در روزگاری هستیم که با موفقیتهای افراد ناشنوا، ناشنوا بودن دیگر مانعی در برابر پیشرفت افراد نیست.
به گزارش بی بی سی، اما هنوز کارهایی هست که باید انجام شود. آیا میدانید چه چیزهایی را نباید به یک فرد ناشنوا گفت؟
خوب، آدم ناشنوا باید چطور "به نظر بیاید"؟ باید شاخ و دم داشته باشد؟ ناشنوایی بیشتر اوقات قابل مشاهده نیست. بعضی از افراد ناشنوا از سمعک و بعضی از روش کاشت حلزون در گوش استفاده میکنند و برخی از هیچ وسیله کمکی استفاده نمیکنند، ولی برچسب و اعلان و پرچم و چراغ چشمکزن برای اعلام ناشنوایی خود ندارند.
این حرف در بطن خود چندان مثبت نیست، چون اشاره میکند که افراد ناشنوای دیگر "بد" صحبت میکنند و این داوری خوشایندی نیست. چنین جملهای به طور تلویحی میگوید ناشنوایی وضعیت ناخوشایندی است.
البته که با ابزارهای کمکشنوایی چنین امکانی این روزها میسر است. بعضی ناشنوایان نمیتوانند موسیقی بشنوند، اما آنها هم موسیقی را دوست دارند و موسیقی را با ضرباهنگها و ارتعاشات آن حس میکنند یا فیلم کنسرتها و اجراهای موسیقی را تماشا میکنند.
از سال ۲۰۰۹، دفزون، گروهی از مترجمان زبان اشاره ناشنوایان بریتانیا، تلاش کردند تا در جشنواره گلاستونبری موسیقیها و برنامههای روی صحنهٔ اصلی و بخشهای دیگر را پوشش دهند. بعضی ناشنوایان علاقهای به موسیقی ندارند و این هم طبیعی است.
هیچوقت نگویید "مهم نیست". اگر در پاسخ فرد ناشنوا برای تکرار جملهای بگویید "مهم نیست" او را از امکان مکالمه و گفتگو محروم کردهاید. واقعیت این است که لابد دلیلی داشته است که حرفی زدهاید و فرد ناشنوا حق دارد با درخواست تکرار، آن را دوباره بشنود تا بفهمد.
نه طرف فقط ناشنوا است. "کر و لال" اصطلاح قدیمی و منسوخ و توهینآمیزی برای اشاره به افراد ناشنوا است. هرگز از آن استفاده نکنید. ارسطو، فیلسوف یونان باستان، ناشنوایان را "کر و لال" مینامید، چون فکر میکرد آنها نمیتوانند یاد بگیرند و آموزش ببینند و فکر کنند.
در آن زمان او فکر میکرد اگر فردی نتواند حرف بزند یا صدای دیگران را بشنود هیچ راهی برای آموزش و تقویت تواناییهای شناختی و ادراکی او وجود نخواهد داشت و به عبارتی "نادان" باقی میماند. انجمنهای حمایت از ناشنوایان، مدیران و ناشنوایان موفق در سراسر جهان امروزه گواهی بر نادرستی این باور هستند.
بله، میتوان گفتههای طرف مقابل را لبخوانی کرد. اما انتظار نداشته باشید که بار روش دشوار لبخوانی برای ارتباط با دیگران تنها بر دوش فرد ناشنوا باشد.
شما هم باید با تلاش برای استفاده از زبان اشاره، آگاهی از مسائل افراد ناشنوا و تا حد امکان روشن و صریح گفتن جملهها آنها را یاری کنید. خوب است که بدانید که همهٔ افراد ناشنوا قادر به لبخوانی نیستند.
متأسف نباشید و چنین حرفی را نزنید. بسیاری از ناشنوایان به ناشنوا بودن خود افتخار میکنند و این را بخشی از هویت خود میشمارند. آنها از اینکه به فرهنگی با پیشینهای دیرپا تعلق دارند خوشحال هستند. هیچ میدانید بتهوون، آهنگساز مشهور و توماس ادیسون، مخترع لامپ روشنایی هر دو ناشنوا بودند؟
ناشنوایان قهرمانهای ورزشی ناشنوا دارند. المپیک ویژه ناشنوایان مدتها پیش از پارالمپیک شروع به کار کرده است. زبان اشارهٔ ناشنوایان قاموس سرشاری دارد و این زبان گویشها و لهجههای محلی خاص خود را دارد. البته هر فرد ناشنوایی منحصربهفرد است و تجربهها و احساسات خاص خودش را نسبت به ناشنوایی دارد.
چه زبان اشارهای بلدید؟ اگر ناسزاها و اشارههای "بیادبانه" که در زمین بازی یاد گرفتید را میگویید بدانید که این اشارهها هیچ کمکی به برقراری رابطهای دوستانه با افراد ناشنوا نمیکند.
بد نیست در اینترنت الفبا و اصول اولیه زبان اشاره را جستجو کنید و یاد بگیرید.
خوب، آنها هم از چنین برخورد و طرز فکری بیزار هستند. امروزه به طور روزافزون افراد بیشتری چه ناشنوا و چه شنوا از زیرنویس فیلمها بهرهمند میشوند. پژوهشها نشان داده است که مخاطبان جوان برنامههای تلویزیونی چهار برابر بیش از افراد مسنتر به برنامههایی با زیرنویس علاقه نشان دادهاند.
صدای تلویزیون را قطع و برنامهٔ موردعلاقه خودتان را تماشا کنید، اینطوری شاید این افراد را درک کنید و از زیرنویس در برنامههای تلویزیونی و فیلمهای سینمایی شکایت نکنید. ممکن است به درد شما هم بخورد؛ و در پایان باید گفت اگر فرد ناشنوایی را ملاقات کردید یا میشناسید فکر نکنید که همهٔ آنها باید مثل هم باشند.
ناشنوایان تجربههای شخصی خاص خود را از سر میگذرانند و از روشهای گوناگونی برای برقراری ارتباط استفاده میکنند. سعی کنید کمی زبان اشاره یاد بگیرید (منظور اشارههای بیادبانه نیست) و از دنیای افراد ناشنوا آگاه شوید. منابع فراوانی در این زمینه به صورت آنلاین در دسترس است.
یک قدم کوچک در دانستن زبان اشاره و آگاهی از دنیای ناشنوایان پیشرفت بزرگی است.