تلاش اسرائیل توسعه جنگ و کشاندن پای ایران و آمریکا به درگیری است

فرارو- علی رغم برخی پیش بینی‌های اولیه درباره بحران غزه، اکنون ماههاست که درگیری در این منطقه ادامه دارد و حتی به به لبنان، یمن و دریای سرخ نیز رسیده است. پس از حمله اسرائیل به ساختمان کنسولگری ایران در سوریه، بسیاری از تحلیلگران اتفاق نظر دارند که اکنون اسرائیل به دنبال باز کردن پای ایران و سپس ایالات متحده به درگیری‌های غزه است.

نگرانی‌ها از افزایش تنش‌ها در منطقه در بالاترین سطح قرار دارد. پیامد‌های گسترش درگیری در خاورمیانه، نه فقط از حوزه ناامنی سیاسی و اجتماعی، بلکه به لحاظ اقتصاد منطقه‌ای و جهانی مورد توجه است. قیمت نفت از زمان آغاز درگیری حدود ۶ درصد افزایش یافته و نمی‌توان پیش بینی کرد همزمان با توسعه درگیری ها، شوک قیمتی در نفت جهانی و منطقه‌ای دقیقا تا چه میزان خواهد بود.

با توجه به شرایط فعلی خاورمیانه، پرسش‌هایی مطرح است، از جمله این که گسترش جنگ در منطقه تا چه حد محتمل است و کشور‌هایی مثل چین و ایالات متحده در قبال تحولات خاورمیانه چه رویکردی دارند؟ صباح زنگنه، دیپلمات و نماینده پیشین ایران در سازمان همکاری اسلامی در گفتگو با فرارو به این پرسش‌ها پاسخ داده است:

اسرائیل دستور دهنده و آمریکا دستور گیرنده شده است

صباح زنگنه به فرارو گفت: «به نظر می‌رسد جنگ در خاورمیانه به درجات بسیار شدیدی رسیده است. با توجه به تداوم جنایت‌های اسرائیل، عملا، امنیت کشور‌های منطقه و همسایگان فلسطین اشغالی، در حالتی از التهاب و بی تابی قرار دارد. گرچه ایالات متحده هر روز پیامی علنی را مطرح کرده و می‌گوید: «ما خواهان گسترش جنگ نیستیم و آمریکا نقش و دخالتی در آن چه در غزه یا سایر کشور‌های منطقه رخ می‌دهد، ندارد.»، اما رژیم صهیونیستی با محاسبات خاص خود که ناشی از مشکلات داخلی و البته مشکلات شخص نتانیاهو است به جنایات خود ادامه می‌دهد و هم به غزه حمله می‌کند و هم به رفح. این حملات در شرایطی انجام می‌شود که عملا ایالات متحده هیچ اقدام بازدارنده‌ای انجام نمی‌دهد یا نمی‌تواند انجام دهد. همچنین اسرائیلی‌ها هیچ احترام یا ملاحظه‌ای نسبت به نهاد‌های بین المللی و سازمان‌های امدادرسانی ندارند. سازمان‌های وابسته به سازمان ملل از جمله «آشپزخانه مرکزی جهانی» مدام تحت تعرض اسرائیل هستند و خواهد بود. بسیاری از خطوط قرمز در روابط بین المللی و عرف، از سوی اسرائیلی‌ها زیر پا گذاشته می‌شود و اسرائیل در کمال وقاحت، فعالان امدادرسانی بین المللی را نیز کشته و ترور کرده است؛ بنابراین هر طرح جدیدی از کشتار و جنایت از سوی رژیم صهیونیستی، امتحان شده و امتحان خواهد شد. اسرائیل عملا علیه همه جهان برخاسته است. آخرین اقدام اسرائیل که حمله به کنسولگری ایران در دمشق بود که نشان می‌دهد اسرائیل علاقه زیادی به توسعه تنش دارد.»

وی افزود: «تلاش رژیم صهیونیستی، توسعه جنگ و کشاندن پای ایران و آمریکا به درگیری در منطقه است، اما قرار نیست، هر چه که اسرائیل خواهان آن است، مورد قبول سایر کشور‌های منطقه نیز باشد. از دید من، ایران خواهان توقف جنگ است و علاقه‌ای به گسترش آن ندارد. همچنین ایران، خواهان تشدید اقدامات بین المللی از سوی دولت‌ها و نهادها، برای کنترل گسترش درگیری در منطقه است و کشتار دسته جمعی انسان‌ها مطلوب ایران نیست. با این وجود، نجات نتانیاهو، اولویت مقام‌های اسرائیلی است و به دنبال هر نوع راهکاری برای پیشگیری از افتادن نتانیاهو در دام کیفر و تشکیل دادگاه علیه او هستند. اگر قرار باشد پاسخ بدهم که آیا تحقق صلح در منطقه امکان پذیر است یا خیر، باید بگویم این موضوع، احتمال بسیار پایینی دارد و سخت، اما امکان پذیر است. عملا سازمان ملل و شورای امنیت باید به وظایف خود عمل کنند و فشار‌های خود را بر اسرائیل افزایش دهند. همچنین مجمع عمومی سازمان ملل می‌تواند به نقش خود عمل کرده و از کشور‌هایی که به اسرائیل اسلحه می‌فرستند درخواست توقف ارسال اسلحه را داشته باشد. نقش ملت‌ها و افکار عمومی جهان را نیز نمی‌توانیم نادیده بگیریم. بسیاری از مردم در سراسر جهان، موافق نسل کشی در غزه و کشتار بیرحمانه اسرائیل در منطقه یا گسترش جنگ به دیگر کشور‌ها نیستند.»

نماینده پیشین ایران در سازمان همکاری اسلامی گفت: «موضع چین نسبت به غربی‌ها و به ویژه آمریکا، در قبال تحولات منطقه‌ای متفاوت است. مروری بر اتفاقاتی که در ماه‌های اخیر بین اسرائیل و آمریکا شاهد هستیم نشان می‌دهد فاصله‌ای که بین دولت بایدن و نتانیاهو افتاده، می‌تواند توسعه پیدا کند و آمریکا باید متوجه شده باشد که اسرائیل تلاش می‌کند دستورالعمل‌های خود را بر ایالات متحده تحمیل کند. این موضوع معنای بسیار منفی و بدی برای اعتبار و توان ایالات متحده خواهد داشت. درواقع به جای این که آمریکا از اسرائیل استفاده کند، اسرائیل در حال مدیریت برنامه‌های آمریکاست و این همان موضوع مهمی است که آمریکا باید به آن توجه کند. درواقع به جای آن که اسرائیل، آمریکا را متحد خود بداند، اسرائیل تبدیل به «دستور دهنده» شده و آمریکا نیز مجبور به پیروی از دستورات نتانیاهو است. این همان مشکلی است که باید از سوی مقامات ایالات متحده مورد توجه واقع شود. هر زمان که دولت بایدن این موضوع را تغییر داده و تحت کنترل بگیرد، می‌تواند اقداماتی عملی‌تر انجام دهند. تاکید من این است که اگر ایالات متحده واقعا به دنبال ممانعت از گسترش درگیری‌های خاورمیانه است، شاید یکی از حداقل کار‌هایی که انتظار می‌رود از سوی ایالات متحده انجام شود، قطع ارسال تسلیحات است.»