در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۸۳۹ مطلب
بررسی موضوع ساماندهی، تمرکززدایی و امکانسنجی انتقال پایتخت با مصوبه رئیس دولت به وزارت راه و شهرسازی ابلاغ شده است. بر اساس این مصوبه، وزارت راه و شهرسازی مکلف شده تا این طرح را در همکاری با سایر دستگاهها با بهرهمندی از مشاور ذیصلاح بینالمللی تهیه و نتایج را به دولت ارائه دهد.
«اساسا طرح مبحث انتقال پایتخت از تهران، یک موضوع غلط و غیرمعقول است. در هیچ کجای دنیا انتقال پایتخت با موفقیت همراه نبوده است. هدف از انتقال پایتخت نیز مشخص نیست. معمولا هرگاه مسالهای مانند آلودگی هوا درنتیجه وارونگی و ترافیک شدید در تهران مطرح میشود، برخی به فکر انتقال پایتخت میافتند؛ درحالی که این راهحل، مشکلات تهران را برطرف نخواهد کرد. بهطورکلی، انتقال پایتخت در شرایط موجود ایران امری غیرممکن به نظر میرسد.»
طرح انتقال پایتخت در همه دولتهای بعد از انقلاب مطرح شده بود، اما در دولت سیدابراهیم رئیسی طرحی دیگر، یعنی تقسیم تهران به دو استان غربی و شرقی به میان آمد. قانون امکانسنجی انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران در سال ۱۳۰۴ تصویب شد و بعد از بینتیجه ماندن، حالا معاون اول دولت چهاردهم مامور اجرای آن شده و به گفته او کار مطالعاتی آن آغاز شده است.
«۶۷ درصد جمعیت میناب را روستاییان تشکیل میدهند و ۳۳ درصد جمعیت شهری است. اما در میناب تشخیص روستا و شهر سخت است؛ هرچه هست فقر است و فقر. گزارشهای مرکز آمار نشان میدهد که نرخ بیکاری در میناب بالاتر از میانگین نرخ بیکاری در هرمزگان است؛ آنهم در استانی که رکوددار نابرابری است. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، ضریب جینی خانوارهای ایرانی در سال ۱۴۰۲ معادل ۰٫۳۹۷۹ است که در مقایسه با سال ۱۴۰۱ افزایش داشته است.»
«بدون آنکه شما را با فهرستی از استدلاهای عقلی و علمی درگیر کنم به زبان ساده این واقعیت را بگویم که حداقل در نیم قرن گذشته که ما با اوجگیری مدرنیته و توسعه تصادعدی شهرنشینی و شهرسازی مواجه بودم حتی یک شهر قابل سکونت نساختهایم. بسیاری از شهرهای تاریخی کشور (مانند شیراز و اصفهان و ری) که سابقه پایتختی ایران را داشتهاند هم به فلاکت انداختهایم.»
این روزها بحث انتقال پایتخت بالا گرفته است. گمانهزنیهای زیادی مطرح است. از اراک تا مکران بر سر زبانهاست. درباره مکران که بیشتر از سایر مناطق و شهرها مطرح شده، حرف و حدیثها فراوان است. بیشترین مساله مطرح شده به آسیبهای زیست محیطی برمیگردد، گفته میشود تغییرات اقلیمی و کمبود منابع آبی منطقه مکران با افزایش دما و کاهش بارندگی مواجه است که شرایط زیستمحیطی آن را بسیار شکننده کرده و امکان توسعه گسترده را محدود میسازد.
بر اساس ارزیابی مطالعه حاضر در مقیاس کشوری، وسعت و گستردگی پهنههای فرونشستی در ایران حدود ۱۸۵ هزار کیلومترمربع (۱۸ میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار) و معادل تقریبی ۱۱ درصد از وسعت سرزمینی ایران است، اما در همین بخش از محدودههای در معرض خطر فرونشست زمین در ایران، بخشهای وسیعی از کلانشهرها، شهرهای بزرگ و آبادیهای متعدد واقع شده که ساکنان آنها حدود ۴۹ درصد جمعیت کل کشور را تشکیل میدهد که معرف میزان به مراتب بالای ریسک فرونشست زمین در کل کشور است.
«حال که همه رسانهها به این موضوع از ظن خویش پرداختند، معاون اجرایی اعلام میکند این موضوع صرفاً در حد یک ایده مطرح بوده است. آیا دولتمردان متوجه نیستند که هر موضع و سخن آنها در جامعه چه بازتابی دارد و حرفهای نسنجیده و کارشناسی نشده و حتی اعلام تصمیمات قطعی نشده، چقدر میتواند فضای روانی جامعه را به هم بریزد؟»
«انتخاب مکانهای پروژههای مهم مانند پایتخت جدید نباید نظیر پروژههای مهم قبلی از جمله سد گتوند، بزرگراه دریاچه ارومیه و نیروگاه بوشهر باشد که بر پایه الگویی از اولویتبندی اهداف کوتاهمدت توسعه نسبت به ملاحظات پایداری محیط زیستی و ایمنی بلندمدت انتخاب شده و ساخته شدهاند. بیتوجهیهای آغازین در مورد اثرهای اکولوژیک و مدیریت ریسک، منجر به چالشهای مداوم بعدی در محیطزیست ایران شده است اشتباههای قبلی را تکرار نکنیم.»
شهرهای بندری در دوران مدرن بهطور چشمگیری تغییر یافتهاند؛ آنها بزرگتر و پویاتر شدهاند و نقششان در رشد اقتصادی و توسعه کشورها غیرقابل انکار است. سرنوشت هر کشور بهطور مستقیم به تجارت، تولید، پیشرفت فناوری، ثبات سیاسی، جمعیت، مراکز تجاری، شبکههای ارتباطی، فناوری، بلایای طبیعی و تغییرات آبوهوایی مرتبط است.
