پرواز سه کانالی بورس

مهم‌ترین محرک رشد دیروز سهام را می‌توان به مباحث ارزی این روز‌ها و افزایش قیمت‌ها ناشی از انتظارات تورمی ارتباط داد.

به گزارش دنیای اقتصاد، نماگر بورس تهران معاملات روز گذشته را با جهش بی‌سابقه ۲ هزار و ۷۶۸ واحدی به پایان رساند تا با ثبت سه کانال‌شکنی به رقم ۹۹ هزار و ۱۴۶ واحد برسد. همچنین ورود نقدینگی از سوی معامله‌گران به‌ویژه حقیقی‌ها ارزش معاملات خرد را به بیش از ۴۰۰ میلیارد تومان رساند که از ۱۷ فروردین ۹۴ تکرار نشده است. این رونق معاملاتی در شرایطی رقم می‌خورد که میانگین ارزش روزانه معاملات در سال‌جاری به زحمت به ۱۲۰ میلیارد تومان می‌رسد.

مهم‌ترین محرک رشد دیروز سهام را می‌توان به مباحث ارزی این روز‌ها و افزایش قیمت‌ها ناشی از انتظارات تورمی ارتباط داد. جایی که اختلاف جدی میان نرخ ارز در بازار غیررسمی و دلار ۴۲۰۰ تومانی بسیاری را نسبت به انعکاس نرخ‌های بالاتر دلار در سودآوری شرکت‌ها امیدوار کرده است.

با توجه به محرک‌های موجود، به غیر از ریسک‌های غیراقتصادی همچون مداخله سیاست‌گذار در روند قیمت‌گذاری و رخداد‌های سیاسی، عامل دیگری نمی‌تواند سد راه رونق سهام شود؛ بنابراین و از آنجا که حدود ۱۰۸ میلیارد تومان نقدینگی در صف‌های خرید سهام در پایان معاملات دیروز باقی مانده بود، انتظار می‌رود در آغاز معاملات هفته آینده شاهد تداوم صعود سهام و ۶ رقمی شدن شاخص بورس باشیم.

بورس تهران روز گذشته همگان را شگفت زده کرد. به این ترتیب دیروز شاخص سهام با جهش بی‌سابقه ۲ هزار و ۷۶۸ واحدی (معادل ۹/ ۲ درصد) ضمن ثبت سه کانال‌شکنی، بیشترین میزان رشد شاخص از ۲۰ بهمن ۹۴ را تجربه کرد. حالا نماگر اصلی سهام با قرار گرفتن در سطح ۹۹ هزار و ۱۴۶ واحدی (بیشترین رقم شاخص از ۸ بهمن ۹۶)، تنها ۸۵۴ واحد تا ۶ رقمی شدن فاصله دارد. این جهش در حالی رقم خورد که ارزش معاملات خرد سهام نیز با هجوم سهامداران حقیقی به بیشترین مقدار از ۱۷ فروردین‌ماه ۹۴ رسید.

ضمن اینکه نماگر سهام به لحاظ مقداری بیشترین رشد روزانه خود را در طول تاریخ فعالیت خود ثبت کرد. در شرایط کنونی به نظر می‌رسد محرک‌هایی چندگانه پیش‌روی سهام بورسی قرار گرفته و به جز ریسک‌های غیراقتصادی ناشی از افزایش مداخله سیاستگذار در روند قیمت‌گذاری و همچنین ریسک‌های سیاسی، عامل دیگری نمی‌تواند مانع از تداوم رشد سهام شود.

محرک‌های رشد سهام

همانطور که در گزارش روز چهارشنبه تحت عنوان «استارت مجدد بورس در بهار» اشاره شد، بالا ماندن سطح قیمت فلزات در بازار‌های جهانی، افزایش قیمت فروش محصولات در بورس کالا، نشانه‌های انعکاس رشد نرخ دلار در سودآوری آینده شرکت‌ها و روانه شدن نقدینگی به بازار سهام از جمله مهم‌ترین محرک‌های بورس تهران به حساب می‌آیند. رشد خیره‌کننده قیمت سهام طی معاملات روز گذشته در کنار افزایش قابل‌ملاحظه ارزش معاملات نیز نشان از هجوم کم‌نظیر نقدینگی به بورس تهران دارد (روز گذشته ارزش معاملات خرد سهام از ۴۰۰ میلیارد تومان فراتر رفت). در عین حال ۳۰ درصد سهام بورسی با صف‌های خرید به معاملات روزانه خود پایان دادند.

