بودجه

با توجه به نامه رهبری و مفروضات دولت در بودجه سهم دولت از درآمد نفتی باید تا213 هزار میلیارد تومان کاهش یابد که این رقم 54 درصد کل درآمدهای نفتی 1400 است.

لایحه بودجه 1400 اختلافات اقتصادی دولت و مجلس را بیش از پیش به نمایش گذاشته است. مجلس می گوید بودجه ای که دولت تنظیم کرده به شدت وابسته به فروش نفت است، مجلس راهکار مشخصی برای جبران هزینه‌های دولت ارائه نکرده است اما در اظهارات نمایندگان اینگونه به نظر می‌رسد آنها به افزایش درامدهای مالیاتی دولت اصرار دارند. وزیر اقتصاد با این موضوع به شدت مخالف است.

براساس این گزارش منابع عمومی دولت در سال مورد بررسی حدود ۳۹۴ هزار و ۴۳۰ میلیارد تومان بوده که نشان از پیش‌بینی ۱۰۲ درصدی منابع عمومی دارد. از سوی دیگر از درآمدی که دولت برای وزارتخانه‌ها و سایر دستگاه‌های اجرایی وابسته به دولت پیش‌بینی کرده بود، ۷۱ درصد آن که حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان بود، وصول شد.

شاید ارقامی مثل ۱۷ میلیارد تومان در میان ارقام درشت بودجه ‌ای به نظر ناچیز بیاید، اما برای درک بهتر می‌توان به بودجه کل ستاد بحران کشور معادل ۱۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان اشاره کرد، یعنی حدود چهار میلیارد کمتر از دانشگاه اهل بیت. سال ۱۴۰۰ این ۴۳ نهاد جمعا هفت هزار و ۲۵۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بودجه دریافت خواهند کرد.

معاون پارلمانی رئیس جمهور در حالی لایحه بودجه ۱۴۰۰ را به نیکزاد، عضو هئیت رئیسه مجلس تقدیم کرد که محمدباقر قالیباف، از ساختمان مشروطه، اخبار مجلس را پیگیری می کرد.

دولت می‌تواند روی مالیات‌ها هم حساب کند، ولی مالیات ربطی به دولت ندارد بالاخره برخی از مؤسسات و مراکز هستند که معافیت مالیاتی دارند. آن‌هایی که به نوعی از بودجه دولت ارتزاق می‌کنند، ولی دولتی نیستند، اما از منابع دولتی استفاده می‌کنند. اگر دولت بتواند آن‌ها را حذف کند بله می‌تواند روی مالیات حساب باز کند. اما هر وقت به این مورد ورود پیدا کرده است به یک مشکلی برخورد کرده و نتوانسته کاری کند. در واقع نتوانسته با آن‌ها در بیفتد. کشوری که در رکود است اگر بخواهد هزینه‌هایش را تامین بکند باید مسلماً سراغ استقراض و برداشت از صندوق توسعه ملی برود. اما مسئله این است آیا همین بودجه ‌ای که دارد هزینه می‌شود جای درستی هزینه می‌شود؟ آیا به سمت تولید می‌رود؟ آیا به سمت هم ردیف‌های پیش‌بینی شده می‌رود یا نه یا جابجایی صورت می‌گیرد؟فعلاً برای امسال این‌که ما چگونه می‌توانیم با آمریکای بعد از ترامپ روبرو بشویم مهم است. به نظرم تا این مشخص نشود نمی‌توان در این باره پیش بینی کرد، ولی فعلاً همین‌طوری پیش خواهیم رفت تا ببینیم چه می‌شود. می‌شود گفت سیاست دولت همین است که فقط روز‌ها را بگذراند تا فرصت باقی مانده‌اش تمام شود. به عبارتی اصلا دولت دراین روز‌ها سیاست مشخصی ندارد.

سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی از ارائه لایحه بودجه ۱۴۰۰ به مجلس در چهارشنبه هفته جاری خبر داد.

بر اساس لایحه ارائه‌شده از سوی دولت بودجه شرکت‌ها در سال آینده هزارو ۵۴۰ هزار میلیارد تومان است که نسبت به سال جاری ۷.۳ بیشتر شده است. منابع عظیمی که به عقیده حسین راغفر، کارشناس اقتصادی، حیاط‌خلوت است. به گفته او متأسفانه باید گفت که عدم شفافیت‌ها به‌طور‌کلی و از جمله مسئله بودجه بنگاه‌های دولتی را باید در مناسبات قدرت تعریف کرد.

