رسوایی در ورشو: چه کسانی شنود کردند؟

رسوایی استراق سمع مکالمات بلندپایه ترین سیاستمداران لهستان، جدی ترین تهدیدی است که دولت کنونی این کشور در طول هفت سال زمامداری با آن مواجه شده است. این رسوایی حتی در واشنگتن و لندن نیز بازتاب داشته است.

اینطور که به نظر می رسد به مدت یک سال مکالمات مقامات دولتی و صاحبان صنایعی که برای صرف نهار یا شام به رستوران های درجه یک ورشو می رفتند، به طور غیرقانونی ضبط می شده.

گفته می شود که پیشخدمت‌های این رستوران‌ها دستگاه کنترل از راه دور دارای میکروفون را در زیر میزهای نهارخوری مخفی کرده بودند. در حال حاضر روشن نیست چه کسی و برای چه مقصودی دست به این کار زده ولی انگشت اتهام هم اکنون متوجه حلقه مخالفان دولت، صاحبان صنایع ثروتمند و شاید سرویس های مخفی روسیه است که از حمایت جدی لهستان از دولت اوکراین، خشمگین شده‌اند.

مکالمات خصوصی ضبط شده، رک و بی پرده، توهین آمیز و افشاگرانه است.

در تازه ترین بخش از این مکالمات که وپروست، یک مجله خبری هفتگی متن آن را چاپ کرده، مردی که رادوسلاو سیکورسکی، وزیر خارجه لهستان معرفی شده، ائتلاف با آمریکا را "بی ارزش" و دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا را در ارتباط با مسائل اتحادیه اروپا "نالایق" می خواند.

سیکورسکی در حین صرف نهار با یاچک روتووسکی، وزیر دارایی سابق لهستان می گوید ائتلاف لهستان با واشنگتن کاملا پوچ و بی معنی است.

او می گوید ما با آلمانی ها و روس ها درگیری پیدا خواهیم کرد و فکر خواهیم کرد چون از آمریکا طرفداری کرده ایم همه چیز عالی تمام خواهد شد ولی ما کاملا بازنده خواهیم بود.

این مجله می نویسد که سیکورسکی گفته تلاش های کامرون برای جلب رضایت کسانی که نسبت به اتحادیه اروپا دچار تردیدند، نتیجه عکس داده. به اعتقاد وزیر خارجه لهستان، کامرون موقعیت را درک نمی کند چون به تبلیغاتی که می کند اعتقاد دارد و سعی می کند سیستم را کنترل کند.

یک چنین مکالمه ای بین دو نفر که ارتباط نزدیکی با بریتانیا دارند، عجیب به نظر می رسد. این دو سیاستمدار به دفعات گفته بودند باقی ماندن بریتانیا در اتحادیه اروپا سبب بهتر و قوی‌تر شدن این اتحادیه خواهد شد.

سیکورسکی فارغ التحصیل رشته علوم سیاسی، فلسفه و اقتصاد از دانشگاه آکسفورد است. بوریس جانسون، شهردار لندن از همدوره های او بوده است.

او برای سالها از ارزش ائتلاف امنیتی قوی با آمریکا به طور علنی دفاع می کرد.

به نظر می رسد صحبت های خصوصی ضبط شده، در اوایل سال جاری میلادی انجام گرفته و اندکی پس از آن است که نخست وزیر بریتانیا از مهاجران لهستانی به عنوان کسانی که از سیستم رفاه اجتماعی بریتانیا سوء استفاده می کنند نام برد. این اظهارات خشم لهستانی ها را برانگیخت.

در آنموقع هنوز شبه جزیره کریمه ضمیمه روسیه نشده بود. سیکورسکی در گذشته از ناکافی بودن میزان حمایتی که آمریکا حاضر بود به لهستان بکند، شکایت داشت ولی پس از بحران اوکراین، اکنون تعداد نیروهای آمریکایی مستقر در لهستان از هر زمان دیگری بیشتر است.