فرصتی مناسب برای جذب نقدینگی

در شرایط کنونی با توجه به نقش پایدار عوامل بنیادی پیرامون سهام به نظر می‌رسد ریسک‌های غیراقتصادی همچون ریسک مداخله نهاد سیاستگذار در قیمت‌گذاری‌ها می‌تواند مانعی در برابر تداوم رشد بازار باشد. در عین حال تشدید فشار اقتصادی از جانب آمریکا از ریسک‌های سیاسی پیش‌روی بازار سهام است که ادامه روند صعودی را با تردید همراه ساخته است. در نبود ریسک‌های مذکور، اما رشد قیمت‌ها در بازار سهام روندی ادامه‌دار دیده می‌شود؛ چرا که شاهد کوچ نقدینگی از بازار‌های موازی همچون سکه، ارز و مسکن به سهام هستیم. نگاهی به میزان تقاضا در نماد‌های بورسی طی معاملات روز گذشته خود گواهی بر این مدعا است. دیروز بیش از ۶۰ سهم بورسی با صف‌های خرید پرحجم همراه شدند. به این ترتیب ۱۰۸ میلیارد تومان نقدینگی در انتظار ورود به معاملات سهام قرار گرفت.

فرصت به وجود آمده در بازار سهام می‌تواند برای گروه‌های مختلف جذاب باشد. در این میان نقش مقام سیاست‌گذار، پررنگ‌تر به نظر می‌رسد. بجاست سازمان بورس اوراق بهادار از فرصت به وجود آمده برای تقویت عرضه‌های اولیه و توسعه هر چه بیشتر بازار بدهی استفاده کرده و به جذب نقدینگی بازار‌های سفته‌بازانه به این بازار کمک کند. بازاری که کمترین آثار تورمی را به دنبال دارد. در شرایط کنونی، نقدینگی موجود در کشور یا می‌تواند با ورود به بخش‌های تولیدی کشور افزایش رشد اقتصادی را به ارمغان بیاورد یا با ورود به بازار‌های سفته‌بازانه، رشد تورم را به دنبال داشته باشد.

به عبارتی روشن‌تر، بازار سرمایه (سهام و اوراق بدهی) بازاری است که با جذب نقدینگی در نهایت منجر به افزایش سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی کشور، به کارگیری نیروی کار بیشتر و افزایش تولید و صادرات می‌شود. شرایطی که کمترین اثر تورمی را داشته و زمینه رشد و رونق اقتصادی را فراهم می‌آورد. این در حالی است که ورود نقدینگی به بازار‌های سفته‌بازانه همچون ارز، سکه و مسکن تنها نویددهنده رشد تورم است. سهامداران عمده نیز می‌توانند از فرصت به وجود آمده برای تامین نقدینگی مورد نیاز خود بهره جویند.

در این میان، اما همواره رشد‌های پرشتاب اینگونه با چاشنی نگرانی همراه است. البته این به آن معنا نیست که رشد کنونی بازار، رشدی حبابی بوده و احتمال ترکیدن این حباب وجود دارد بلکه نگرانی اصلی به رفتار معامله‌گران باز می‌گردد. هر چند در بازه میان‌مدت و بلند‌مدت، چشم‌انداز بازار سهام صعودی است، اما تغییر اندکی در شرایط می‌تواند به هیجانی منفی بدل شود. در عین حال پس از هر رشد پرشتابی، یک دوره اصلاح طبیعی به نظر می‌رسد. به این ترتیب انتخاب سبد صحیح سرمایه‌گذاری حائز اهمیت است و می‌تواند بازدهی مناسبی نصیب سرمایه‌گذاران کند.

مروری بر معاملات سهام

روز گذشته بیش از ۸۰ درصد شرکت‌های بورسی با رشد قیمت همراه شدند. در این میان ۶۳ سهم تا سقف مجاز قیمتی نوسان کردند. بیشترین بار رشد شاخص، اما با توجه به ارزش بزرگ بازاری در اختیار نماد‌های فلزی – معدنی و هلدینگ‌های پتروشیمیایی قرار داشت. به این ترتیب دو فولادساز مطرح بورس یعنی «فولاد» و «فخوز» در کنار «کگل» به نمایندگی از معدنی‌ها و سه پتروشیمی «فارس» و «جم» و «تاپیکو» بیشترین اثر فزاینده بر شاخص را در اختیار داشتند.

