ترانه علیدوستی

کلیات

ترانه علیدوستی متولد ۲۲ دی ماه ۱۳۶۲ در شهر تهران، هنرپیشه سینما و تئاتر، صدا پیشه و مترجم ایرانی است که شهرت او بیشتر به واسطه نقش آفرینی در فیلم‌هایی همچون «من ترانه ۱۵ سال دارم»، «شهر زیبا»، «چهارشنبه سوری»، «تردید»، «درباره الی»، «پذیرایی ساده»، «آسمان زرد کم عمق» و «فروشنده» بوده است. علیدوستی علاوه بر بازیگری در زمینه نویسندگی و ترجمه نیز فعالیت دارد و حتی برای ترجمه‌های خود نیز موفق به کسب جوایزی شده است.

زندگی و ورود به عرصه هنر

ترانه علیدوستی در دی ماه ۱۳۶۲ در خانواده‌ای هنرمند/ورزشکار و در شهر تهران به دنیا آمد. پدر او حمید علیدوستی بازیکن سابق تیم ملی فوتبال ایران و مربی کنونی فوتبال و مادرش نادره حکیم‌الهی، سنگ‌تراش و تندیس‌ساز هستند. ترانه علیدوستی همچنین دارای یک برادر بود که طی حادثه‌ای در سال ۱۳۸۳ از دنیا رفت. او فعالیت هنری خود را همزمان با تحصیل در رشته تجربی با حضور در هنرستان موسیقی و آموزش کلارینت و پیانو شروع کرد، سپس مدتی بعد در کلاس‌های بازیگری امین تارخ ثبت نام کرد. هنگامی که او در کلاس‌های بازیگری مشغول به آموزش بود، مورد توجه عوامل فیلم «من ترانه ۱۵ سال دارم» قرار گرفت و برای ایفای نقش «ترانه پرنیان» انتخاب شد. نقش آفرینی ترانه علیدوستی در این فیلم ۴ جایزه معتبر داخلی و خارجی از جمله سیمرغ بهترین بازیگر زن از جشنواره فیلم فجر را برایش به ارمغان آورد. این اولین تجربه بازیگری ترانه علیدوستی، مستقیما او را به دنیای شهرت کشاند و از آن پس همه ترانه علیدوستی را با این فیلم می‌شناختند.

بازیگری و افتخارات

ترانه علیدوستی با نقش آفرینی در فیلم «من ترانه ۱۵ سال دارم» ساخته رسول صدرعاملی، به خوبی در میان مخاطبان مشهور شد، اما تا سال ۱۳۸۲ که اصغر فرهادی او را برای بازی در فیلم «شهر زیبا» دعوت کرد، در برابر دوربین ظاهر نشد. دو سال بعد، اصغر فرهادی دوباره او را برای بازی در فیلم «چهارشنبه سوری» انتخاب کرد که بازی در این دو فیلم اصغر فرهادی به شهرت ترانه علیدوستی افزود. این فیلم‌ها به عنوان آغاز‌گر روند همکاری اصغر فرهادی و ترانه علیدوستی محسوب می‌گردد که در دو فیلم سینمایی بعدی یعنی «درباره الی» (۱۳۸۷) و «فروشنده» (۱۳۹۴) نیز ادامه پیدا کرد. ترانه علیدوستی همچنین در فیلم‌های کارگردانان دیگری همچون مانی حقیقی، عباس کیارستمی و واروژ کریم‌مسیحی نیز حضور داشته است. علیدوستی علاوه بر جوایزی که برای بازی در فیلم من ترانه ۱۵ سال دارم گرفت، توانست برای بازی در فیلم چهارشنبه سوری جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل زن از بیست و چهارمین جشنواره فیلم فجر، برای بازی در فیلم پذیرایی ساده جایزه بهترین بازیگر اول زن از جشنواره فیلم آسیایی و عربی اوسیان سینه فن و جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن از جشنواره وزول را کسب کند. ترانه علیدوستی همچنین در سریال «شهرزاد» (۱۳۹۴) ساخته حسن فتحی، نخستین سریال خود را تجربه کرد.

دیگر فعالیت‌ها

ترانه علیدوستی در سال ۱۳۸۴ به عنوان یک صدا پیشه در فیلم سینمایی انیمیشن «جمشید و خورشید» ظاهر شد و صداپیشگی شخصیت «خورشید» را بر عهده گرفت. وی در نویسندگی هم دارای تجربه‌های متعددی است و مطالب مختلفی همچون داستان کوتاه و نقد‌های گوناگون را در وبگاه شخصی‌اش و نشریات مختلف منتشر کرده است. علیدوستی همچنین یک مترجم حرفه‌ای به شمار می‌رود و حتی ترجمه او از داستان رؤیای مادرم اثر آلیس مونرو در نوزدهمین دوره کتاب فصل، در گروه ادبیات، شایسته تقدیر شناخته شد. همچنین ترجمه او از رمان تاریخِ عشق به قلم نیکول کراوس توانست صدرنشین پر فروش‌ترین کتاب نشر مرکز در سال ۱۳۹۵ را به خود اختصاص دهد.

تحریمِ اُسکار ۲۰۱۷

در پی دستور دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت ایالات متحده مبنی بر لغو صدور روادید برای مهاجران ۷ کشور از جمله ایران، ترانه علیدوستی در اعتراض و واکنش به این تصمیم و با نژادپرستانه خواندن این اقدام در صفحه توئیتر خود اعلام کرد که در مراسم اهدای جوایز اسکار در لس آنجلس شرکت نخواهد کرد.