وزیر خارجه لهستان صحبت هایی را که به طور غیرقانونی ضبط شده انکار نکرده. هم او و هم دونالد تاسک، نخست وزیر لهستان گفته اند دولت، هدف حمله یک "گروه سازمان یافته جنایتکاران" قرار گرفته است. در لهستان استراق سمع و ضبط گفتگوهای خصوصی افراد بدون اطلاع آنان غیرقانونی است.

سیکورسکی در توییتر خود نوشته که در بریتانیا، ضبط غیرقانونی مکالمات سیاستمداران و افراد مشهور به محاکمه روزنامه نگاران و کسانی که استراق سمع کرده بودند و تعطیل هفته نامه "اخبار جهان "منجر شد.

لطمه سیاسی
لزوم رعایت قانون در ضمن حفظ آزادی بیان، مهمترین مسئله در این رسوایی استراق سمع بود. در پی انتشار اولین بخش مکالمات استراق سمع شده، نیروهای امنیتی لهستان در جستجوی نوارهای این مکالمات به دفاتر هفته نامه وپروست، یورش بردند.

کانال های خبری از قبل در جریان حمله پلیس قرار گرفته بودند و صحنه تلاش ماموران لباس شخصی که می خواستند کامپیوترسردبیر نشریه را به زور از دست او بگیرند، به طور زنده پخش شد.

روزنامه نگاران خشمگین برای اعتراض به این واقعه که سازمان امنیت و همکاری اروپا آن را "غیرقابل قبول" خوانده، در دفتر نشریه مورد بحث گرد آمدند.

تاسک گفت با وجود این که دستور این حمله را دادستان مستقلی که در باره ضبط غیرقانونی مکالمات تحقیق می کنند، داده بودند اذعان دارد دولت او از این ماجرا صدمه خواهد دید.

او افزود در صورتی که این بحران مهار نشود برگزاری انتخابات زودتر از موعد یکی از گزینه هاست.

یک روز بعد نشریه وپروست گفت که بازرگانی که خود را "میهن پرست" خوانده، ایمیل شامل لینک اینترنتی برای چهار نوار مکالمات ضبط شده را برای دفتر نشریه فرستاده است.

این رستوران از جمله اماکنی است که مکالمات خصوصی در آن ضبط شده است

ظاهرا او همان کسی است که اولین نوار مکالمات شنود شده را ارسال داشته بود.

پیشتر رسانه های لهستان خبر دادند در ارتباط با این ماجرا یکی از ثروتمندترین بازرگانان کشور که از او به عنوان مارک اف، نام برده شده، بازداشت شده است.

این شخص به قرار گزارش ها از صاحبان مشترک یکی از بزرگترین توزیع کنندگان زغال سنگ در لهستان است. در اوایل ماه جاری تحقیقات دولت در مورد واردات غیرقانونی زغال سنگ از روسیه سبب شد که ده نفر از مدیران این شرکت به ظن تقلب، خلافکاری های مالیاتی و پولشویی بازداشت شوند.

در پی یورش به دفتر مجله وپروست، رسانه ها اکنون در صدد برآمده اند کشف کنند عاملان این رسوایی چه کسانی اند و هدفشان چیست.

به گزارش یکی از روزنامه ها، این تئوری مطرح شده که پیشخدمت ها و مدیر دو رستوران معروف ورشو که در ابتدا گفتگوهای بازرگانان معتبر را مخفیانه ضبط کرده و نوارهای آن را می فروختند؛ شروع به استراق سمع مکالمات خصوصی سیاستمداران کرده بودند و نوار همین مکالمات بود که به دست کسی افتاد که متعاقبا آن را برای دفتر نشریه وپروست، ارسال داشت.

این ماجرا به شهرت دولت آقای تاسک لطمه جدی وارد کرده. تا چند هفته قبل نقش رهبری این دولت در برخورد با بحران اوکراین موجب احیای محبوبیت آقای تاسک شده بود.

ممکن است اجتناب از برگزاری انتخابات زودتر از موعد امکان پذیر باشد. دولت ائتلافی دارای اکثریت پارلمانی است و چنانچه همچنان متحد باقی بماند، می تواند تلاش هایی را که برای سقوطش صورت می گیرد، بی اثر کند.