رشد این نماد‌ها در حالی رقم خورد که در بازار‌های جهانی شاهد کاهش قیمت فلزات بودیم. روز سه‌شنبه نشست کمیته سیاست‌گذاری بانک مرکزی آمریکا آغاز شد. بارناباس گان، تحلیلگر موسسه او سی‌بی‌سی درخصوص این نشست گفته است: «افزایش نرخ بهره تقریبا قطعی است و این کاملا روشن است که فدرال رزرو در پایان نشست نرخ بهره را ۲۵/ ۰ درصد دیگر افزایش خواهد داد، اما بازار بیشتر می‌خواهد لحن بیانیه فدرال رزرو را ببیند نه تصمیم افزایش نرخ بهره را.» افزایش نرخ بهره عاملی برای افزایش ارزش دلار است.

در این میان، اما شاهد پیش‌خور شدن این موضوع توسط بازار و رشد شاخص دلار هستیم. در عین حال گزارش‌ها نشان از افت محسوس نقدینگی چین دارد. موضوعی که عامل فشار بر بازار‌های کالایی به حساب می‌آید.

همگام با بازیگران

بررسی روند تغییر مالکیت‌های روز گذشته نیز نشان از ثبت رکوردی جدید دارد، به‌طوری‌که در این میان سهامداران حقیقی نیز رکوردشکن ظاهر شدند؛ معامله‌گران خرد بازار که از ابتدای سال جاری تا کنون به دلیل فضای غیرشفاف اقتصادی، ریسک‌های سیاسی و عدم اعتماد به آینده بازار، تحرک چندانی در بورس نداشتند، طی روز‌های اخیر با کمرنگ شدن این موارد فعال‌تر شدند.

به‌طوری‌که این روند در جریان معاملات روز چهارشنبه به ثبت رکوردی جدید در تغییر مالکیت‌های این گروه ختم شد. در نهایت حدود ۶۰ میلیارد تومان نقدینگی از پرتفوی معامله‌گران عمده بازار به سبد سهامداران حقیقی منتقل شد. در این راستا بیشترین حجم خرید توسط سهامداران خرد در گروه فلزات اساسی به ثبت رسید. به این ترتیب خالص خرید حقیقی‌ها در صنعت مزبور به بیش از ۳۷ میلیارد تومان رسید. در صدر این خرید‌ها تمایل به جمع‌آوری سهام فولاد مبارکه اصفهان قرار داشت به‌طوری که خالص خرید حقیقی‌ها در نماد مزبور حدود ۲۰ میلیارد تومان بود.

ملی مس ایران نیز از دیگر نماد‌های مورد توجه سهامداران خرد در روز گذشته بود؛ «فملی» روز گذشته اقدام به انتشار گزارش عملکرد سال مالی ۹۶ با تعدیل مثبت ۲۸ درصدی در پیش‌بینی سود هر سهم خود کرد. به این ترتیب درآمد هر سهم «فملی» برای سال مالی منتهی به پایان اسفندماه ۹۶ به رقم ۴۹۲ریال رسید.

شرکت دلایل این رشد سودآوری را مربوط به افزایش نرخ جهانی مس (LME) و افزایش نرخ ارز درسه ماه پایانی سال ۹۶ عنوان کرده است. به این ترتیب نماد مزبور یکی از تاثیرگذارترین نماد‌ها بر رشد روز گذشته شاخص کل بود. همچنین نوسان مثبت ۵ درصدی را تجربه کرده و در پایان با صف خریدی در حدود ۵۵ میلیون سهم به کار خود پایان داد.

در این راستا سهامداران خرد بازار خرید‌های پرحجمی را در این نماد به ثبت رساندند. به‌طوری‌که در نهایت جابه‌جا‌یی بیش از ۱۲ میلیارد تومانی نقدینگی در مسیر پرتفوی سهامداران حقوقی به حقیقی «فملی» صورت گرفت.