برآورد میزان مالیات و سود سهام توسط شرکت‌های دولتی به ترتیب ۹۴۵۸ و ۱۵۱۶۰ میلیارد تومان است که نسبت به ارقام مصوب ۱۳۹۹ معادل ۲۵ درصد افزایش یافته است. این ارقام برای بودجه سال آینده در حالی در نظر گرفته شده است که شرکت‌های دولتی در ۶ ماهه امسال ۱۶۷۸ میلیارد تومان مالیات، ۲۵۱۹ میلیارد تومان سود سهام و ۵۹۸۹ میلیارد تومان سود ویژه به خزانه واریز کردند.

در گزارش هفت ماهه منابع و مصارف بودجه سال ۹۹ که از طریق اعداد و ارقام استخراج شده از خزانه‌داری کشور، منتشر شده نشان می‌دهد منابع نفتی در هفت ماه نخست تنها ۱۸ درصد محقق شده که حدود ۶ هزار میلیارد تومان عایدی داشته است. این عدد به کالا‌های اساسی و ضروری پرداخت می‌شود و کسری بودجه آثار خود را به شکل رسوب، کمبود کالا و نهایتا تورم در سفره مردم نشان داده است.

رییس سازمان برنامه و بودجه با بیان اینکه لایحه بودجه سال۱۴۰۰ قبل از ۱۵ آذر تقدیم مجلس شورای اسلامی می‌شود، گفت: در این لایحه قیمت دلار بین ۱۱هزار تا ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان محاسبه شده است.

اصولگرایان حاکم در همه زمینه‌ها دنبال سواری مجازی هستند. در قانون‌نویسی، چون مساله خیلی روشن است با مشکل مواجه می‌شوند ولی در اقتصاد و سیاست و فرهنگ و سیاست خارجی این رفتارشان بیش از گذشته دیده می‌شود. فقط مشکل این است که پایان این سیاست هم خوردن چوب است و هم پیاز و البته باید پول آن را نیز پرداخت کنند!

مجلس باید در حوزه اصلاح ساختار وارد شود. دولت که لایحه‌اش را می‌دهد. اگر مجلس بلد است اصلاحات را انجام بدهد و اگر راست می‌گوید اصلاحات را از خودش شروع کند. مجلس دارد روز به روز گسترش پیدا می‌کند وکم مانده برسد به میدان شهدا. چهل سال است داریم مجلس می‌سازیم. چه کسی می‌تواند جلوی مجلس را بگیرد جز نمایندگان؟ مجلس باید اول جلوی بودجه خودش را بگیرد. همین سال گذشته رشد بودجه مجلس نسبت به رشد بودجه سایر دستگاه‌ها بیشتر بود. چرا؟ نهارخوری مجلس چرا باید مثل هتل‌های پنج ستاره باشد، چون اعتبار دارد. پول دارد. چرا نهارخوری بهترین دانشگاه ما، دانشگاه صنعتی شریف این طوری نیست. در حالی که فرقی ندارد. اگر عدل علی است این به چه معناست؟ مجلس می‌تواند جلوی خیلی از هزینه‌های غیرضرروی را بگیرد. اما انگار آقای قالیباف توپ را به زمین دولت شوت کرده است.

راساس ضوابط مالی ناظر در تهیه و تنظیم بودجه ۱۴۰۰، افزایش ضریب ریالی حقوق به‌طور متوسط ۲۵ درصد تعیین شده است که دستگاه‌ها باید در چارچوب همین ضریب مشخص شده بودجه خود را در سال آینده در بخش جاری پیش‌بینی کند.

طبق ضوابط مالی ناظر بر تهیه و تنظیم بودجه سال ۱۴۰۰، مبلغ پاداش پایان سال کارکنان (عیدی) یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان پیش‌بینی شده است.

نیویورک، واشنگتن، سیاتل و پورتلند چهار شهری هستند که ترامپ، بودجه آنها را نشانه گرفته است. این شهرها بعد از قتل نژادپرستانه «جورج فلوید»، شهروند سیاه‌پوست آمریکایی صحنه تظاهرات‌های خشونت‌آمیز بوده‌اند.

رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور از اصلاح نظام یارانه در اصلاحیه ساختار بودجه خبر داد.

علی قنبری می‌گوید: «بانک مرکزی در چارچوب اجرای عملیات بازار باز که در آن اعطای تسهیلات به ‏بانک‌ها منوط به اخذ وثیقه است، به دولت کمک کرده تا کسری بودجه خود را از طریق انتشار اوراق بدهی و فروش آن‌ها به ‏بانک‌ها و نهاد‌های مالی غیربانکی تأمین کند‎. در حراج اوراق بدهی، دولت از منابع موجود در بازار پول، تأمین مالی کرده و از ‏مراجعه به بانک مرکزی و دریافت پول پر قدرت خودداری می‌کند‎.»

بانک مرکزی در گزارشی اعلام کرد که از روش «حراج اوراق بدهی دولت» تاکنون ۳۶ هزار میلیارد تومان کسری بودجه دولت بدون خلق نقدینگی جدید تامین شد.