ممکن است حق با زمینتختگرایان باشد؛ البته با چند میلیارد سال تاخیر. دانشمندان دانشگاه مرکزی لنکاوی (UCLan) دریافتهاند که سیارات تازه تشکیلشده ممکن است قبل از گرد شدن، شکل صافتری داشته باشند.
به گزارش همشهری آنلاین، این را میدانیم که سیارات از دیسکهای پیشسیارهای - حلقههایی از غبار و گاز اطراف ستارهها - تشکیل میشوند، اما اینکه دقیقا چطور این اتفاق میافتد، هنوز مورد بحث است. رایجترین نظریه پذیرفته شده، برافزایش هسته نام دارد. در برافزایش هسته، ذرات غبار شروع به چسبیدن به هم میکنند و اجرام بزرگ و بزرگتر را تشکیل میدهند، تا زمانی که به سیاره تبدیل شوند.
تصور میشود که یک مدل کمتر محبوب، اما هنوز هم قابل قبول، به نام ناپایداری دیسک، بسیار سریعتر به تشکیل سیاره منجر میشود: زمانی که دیسک سرد میشود و تودههایی از آن فرو میریزد و سپس به سیاره تبدیل میشود.
برای مطالعه جدید، تیم UCLan شبیهسازیهای ابررایانهای از شکلگیری سیاره را با هدف بررسی جنبهای که بیشتر نادیده گرفته شده بود، اجرا کرد. هدف مطالعه این بود که بررسی شود سیارات جوان واقعا چه شکلی دارند.
دکتر دیمیتریس استاماتلوس، یکی از محققین این مطالعه گفت: ما برای مدت طولانی در حال مطالعه شکلگیری سیارات بودیم، اما هرگز فکر نکرده بودیم که شکل سیارات را در شبیهسازیها بررسی کنیم. ما همیشه فرض میکردیم که آنها کروی هستند.
محققان دریافتند که وقتی سیارات از طریق روش ناپایداری دیسک شکل میگیرند، بهطور یکنواخت به سمت بیرون رشد نمیکنند و در تمام مدت به شکل کروی نیستند، در عوض، تمایل دارند مواد بیشتری را در قطبهای خود نسبت به استوا جمعآوری کنند و این شکل آنها را از حالت کروی خارج میکند و آنها را به فرم بیضی مسطح نزدیک میکند. البته سیارات جوان در ادامه مسیر رشدشان، در نهایت شکل کروی به خود میگیرند.
در حالی که اینها تنها نتایج حاصل از شبیهسازی هستند، تیم میگوید که مشاهدات سیارات جوان، برای اینکه ببینند آیا هر کدام از آنها، این شکل عجیب و غریب را دارند، میتواند به تایید یا رد روش ناپایداری دیسک در شکلگیری سیاره کمک کند.