چگونه یک سمندر مکزیکی می‌تواند پزشکی آینده را تغییر دهد؟
اکسولوتل‌های درخشان با توانایی بازسازی اندام، سرنخ‌هایی برای رمزگشایی از ژن‌های رشدی انسان ارائه داده‌اند. مطالعه دانشگاه نورث‌ایسترن، که نقش اسید رتینوئیک را برجسته کرد، امیدی برای ترمیم زخم‌ها و شاید روزی بازسازی اندام در انسان ایجاد کرده است.
فرارو- محققان دانشگاه نورث‌ایسترن در بوستون، در مطالعه‌ای که در ۱۰ ژوئن ۲۰۲۵ منتشر شد، از اکسولوتل‌های درخشان (Ambystoma mexicanum) برای رمزگشایی از فرآیند بازسازی اندام استفاده کردند. این سمندرهای مکزیکی، که قادر به بازسازی کامل اندام‌ها، قلب، و حتی بخش‌هایی از مغز خود هستند، ممکن است سرنخ‌هایی برای بازسازی اندام در انسان ارائه دهند. پژوهشگران با استفاده از اکسولوتل‌های مهندسی ژنتیکی درخشان، مسیر مولکولی کلیدی شامل اسید رتینوئیک (ماده‌ای در داروی آکنه) را شناسایی کردند که نقشه بازسازی اندام را هدایت می‌کند.
اکسولوتل: استاد بازسازی
به گزارش فرارو به نقل از msn، اکسولوتل‌ها، که به دلیل ظاهر کودکانه و شاخه‌های آبششی خارجی‌شان محبوب‌اند، می‌توانند اندام‌های ازدست‌رفته را در چند هفته یا ماه بازسازی کنند، با استخوان، عضله، پوست، و اعصاب کاملاً مشابه نسخه اصلی. National Geographic گزارش داد که این توانایی از طریق تشکیل بلاستما، ساختاری از سلول‌های چندتوان در محل زخم، ممکن می‌شود. برخلاف انسان‌ها، که پس از قطع عضو تنها زخم را ترمیم می‌کنند، اکسولوتل‌ها ژن‌های رشدی را که در جنینی فعال بودند، دوباره فعال می‌کنند. Washington Post نقل کرد که جیمز موناهان، سرپرست پژوهش، گفت: «همه ما این ژن‌ها را داریم؛ فقط باید سیگنال‌های شیمیایی مناسب را پیدا کنیم.»
یافته‌های جدید
محققان با استفاده از اکسولوتل‌های ژن‌ویرایش‌شده که در تاریکی می‌درخشند، نقش اسید رتینوئیک، مشتقی از ویتامین A و ماده فعال در داروی آکنه (ایزوترتینوئین)، را بررسی کردند:
- نقشه‌برداری اندام: اسید رتینوئیک به سلول‌های بلاستما کمک می‌کند تا موقعیت خود را در بدن به خاطر بیاورند و اندام را دقیق بازسازی کنند (Popular Science).
- حافظه سلولی: حتی پس از چندین بازسازی، سلول‌ها هویت جدید خود را حفظ کردند، که نشان‌دهنده حافظه سلولی پایدار است (Hindustan Times).
پیامدها برای انسان
این پژوهش پتانسیل‌های پزشکی عظیمی دارد:
- بازسازی اندام: ScienceDaily گزارش داد که درک سیگنال‌های شیمیایی اکسولوتل‌ها می‌تواند به فعال‌سازی ژن‌های رشدی در انسان برای ترمیم زخم‌های بزرگ یا حتی بازسازی اندام منجر شود.
- ترمیم زخم: کاربردهای اولیه ممکن است شامل بهبود زخم‌های سوختگی یا ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده باشد (EL PAÍS).
- چالش‌ها: Washington Post هشدار داد که انسان‌ها فاقد توانایی طبیعی اکسولوتل‌ها برای تشکیل بلاستما هستند، و هرگونه درمان نیاز به دهه‌ها پژوهش دارد.
