زیدآبادی: ارزیابی آمریکا از رویارویی اسرائیل و ایران

دنیس بلر، رئیس جدید سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا در گزارش خود به کمیته اطلاعاتی مجلس سنای این کشور، ضمن ابراز عدم اطمینان نسبت به قصد نهایی ایران از ادامه برنامه هسته‌ای خود، گفته است که جمهوری اسلامی همه گزینه‌ها را برای خود حفظ کرده است.

به گفته بلر، در حال حاضر ایران به طور واضح در حال توسعه همه مولفه‌های یک برنامه تسلیحاتی هسته‌ای است، هر چند که سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا از قصد آن برای ساخت سلاح هسته‌ای اطلاعی ندارند.

اظهارات آقای بلر تا اندازه‌ای متفاوت از ارزیابی مایکل مک کانل رئیس پیشین سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا در آذر ماه سال گذشته است که گفته بود ایران از سال ۲۰۰۳برنامه ساخت سلاح هسته‌ای را کنار گذاشته است.

با این حال، بخش مهمتر سخنان آقای بلر به ارزیابی او از روابط ایران و اسرائیل در سال جاری میلادی مربوط می‌شود.

طبق نظر دنیس بلر، ایران و اسرائیل در حال ورود به یک رویارویی یا بحران در سال ۲۰۰۹ هستند، زیرا ایران در برنامه اتمی اش در حال پیشرفت است و اسرائیل نیز مصمم به خنثی کردن آن است.

به نظر می‌رسد ارزیابی آقای بلر از احتمال رویارویی اسرائیل و ایران در سال جاری میلادی با اظهارنظرهای برخی مقام‌های اسرائیلی نیز همخوانی داشته باشد.

بنیامین نتانیاهو، رهبر حزب راستگرای لیکود که در پی انتخابات پارلمانی اخیر اسرائیل برای به دستیابی به مقام نخست وزیری این کشور تلاش می‌کند، در سخنرانی اعلام "پیروزی" حزب خود با اشاره مستقیم به ایران گفت: "اسرائیل از دور و نزدیک با تهدید ایران روبروست."

دان گیلرمن، دیپلمات اسرائیلی نیز که از سال ۲۰۰۳ تا تابستان گذشته نمایندگی اسرائیل در سازمان ملل را بر عهده داشت، هفته گذشته تاکید کرد که اسرائیل باید آماده حمله نظامی به تاسیسات هسته ای ایران به منظور جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح اتمی باشد.

آقای گیلرمن ضمن ابزار بدبینی نسبت به نتیجه بخش بودن تلاش‌های بین‌المللی برای متوقف کردن برنامه اتمی ایران گفت: "اسرائیل دو وظیفه دفاع از خود و کسب قابلیت دفاع از خود را بر دوش دارد و من مطمئنم زمانی که موقعش فرا رسد و سایر گزینه‌ها به نتیجه نرسد، اسرائیل برای دفاع از مردمش دست به اقدام خواهد زد."

این نوع سخنان علیه برنامه هسته‌ای ایران در حالی بیان می‌شود که شیمون پرز، رئیس جمهوری اسرائیل در ماههای اخیر چند بار گفته است که به علت تنگناهای اقتصادی ناشی از کاهش بهای نفت، ایران قادر به سرمایه گذاری هنگفت در برنامه اتمی خود نخواهد بود و به همین علت، جامعه بین‌المللی در جهت متوقف کردن برنامه هسته‌ای ایران موفق خواهد شد.

ایران نظامی بودن برنامه هسته‌ای خود را به شدت رد می‌کند و می‌گوید این برنامه را برای تولید برق دنبال می‌کند، اما کشورهای غربی و بخصوص اسرائیل از احتمال دستیابی ایران به تکنولوژی ساخت سلاح هسته‌ای به شدت هراسانند و برای توقف بخش حساس این برنامه از جمله غنی سازی اورانیوم کوشش می‌کنند.

چندی پیش رسانه‌های آمریکایی فاش ساختند که اهود اولمرت، نخست وزیر اسرائیل در ماه مه سال گذشته از دولت آمریکا خواسته بود که از حمله نظامی آن کشور به تاسیسات اتمی ایران حمایت کند، اما دولت جورج بوش، رئیس جمهور سابق آمریکا با این درخواست مخالفت کرده بود.

با این حال، گزارش‌های رسانه‌ای حکایت از آن دارد که در ماه ژوئن گذشته بیش از صد فروند جنگنده اف - ۱۵ و اف - ۱۶ اسرائیلی به منظور آمادگی برای حمله به تاسیسات اتمی ایران بر فراز دریای مدیترانه مانور نظامی برگزار کردند.

به هر حال، با توجه به ارزیابی رئیس سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا از رویارویی یا ایجاد بحران بین ایران و اسرائیل و نیز اظهار نظرهای بنیامین نتانیاهو و دان گیلرمن، چنین برداشت می‌شود که در آستانه تشکیل دولت جدید اسرائیل بحث برنامه هسته‌ای ایران بار دیگر در سطحی علنی در مرکز توجه اسرائیلی‌ها قرار گرفته است.

در همین زمینه، شائول موفاز از رهبران بلندپایه حزب کادیما که تابستان گذشته گفته بود، اسرائیل ممکن است گزینه‌ای جز حمله نظامی به ایران پیش رو نداشته باشد، از اعضای این حزب خواسته است که برای خنثی کردن برنامه اتمی ایران با حزب لیکود دولت ائتلافی تشکیل دهند.

از زمان بین المللی شدن بحث هسته ای ایران در سال ۲۰۰۳، مقام های اسرائیلی در دوره های مختلف، نشانه هایی از احتمال حمله نظامی به تاسیسات هسته ای ایران بروز داده اند اما پس از مدتی، لحن خود را عوض کرده اند.

طبق گزارش رسانه‌های اسرائیلی، موفاز حتی تهدید کرده است که اگر کادیما از ائتلاف با لیکود خودداری کند، او با خروج از حزب کادیما بار دیگر به حزب لیکود خواهد پیوست.

با این همه، نباید فراموش کرد که از زمان بین‌المللی شدن بحث هسته‌ای ایران در سال ۲۰۰۳، مقام‌های اسرائیلی در دوره‌های مختلف، نشانه‌هایی از احتمال حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای ایران بروز داده‌اند اما پس از مدتی، لحن خود را عوض کرده‌اند.

این داستان ممکن است بار دیگر تکرار شود، اما در عین حال باید به خاطر داشت که اسرائیل از اینکه دولت باراک اوباما، رئیس جمهوری جدید آمریکا مذاکرات برای متقاعد کردن ایران به چشم پوشی از برنامه هسته‌ای ایران آغاز کند، به شدت بیمناک است و از این رو ممکن است بخواهد در ماه های آینده با حمله نظامی به تاسیسات هسته ای ایران، صرف نظر از میزان موفقیت یا پیامدهای خطیر آن، جامعه جهانی را در مقابل عمل انجام شده قرار دهد.