رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در نشست هم اندیشی با فعالان بخش خصوصی درحوزه گردشگری، اعلام کرد که «در چشماندازی که برای سال 1404 پیشبینی شده، باید پذیرای 20 میلیون گردشگر با حدود 25 میلیارد دلار درآمد باشیم.»
به گزارش ایران، تا سال 1404 هم حدود 11 سال زمان باقی است، این در حالی است که اکنون یعنی در سال 1393 تعداد ورودیهای ما کمی بیش از 4 میلیون نفر است و هنوز آمار تفکیک شده گردشگران خارجی هم وجود ندارد، البته طبق قولی که معاون گردشگری کشور داده طرح آمار اقماری تا پایان امسال اجرایی میشود.
با این توصیف ما فقط یک دهه فرصت داریم تا بنا بر آنچه سلطانی فر وعده داده، این 4 میلیون نفر را به 20 میلیون گردشگر خارجی ارتقا دهیم و درآمد میلیاردی کسب کنیم. درآمدی که هنوز رقم دقیقاش برای همین چند میلیون نفر هم تفکیک نشده و ما نمیدانیم دقیقاً از ورود هر توریست به کشور چقدر منفعت مالی کسب میکنیم.
البته معاون رئیس جمهوری درآمد تقریبی که سال گذشته از ورود 4 میلیون و 500 هزار مسافر به کشور به دست آمده را 6 میلیارد دلار اعلام میکند که همین میزان هم حتی اگر بدرستی احصا شده باشد تا رقم 25 میلیارد دلار فاصله زیادی دارد.
با وجود این آمار ورودیها به کشور و همچنین تعامل با کشورهای مختلف و اشتیاق سفر به ایران مانند رشد 200 درصدی ورود گردشگران اروپایی به کشور در همین چند ماه اخیر نشان میدهد، تحقق این وعده چندان دور از انتظار نیست. امکان صدور ویزای الکترونیک یکی از روشهایی است که چند روز پیش قول آن از سوی معاون رئیس جمهوری داده شده تا مسیر برای جذب گردشگران ورودی بیشتر، هموار شود. به طور حتم اگر این قول عملیاتی شود، فاصله ما تا رقم 25 میلیارد دلاری هم کمتر خواهد شد. در حال حاضر برای اجرای این طرح، یک برنامه 4 ساله در فاصله سالهای 93 تا 96 در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تهیه و تدوین شده است.
ورود آسان به ایران با ویزای الکترونیکی
این برنامه در کنار شرایط استثنایی منطقه به علت ناامنیهایی که در کشورهای همسایه از جمله عراق و سوریه رخ داده یکی از فرصتهای پیش رو برای جذب گردشگر بیشتر به کشورمان است.
بدون شک یکی از اصلیترین و مهمترین مشکلات پیش روی گردشگران خارجی به کشور، مشکل گرفتن ویزا برای ورود به کشورمان است.
امیر هاتفی، دبیر انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی تهران با تأکید بر اینکه با صدور ویزای الکترونیک، آمار گردشگران ورودی به کشور تا چندین برابر افزایش مییابد، میگوید: «از آنجاکه گرفتن ویزا برای گردشگران خارجی بویژه گردشگران اروپایی تا حدودی سخت و زمانبر است، اگر این ویزا به شکل الکترونیک صادر شود، تا حد زیادی از مشکلات کاسته و موجب افزایش سفر به ایران میشود.»
وی با اشاره به اعلام خبر صدور ویزای الکترونیک از سال آینده ابراز امیدواری میکند که از این پس، گردشگران بیشتری برای ورود به ایران علاقه و رغبت نشان دهند.
