واقعیت تلخ خودروهای هیبریدی در ایران
خودروهای هیبریدی و برقی بهدلیل قیمت بالا و وابستگی ارزی گزینهای ارزان برای جایگزینی خودروهای بنزینی نیستند
پس از هر موج گرانی، این انتظار شکل میگیرد که مردم به سمت خودروهای دوگانهسوز، هیبریدی و برقی حرکت کنند و تقاضا برای خودروهای بنزینی کاهش یابد. با این حال، بررسی دقیق شرایط اقتصادی کشور نشان میدهد که گرانی بنزین به تنهایی قادر نیست انتخاب مردم را به صورت معنادار تغییر دهد.
به گزارش آخرین خودرو، تصمیم خرید در بازار خودرو ایران بیش از آنکه تابع مصرف سوخت باشد، تحت تأثیر قیمت خودرو، نرخ ارز، سطح درآمد خانوار و میزان یارانه پنهان انرژی قرار دارد. از همین رو، گرانی بنزین اگرچه توجهها را به خودروهای جایگزین جلب میکند، اما الزاماً به افزایش تقاضای مؤثر برای خودروهای دوگانهسوز، هیبریدی و برقی منجر نمیشود.
در حال حاضر، یارانه بنزین سهمیهای ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومانی برای هر خودرو، در مجموع ماهانه حدود ۴۱۰ هزار تومان برآورد میشود. این عدد در مقیاس سالانه به ۴ میلیون و ۹۲۰ هزار تومان میرسد. در مقابل، تنها در یک هفته اخیر، برخی خودروهای هیبریدی افزایش قیمتی بیش از ۲ میلیارد تومان را تجربه کردهاند؛ افزایشی که ریشه اصلی آن در رشد نرخ دلار و هزینههای واردات نهفته است. با این شرایط، صرفهجویی چند میلیون تومانی سالانه در مصرف سوخت، نمیتواند توجیهکننده پرداخت چند میلیارد تومان هزینه اضافی برای خرید خودروهای هیبریدی یا برقی باشد.
واقعیت بازار نشان میدهد که خودروهای هیبریدی و برقی در شرایط فعلی اقتصاد ایران، بیشتر نقش کالای لوکس یا سرمایهای را ایفا میکنند تا وسیلهای برای کاهش هزینههای جاری خانوار. ترکیب بنزین یارانهای، درآمد محدود و جهش قیمت خودرو باعث شده است این دسته از خودروها از دسترس اکثریت جامعه خارج شوند.
حتی با فرض افزایش دوباره قیمت بنزین، فاصله ایجادشده میان قیمت خودروهای بنزینی با خودروهای هیبریدی و برقی آنقدر زیاد است که گرانی سوخت نمیتواند این شکاف را پر کند.
در میان گزینههای جایگزین، خودروهای دوگانهسوز شرایط متفاوتی دارند. این خودروها وابستگی ارزی کمتری نسبت به خودروهای هیبریدی و برقی دارند و فناوری آنها سالهاست در داخل کشور مورد استفاده قرار گرفته است. اختلاف قیمت خودروهای دوگانهسوز با نمونههای بنزینی، در مقایسه با هیبریدی و برقی، بهمراتب کمتر است و همین موضوع باعث میشود منطق اقتصادی خرید آنها برای مصرفکننده قابل درک باشد.
بازار خودرو ایران بهشدت به خودروهای اقتصادی وابسته است. دوگانهسوز شدن محصولاتی مانند کوییک و ساینا میتواند نقش تعیینکنندهای در تغییر رفتار مصرفکننده ایفا کند. زمانی که خریدار با حداقل افزایش قیمت، به امکان استفاده از سوخت ارزانتر دسترسی پیدا کند، تصمیم خرید منطقیتر میشود.
