری نیست. امروز اگر مردم چین نان نداشتند، شاهد رفتارهای وحشتناکی را از ایشان بودیم، اما دستشان در جیبشان است و همین روی فکر و فرهنگشان تاثیر می‌گذارد.

این استاد فلسفه افزود: من یادآوری می‌کنم این حدیث شریف از امام صادق(ع) و بنا به برخی منابع از نبی اکرم(ص) که فرمودند: خدایا نان ما را برکت بده اگر نان نداشته باشیم تو را نمی‌پرستیم؛ بنابراین میانمار خشونتش به گردن آیین بودا نیست، این اسلام نیست که من تعصب به خرج دهم. الان در جهان اسلام هم مشکلات به جهت عقب‌ماندگی و توسعه‌نیافتگی‌هاست.

ریشه سلفی‌گری؛ بی‌حرکتی در فکر اقتصاد
وی با بیان اینکه مادر مشکلات عقب‌ماندگی است، گفت: سلفی‌گری مال عقب‌ماندگی و بی‌حرکتی در فکر اقتصاد است. فرد زندگی را برای خودش ناکارآمد و تلخ می‌یابد و می‌خواهد به ۱۴۰۰ سال پیش بر گردد و معتقد است که اگر این طور باشیم از شرایط تلخ رهایی می‌یابیم یا تمام مسئولان و همسایگان را عامل بدبختی بدانیم، همه را بکشیم حتی اطفال کوچک را بکشیم که ما را بدبخت کرده‌اند و این فکر و فرهنگ متاسفانه در برخی از قسمت‌ها هست و مشکل ایجاد می‌کند.

یثربی در پاسخ به این پرسش که وظیفه جهان اسلام در شرایط کنونی در این خصوص چیست؟ گفت: یکی از وظایف ما به فریاد مسلمانان رسیدن است. ما قبل از انقلاب هم این حدیث را می‌خواندیم اگر یک مسلمان در مشرق گرسنه باشد و دیگری در مغرب سیر بخوابد، مسلمان به شمار نخواهد رفت و در نتیجه حق ماست که دلسوز باشیم. من مشکلات‌مان را درک می‌کنم، شاید ما آن‌قدر امکانات نداشته باشیم اما باید در فکر باشیم و از نظر سیاسی و اقتصادی از آنها حمایت کنیم.

وظیفه شرعی مسلمانان
وی با بیان اینکه برخوردی که در میانمار با مسلمانان شده است خیلی بد است و می‌خواهند آنها را نابود کنند، گفت:  خانه‌های‌شان را آتش می‌زنند و می‌گویند خودشان آتش زده‌اند. این‌ها را جلوی چشم همدیگر می‌کشند و به واسطه ترس عمومی مسلمانان دست به فرار می‌زنند که راه‌شان را می‌بندد و  گفته می‌شود راه فرار مسلمانان به سمت بنگلادش مین‌گذاری شده است. به قایق‌های چوبی سوار می‌شوند که هر لحظه ممکن است غرق شوند. خانواده‌هایی هستند که نصف‌شان کشته شده‌اند.

یثربی تصریح کرد: دولت و ملت ما حق دارد که آرام و قرار نداشته باشد. این‌ها مسلمان و برادران دینی ما هستند و به آنها ظلم می‌شود. الان به مسلمانان میانمار می‌گویند اینها اهل اینجا نیستند، الان مگر کسانی که در کشور زندگی می‌کنند، اهل آنجا هستند، مگر کسانی که امروز در آمریکا، آلمان و... زندگی می‌کنند همه از روز ازل در آنجا بودند؟

وی در پایان گفت: در حال حاضر بنگلادش به میانمار کمک می‌کند اما آن کشور هم فقیر است؛ بنابراین کشورهای غنی و توسعه‌یافته‌تر اسلامی باید به داد مردم آنجا برسند. وضع خیلی اسف‌بار است و با زبان نمی‌توان به تشریح آن پرداخت. امید است که ما به سهم خودمان در صحنه سیاسی و کمک مالی حضور فعال داشته باشیم.