هاتفی یکی از مشکلات گرفتن ویزای ایران از سوی گردشگران خارجی را مسافت طولانی شهرهای صادرکننده ویزای ایران اعلام میکند و در این باره میگوید: «همانطور که میدانید سفارتخانهها در هر کشوری، مسئول صدور ویزا هستند و از آنجا که دفاتر آنها در پایتخت کشورها قرار گرفته، اگر توریستی بخواهد اقدام به دریافت ویزا کند، باید مسافت زیادی را طی کند. شما تجسم کنید فردی را که ساکن مونیخ آلمان است، این فرد برای سفر به ایران به ناچار باید به فرانکفورت برود و در آنجا اقدام به دریافت ویزا کند، همین فاصله و معطلی رفت و آمد موجب میشود، بسیاری از سفر به ایران انصراف دهند. مشکل بعدی که باید به این مسأله اضافه کرد، تهیه مدارک مورد نیاز و انتظار طولانی برای دریافت ویزاست.
شما فرض کنید همین فرد بعد از طی مسافت طولانی مشکل نقص در پرونده و مدارک هم پیدا کند، خب طبیعی است که گرفتن ویزا برایش سخت و زمانبر میشود و ممکن است از ادامه سفر باز بماند.
هاتفی معتقد است که برداشتن این موانع کمک زیادی به جذب گردشگران خارجی میکند و میتواند گام اساسی در توسعه صنعت گردشگری کشور به حساب بیاید.
ویزای فرودگاهی؛ راهکار مکمل
صدور ویزای فرودگاهی هم از جمله روشهایی است که برای تسهیل در صدور ویزای گردشگران خارجی اجرا میشود. این روش اگرچه تا حد زیادی از مشکلات صدور ویزا در سفارتخانهها کاسته است، اما به علت معطلی زیاد در فرودگاهها باز هم آن طور که باید نتوانسته رضایت گردشگران را جلب کند.
هاتفی درباره صدور ویزای فرودگاهی اینطور توضیح میدهد: «ابتدا قرار بود که برای راحتی گردشگران ورودی به کشور، ویزای فرودگاهی صادر شود؛ اما همین موضوع هم در مرحله اجرا به چالشهایی دچار شد و آن طور که پیشبینی شده بود به اجرا در نیامد. البته این طرح محاسنی هم داشت، از جمله اینکه دیگر لازم نبود فرد برای درخواست ویزا تا سفارتخانه ایران بیاید و میتوانست در فرودگاه برای دریافت ویزا اقدام کند، اما همین کار هم زمان میبرد و معطلی زیادی داشت. بنابراین آنچنان که انتظار میرفت، رضایتبخش نبود.»
یکی از مهمترین انتقادات در خصوص صدور ویزای فرودگاهی به زمان اعتبار آن بر میگردد. اعتباری که بارها مورد گلایه بسیاری از گردشگران خارجی و بویژه تورگردانان قرار گرفته است، تا اندازهای که ابراهیم پورفرج، رئیس جامعه تورگردانان ایران پیشنهاد داد تا برای رفع این مسأله، مدت زمان ویزای فرودگاهی تمدید شده و اعتبار آن افزایش یابد. هماکنون ویزای فرودگاهی فقط دو هفته اعتبار دارد و این در حالی است که گردشگران خارجی برای دیدن اماکن تاریخی و فرهنگی ایران به مدت زمان بیشتری نیاز دارند، ضمن اینکه برنامه تورهای خارجی در ایران معمولاً بیش از این زمان، تعیین میشود، بنابراین لازم است که امکان تمدید زمان ویزای فرودگاهی ایجاد شود.
آمدن به ایران ساده تر از رفتن به ترکیه
ویزای فرودگاهی ایران هم اکنون برای همه کشورها بجز 10 کشور شامل سومالی، کلمبیا، امریکا، انگلیس، کانادا، بنگلادش، اردن، عراق، افغانستان و پاکستان صادر میشود. همه گردشگران میتوانند در فرودگاههای بینالمللی تهران، مشهد، شیراز، اصفهان، تبریز، بندرعباس، قشم و کیش بدون کوچکترین مشکلی برای ورود به ایران ویزای 2 هفتهای دریافت کنند.
