جایی که پوسته زمین نفس میکشد و آتش از دل سیاره فوران میکند، آتشفشانها نهتنها مرز میان ویرانی و زندگی را میسازند، بلکه سرنوشت کشورهایی را که بر خطوط لرزان زمینساختی نشستهاند رقم میزنند؛ کشورهایی که هر فوران میتواند چهرهشان را دگرگون کند.
در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۱۸ مطلب
جایی که پوسته زمین نفس میکشد و آتش از دل سیاره فوران میکند، آتشفشانها نهتنها مرز میان ویرانی و زندگی را میسازند، بلکه سرنوشت کشورهایی را که بر خطوط لرزان زمینساختی نشستهاند رقم میزنند؛ کشورهایی که هر فوران میتواند چهرهشان را دگرگون کند.
آتشفشان نیمهفعال تفتان دوباره «دود و بخار» به هوا فرستاد؛ ارتفاع ۴۰۵۰ متری این کوه جنوبشرقی ایران، نشانهای هشداردهنده از فعالیت زمینگرمایی و خطر بالقوه فوران است.
استاد پژوهشگاه زلزلهشناسی میگوید: آتشفشانهای چینهای خفته مانند دماوند به ویژه بالقوه خطرناک هستند زیرا ماگماهای آنها اغلب چسبناک و غنی از گاز آندزیتی تا ریولیتی هستند که آنها را مستعد فورانهای انفجاری میکنند. دوره طولانی سکون از آخرین انفجار ـ ۷۳۰۰ سال قبل ـ امکان ایجاد فشار قابل توجهی را فراهم میکند و اگر ساختمان آتشفشانی در برابر فشارهای وارده ضعیف شود، خطر فوران فاجعهبار در آینده افزایش مییابد.
خروج بخار آب و گازهایی مانند گوگرد، نشانهای از فعالیتهای حرارتی در اعماق این کوه عظیم است، نه لزوماً پیشدرآمد یک فوران. این پدیده مشابه چشمههای آبگرم اطراف دماوند، مثل لاریجان، است که همگی حاکی از وجود یک سیستم گرمایی فعال در زیر زمین هستند.
مطالعهای نوین نشان میدهد هسته زمین در طول میلیونها سال، مقادیر اندکی از طلا و فلزات سنگین را به لایهی گوشته نشت داده و این مواد از طریق فعالیتهای آتشفشانی به سطح زمین راه یافتهاند.
فوران آتشفشانی که از ۱۴ ژانویه آغاز شد، همچنان ساکنان شهر «گرینداویک» در ایسلند را تهدید میکند.
«وضعیت شوم است؛ کاری جز اینکه منتظر بمانیم تا ببینیم گدازهها به کجا میرسند نداریم.» این را شهردار شهر گرینداویک ایسلند دربارهٔ فوران مجدد آتشفشان این شهر گفته. دیروز آتشفشان ایسلند برای پنجمین بار از سال ۲۰۲۱ فوران کرد و با رسیدن گدازههای آن به شهر گرینداویک باعث تخلیهٔ این شهر شد.
تصاویر و پخش زنده رسانههای محلی نشان میدهد که گدازه و دود از شکافی در زمین از سمت کوه «فاگرادالسفجال» بیرون میآید.
هنرمند آکروباتکار آمریکایی در مراسمی خارقالعاده بر فراز یک کوه آتشفشان بندبازی کرد. نیک والندا در این مراسم توانست در ارتفاع ۱۸۰۰ پایی روی کوه آتشفشان ماسایا در نیکاراگوئه هنر بندبازی خود را به زیبایی به نمایش بگذارد و طول بندی را که بر فراز دهانه آتشفشان و از این سو تا به آن سو کشیده شده بود با موفقیت بپیماید. اجرای این آکروباتکار حدود ۳۱ دقیقه به طول انجامید.
یک تکه بزرگ سنگ آذرین؛ مایکل هولت، از اولین کسانی بود که وجود این توده عظیم سنگهای آتشفشانی را گزارش کرد