کسری بودجه

یک اقتصادان، گفت: در دوره‌هایی از اقتصاد ایران که شاهد رشد اقتصادی قابل توجه همراه با تورم پایین بودیم؛ افراد بسیار نخبه‌ای در راس نهاد‌های سه‌گانه بانک مرکزی، سازمان برنامه و بودجه و وزارت اقتصاد قرار داشتند و هماهنگی بسیار خوبی میان آن‌ها مشاهده می‌شد.

کاهش تورم دارای اهمیت زیادی است تا هزینه‌ها کاهش یابند، صادرات و تولید قابل برنامه ریزی شوند و جامعه آرامش پیدا کند؛ برای کاهش تورم باید کسری بودجه را سازماندهی و کاهش داد.

معاون اسبق بانک مرکزی، گفت: شرایط اقتصاد ایران در بلندمدت شرایطی نیست که بتوان گفت شاهد تحول فوری در آینده باشیم.

مطابق آمار منتشر شده توسط بانک مرکزی، حجم بدهی خارجی ایران در دولت‌های مختلف، متناسب با وضعیت سیاست خارجی کشور و میزان درآمد از صادرات نفت رابطه ملموسی داشته است.

رئیس اسبق سازمان برنامه و بودجه، گفت: گزارش‌های بانک مرکزی در نماگر‌های اقتصادی نشان می‌دهد که کاهش نقدینگی به دلیل کاهش و حتی رشد منفی ضریب فزاینده پولی بوده که به دلیل محدود کردن بانک‌ها در اعطای تسهیلات به بخش‌های تولیدی صورت گرفته است.

مشاور اقتصادی پزشکیان، گفت: مهم‌ترین راه جبران کسری دولت، حذف بسیاری از هزینه‌های غیرضروری دولت است؛ بسیاری برگ و بال و شاخه‌های دولت و نهاد‌های اضافی در کشور داریم که مردم بود و نبودشان را احساس نمی‌کنند و حتی نبودنشان برای مردم فراغت خاطر بیشتری را ایجاد می‌کند.

یک اقتصاددان، گفت: مواردی نظیر «ناترازی انرژی»، «بحران منابع طبیعی»، « کسری بودجه »، «بحران نظام بانکی»، «وضعیت بخش واقعی اقتصاد به‌ویژه در بنگاه‌ها»، «وضعیت نظام‌های حمایتی»، «تحریم‌ها» و «نظام بودجه‌ای غیرمنضبط» از جمله، چالش‌های پیش‌روی دولت چهاردهم است.

کسری بودجه فدرال روسیه برای سال جاری ۹۸۳ میلیارد روبل (۱۱ میلیارد دلار) یا ۰.۵ درصد از تولید ناخالص داخلی پیش‌بینی شده است.

یک کارشناس اقتصادی، گفت: ۲۳۰ هزار میلیارد تومان در بحث هدفمندی یارانه‌ها که بخش زیادی از آن به محرومیت‌زدایی مربوط می‌شود کسری بودجه وجود دارد.

همه جای دنیا، وقتی گفته می‌شود که می‌خواهیم تورم را کنترل کنیم، نرخ سود را نزدیک به تورم و حتی بالاتر از تورم می‌برند، اما این اتفاقات در ایران رخ نمی‌دهد، چرا که بانک مرکزی نمی‌تواند سیاست‌هایی را که مورد تایید علم اقتصاد است اعمال کند؛ بنابراین اظهارنظر‌های کمیسیون مجلس، به نوعی دخالت در امور بانک‌ها و سیاست‌های ارزی است و تا زمانی که بانک مرکزی ناچار به تبعیت از سیاست‌های اعمالی مجلس و دولت باشد، امکان مدیریت رشد نقدینگی یا تامین کسری بودجه را نخواهد داشت.

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، گفت: احتمالا در سال‌جاری حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان کسری پیش خواهیم داشت.

یکی از نکاتی که در حوزه حکمرانی اقتصادی به طور خاص مسوولان این حوزه باید مد نظر داشته باشند این است که نباید چندان صحبت کنند. حتی در عرصه بین المللی مشهور است که گفته می‌شود روسای بانک‌های مرکزی تا جای ممکن باید سکوت کنند و از انجام مصاحبه و یا موضع گیری‌های علنی خودداری نمایند. این در حالی است که این مساله در اقتصاد ایران تقریبا ماهیتی معکوس دارد.

پژوهشگر اقتصادی، گفت: دولت کسری بودجه ، جدی دارد و همین ممکن است منجر به افزایش نرخ مالیات شود اما کشوری که نرخ تشکیل سرمایه ثابت آن دائم منفی بوده است؛ یعنی صاحبان کسب و کار تمایل ندارند حتی به اندازه استهلاک خود سرمایه‌گذاری کنند چگونه نرخ مالیات افزایش می‌یابد؟

کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس، می‌گویند: پولی‌سازی کسری بودجه چه در قالب استقراض مستقیم از بانک مرکزی و چه به شکل برداشت از منابع صندوق توسعه ملی، باعث ایجاد تورم‌های بالا در ماه‌های پیش رو می‌شود.

یک اقتصاددان، گفت: در دوره احمدی‌نژاد که قله درآمد‌های نفتی تجربه شده در تاریخ اقتصاد نفتی ایران است؛ چون جهت‌گیری اصلی معطوف به شوک درمانی بود، در آن دوره هشت ساله، کسری بودجه خانوار‌ها چهار برابر افزایش پیدا کرد.

با کاهش هزینه یارانه‌ها، کسری بودجه کاهش پیدا می‌کند و تورم کم و مهار می‌شود. ولی حتی وقتی نتایج مثبت حذف یارانه‌های انرژی روشن می‌شود به خاطر فشار‌های کوتاه‌مدتی که حذف آن به مردم وارد می‌کند، تصمیم‌گیران از اتخاذ تصمیمات مناسب خودداری می‌کنند.

رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: عیدی همه کارکنان کامل تخصیص داده شده و به تدریج در حال پرداخت است.

رئیس سابق بانک مرکزی دلایل کسری بودجه ایران را تشریح کرد.

آمار و ارقام صنعت گاز کشور نشان دهنده ناترازی فزاینده گاز است. میزان ناترازی گاز کشور در سال ۱۴۰۱ در فصول سرد به ۳۱۵ میلیون متر مکعب رسیده که رقمی نگران کننده محسوب می‌شود. نصرالله زارعی در این خصوص به فرارو گفت: «ناترازی برایند و ماحصل وضعیت مصرف و تولید است. ناترازی‌ها در قالب کسری در نتیجه افزایش افسار گسیخته مصرف سوخت است. از سوی دیگر در بخش سرمایه گذاری و تولید، بیش از یک دهه است که سرمایه گذاری موثر و قابل توجهی نداشتیم. همان دستاورد و افزایش تولیدی که داشتیم، حداکثر تولید را در پارس جنوبی با ۷۰۵ میلیون متر مکعب در روز داشت که نتوانستیم حفظ کنیم و به دلیل تاخیر در فشار افزایی این منبع دچار افت تولید و کاهش تولید فزاینده‌ای در سال‌های آینده خواهیم بود. میادین نفت و گاز کشور ما دچار افت تولید طبیعی هستند و هر سال با کسری تولید فزاینده در کشور رو به رو هستیم.»

سبحانیان افزود: «برای ما فرقی نمی‌کند که این فرد یک تاجر، پزشک است یا از فضای مجازی درآمد کسب می‌کند. قانون گذار، سازمان امور مالیاتی را مکلف کرده کسانی که از یک تعدادی بیشتر دنبال‌کننده دارند مالیات بگیرد.»