وی با اشاره به مزایای ویزای الکترونیک میگوید: «یکی از محاسن این نوع ویزا این است که شما میتوانید به عنوان گردشگر در هر جای دنیا که زندگی میکنید برای سفر به ایران به سایت صدور ویزای الکترونیک مراجعه کنید و با پر کردن فرم مخصوص درخواست صدور ویزای ایران بدهید. جالب اینکه این کار زمان زیادی هم نمیخواهد و شما پس از پر کردن فرم اطلاعات بعد از چند ساعت یک کد چند رقمی دریافت میکنید که شماره ویزای شما محسوب میشود. این شکل صدور ویزا البته در فرودگاه هم انجام میشود با این تفاوت که شما هر زمان که مایل به ارائه درخواست هستید اقدام به ورود سایت میکنید و درگیر از دست دادن زمان نمیشوید.»
دبیر انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی تهران با اشاره به اطلاعات فرم درخواستی در صدور ویزای الکترونیک میگوید: «در این نوع ویزا از شرایط سخت گذشته و ارائه مدارک پیچیده خبری نیست و شما کافی است که در فرم اطلاعاتی خود، مشخصاتی مانند زمان اقامت، محل اقامت و اطلاعات شخصی را بنویسید و در چند ساعت جواب بگیرید. بنابراین هر مسافری در هر کجای دنیا میتواند تنها با یک کلیک در کمال آرامش و با خیال راحت اقدام به دریافت ویزا کند.»
هاتفی ادامه میدهد: متأسفانه در گذشته به خاطر ذهنیت منفی که گردشگران خارجی نسبت به ایران داشتند و از طرفی شرایط دریافت ویزا را هم نمیدانستند، برای دریافت ویزای ورود به ایران هم دچار شک و دودلی بودند و حدس نمیزدند که دولت ایران با تقاضای سفر آنها موافقت کند، اما حالا میتوانند با مراجعه به این سایت براحتی از شرایط و اطلاعات دریافت ویزا آگاه شوند. این کار نیاز به رفت و آمدهای بیهوده و معطلیهای چند ساعته ندارد و دیگر لازم نیست مدارکی به سفارتخانه ایران ارسال شود.
او البته به نکته جالب توجهی هم در این باره اشاره کرده و میگوید که اگر خارجیها به این سایت مراجعه کنند، میبینند که آمدن به ایران بسیار سادهتر از رفتن به ترکیه به عنوان یک کشور توریستی است.
هاتفی میگوید: «هم اکنون صدور ویزای الکترونیک ایران بسیار سادهتر از دریافت ویزای امارات برای گردشگران خارجی است و این مسأله به مرور زمان خود را نشان میدهد.»
به گفته این کارشناس گردشگری، ایران جزو کشورهای پیشرو در صدور ویزای الکترونیک است و در حال حاضر کشورهای کمی در این زمینه فعال هستند: «من تاکنون نشنیدهام که کشوری ویزای الکترونیک صادر کند و البته ممکن است معدود کشورهایی این کار را انجام دهند. در هر حال در آسیا تعداد کمی از کشورها مانند ترکیه، امارات و آذربایجان محل رفت و آمد توریست هستند که این کشورها نیز فاقد این امتیاز هستند.»
وی درباره پر کردن فرم اطلاعاتی برای ویزای غیر توریستی هم اینطور توضیح میدهد: «همانطور که میدانید ویزای توریستی کوتاه مدت است، بنابراین اگر کسی بخواهد بیش از این زمان در ایران بماند، باید هدف از سفر به ایران و دعوتکننده را هم اعلام کند، اما در ویزای توریستی نوشتن محل و مدت اقامت کافی است.»
قرار است صدور ویزای الکترونیک در تعامل با وزارت امور خارجه و تشکیل کارگروه ویژه طی یک سال آینده فعال شود.
البته برای اجرای این برنامه به زیر ساختهای لازم در مبادی ورودی فرودگاهها هم نیاز است؛ چراکه ویزاهای صادرشده در همین محل به گردشگران خارجی تحویل داده میشود و آنها باید بتوانند در دستگاههای ویژه کد ویزایی که از قبل دریافت کردهاند را وارد کرده و با ارائه گذرنامه، ویزای خود را دریافت کنند. همچنین ممکن است در آیندهای نه چندان دور مشکل زمان ویزای فرودگاهی هم حل شده و اعتبار آن از 2 هفته به یک ماه افزایش یابد.