مسجد امام (ره) اصفهان که یکی از بهترین و بینظیرترین بناهای تاریخی اصفهان است در سایه بیتوجهی متولیان امر در خطر قرار گرفته، که باد کردن کاشیهای گنبد این بنای تاریخی و احتمال فروریختن کاشیهای گنبد بخشی از آن است.
مسجد امام (ره) در میدان نقش جهان متعلق به دوران صفویه است، این مسجد تاریخی به سبب معماری خاصی که در آن لحاظ شده معرف هنرهای اصیل ایرانی است چنانچه به گفته بسیاری از کارشناسان، آثار تاریخی مسجد امام (ره) شاهکاری جاویدان از معماری، کاشیکاری و نجاری در قرن یازدهم هجری به شمار میرود که در خود بسیاری از هنرهای ایرانی را به رخ بیننده میکشد.
متاسفانه بیتوجهی به مسجد امام (ره) سبب شده بخشی از کاشیکاریهای مسجد باد کرده یا فرو بریزند. فرو ریختن بخشی از کاشیهای مناره این بنای تاریخی، نمای زشتی را به این مسجد تاریخی داده، ضمن آنکه هر لحظه امکان تخریب این گنبد فیروزه ای زیبا وجود دارد.
مرمت بناهای تاریخی توسط کسانی که آشنایی نسبی با کار ندارند
در این خصوص یکی از فعالان عرصه کاشی سازی معرق و هفت رنگ اظهار داشت: «متاسفانه اکنون در مرمت بناهای تاریخی آنگونه که باید از متخصصین دارای صلاحیت استفاده نمیشود و کسانی نظارت بر اجرای این طرحها را بر عهده دارند که متاسفانه حتی آشنایی نسبی با این علم را هم ندارند، می توان در مرمت این کاشی ها آنها را به سبک قدیم درست کرد،اما نکته مهم این است که چه کسی این کار را انجام دهد.»
مرمتی که نیمه کاره ماند/ میراث فرهنگی قالب گنبد را تخریب کرد
حسین علی مصدق زاده آخرین شخصی که مرمت گنبد را برعهده داشته اظهار داشت: «20 سال پیش که مرمت را برعهده داشتم سه ترک باقی مانده بود، در آن سال به خاطر میزبانی اصفهان و انتخاب اصفهان به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام داربستهای این گنبد باز شد و ادامه کار باقی ماند.»
وی تصریح کرد: «در آن زمان وضعیت گنبد مسجد امام (ره) را به سازمان میراث فرهنگی متذکر شدم که در نهایت این امر بدون نتیجه ماند، در آن سال علاوه بر بازکردن داربستهای گنبد مسجد امام (ره) حتی قالب گنبد را نیز سازمان میراث فرهنگی خراب کرد.»
فروریختن کاشیهای مرمت شده مناره مسجد امام
وی در ادامه سخنان خود در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه آیا احتمال فرو ریختن کاشیهای طبله شده در گنبد مسجد امام (ره) وجود دارد یا خیر اظهار داشت: «میزان برآمدگی و طبله این کاشیها بسیار بیشتر از قبل شده و احتمال ریزش این کاشیها وجود دارد و باید متولیان امر در این خصوص اقدامات لازم را به عمل آورند، در درون مسجد نیز برخی از کاشیها طبله کرده است و احتمال ریزش آنها بسیار زیاد است.»
میراث فرهنگی مسئول استفاده از نیروهای غیرمتخصص است
در حالی که مصدق زاده اذعان میدارد که سه ترک از 16 ترک گنبد مسجد امام مرمت نشده است و چینهای موجود در گنبد مسجد امام نیز همان ترکهای باقی مانده است یکی دیگر از مرمتکاران برجسته کاشی معرق در اصفهان معتقد است که این چروک و چینها در گذشته نیز مرمت شده است، متاسفانه عدم استفاده سازمان میراث فرهنگی از نیروهای متخصصی که به صورت عملی در این عرصه فعالیت کردهاند باعث شده تا مرمتهای انجام شده با دقت لازم انجام نشود.
کاشیهای جدید بر خلاف اصول مرمت جایگزین کاشیهای قدیمی شدند
محمد حسن مقضی مرمت گر گنبد مسجد امام از دیگر اشتباهات انجام شده در مرمت این گنبد را در این دانست که، کاشیهای قدیمی این بنا به طور کلی حذف و تخریب شد و کاشیهای جدید جایگزین آن شدند که این امر را اشتباه و خلاف اصول مرمتی تلقی کرد.
چندی پیش رئیس سازمان میراث فرهنگی استان اصفهان در این خصوص در گفتگو با یک رسانه گفته بود: «کاشیهای گنبد مسجد امام (ره)25 سال پیش مرمت شد که به سبب تابش مستقیم نور خورشید، یخ زدگی، آلودگیهای هوا و صوتی اکنون نیاز به بهسازی دوباره دارد.»
انتظار میرود با توجه بیش از پیش به این بنای تاریخی و استفاده از اساتید به نام در این عرصه جلوی تخریب و فروریختن بیشتر کاشیهای این مسجد تاریخی گرفته شود و مسئولان با صداقت مسائل را پذیرفته و در صدد رفع آنها باشند.