فرارو- «آشغالهای دوست‌داشتنی» باز هم شانس خود را امتحان می‌کند. امسال سومین‌بار است که این فیلم برای جشنواره فیلم فجر ثبت‌نام شده‌است. این درحالی است که فیلمِ محسن امیریوسفی در دو دوره قبلی این جشنواره حتی نتوانست به هیات انتخاب برسد. حالا آشغالهای دوست‌داشتنی باید بار دیگر در انتظارحواشیِ جدید باشد. چنانچه خبرگزاری فارس دو روز پیش نوشت "طبق آخرین شنیده‌ها آشغالهای دوست‌داشتنی از اولین فیلم‌هایِ کنار گذاشته شده جشنواره خواهد بود".
به گزارش فرارو، سه‌سال از تولید "آشغالهای دوست‌داشتنی" می‌گذرد. فیلمی که از همان ابتدا حاشیه‌های زیادی داشت. حاشیه‌هایی که اوج آن‌ها زمانی شکل گرفت که این فیلم به جشنواره فیلم فجر سال 92 راه پیدا نکرد. اما مشکل این فیلم چه بود؟
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان سینمایی می‌گویند فیلم اخیر امیریوسفی در دسته فیلم‌هایی قرار می‌گیرد که از جریان فتنه حمایت می‌کنند. آشغالهای دوست‌داشتنی به گفته مسئولان فضای سیاسی سال 88 را با جهت‌گیری‌های که جزو ممیزی‌هاست نشان می‌دهد.
به همین‌خاطر هم بود که دی ماه 92 دبیر جشنواره فیلم فجر آشغالهای دوست‌داشتنی را به هیات انتخاب نداد. علیرضا رضاداد 15 دی‌ماه 92 درباره این اقدام گفته بودکه "ما هنوز فیلم را به هیات انتخاب عرضه نکرده‌ایم تا خدایِ ناکرده ملاحظاتی که درباره نمایش آن وجود دارد روی رای هیات انتخاب اثر نگذارد".
در حالی که به گفته علی معلم –سخنگوی هیات انتخاب جشنواره فیلم فجر- 15 دی آخرین شب برای کار هیات انتخاب جشنواره فیلم فجر بود.
پس از این، ممانعت‌ها برای اکران "آشغالهای دوست‌داشتی" هر روز بیشتر شد. در حالی‌که به گفته امیریوسفی این فیلم بارها و بارها اصلاح شده‌است. این کارگردان توضیح داده که "نسخه نهایی فیلم چندین‌بار ساخته شد. 67 مورد اصلاحیه به فیلمنامه خورد، درحالی‌که قبلا مورد تایید ارشاد بود. اصلاحیه‌ها از حذف کلمه تا پلان و سکانس بود..." .
این کارگردان همچنین با اشاره به تلاش‌هایش برای اکران فیلم گفته "با وجود همه تلاش‌ها برای از بین‌بردن بهانه‌ها باز هم در بر همان پاشنه چرخید".
حواشی و انتقادات به سومین ساخته امیریوسفی همین‌طور ادامه داشت تا اینکه اتفاقی رخ داد. 23 اسفند 92 سازمان سینمایی فیلم "آشغالهای دوست‌داشتنی" را به جای "گزارش یک جشن"ِ حاتمی‌کیا و برای اهالی رسانه روی پرده برد. اقدامی که امیریوسفی را به‌شدت عصبانی کرد؛ چرا که نسخه‌ای از فیلم به نمایش گذاشته شد که کیفیت خوبی نداشت.
پس از این اکران افراد بیشتری از آشغالهای دوست‌داشتنی سخن گفتند. موافقان تلاش کردند تا با فشار بر سازمان سینمایی این فیلم مجوز اکران بگیرد و مخالفان در رسانه‌ها آن را به جریان‌های سیاسی منتسب کردند.
خبرگزاری تسنیم 19 مرداد 93 در گزارشی نوشت: به‌راه افتادن لشکری از آدم‌های سینمایی و رسانه‌ای برای حمایت از فیلمی که هنوز کسی ندیده بود ماجرا را کمی عجیب می‌کرد و فرضیه "حمایت سیاسی از فیلمی که حرف سیاسی ما را می‌زند" پررنگ‌تر!
پیش از این سروصداها اما وزیر فرهنگ با جمله‌ای خواست که آب پاکی را روی دست همه بریزد. علی جنتی مرداد ماه 93 در جمع خبرنگاران در یک جمله گفت "این فیلم اکران نمی‌شود!" جمله‌ای که به زعم مخالفان فیلم امیریوسفی باعث سربلندی وزارت فرهنگ و سازمان سینمایی شد.
مدتی بعد باز هم پیگیری‌هایِ دیگر برای مشخص‌شدنِ تکلیف آشغالهای دوست‌داشتنی از مسئولان شد. معاون آثار سینمای سمعی و بصری سازمان سینمایی نیز سخنان علی جنتی را تایید کرد و گفت "نظر رسمی ارشاد در مورد این فیلم قبلا مشخص و اعلام شده‌است".
با آمدن پاییز 93 باز هم زمرمه‌های معرفی مجدد فیلم امیریوسفی به جشنواره فیلم فجر به گوش رسید. بنابراین موج جدید مخالفت‌ها با آشغالهای دوست‌داشتنی آغاز شد. مهر 93 بود که کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با ارسال نامه‌ای به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواستار عدم صدور و مجوز اکران این فیلم و 7 فیلم دیگر شد. فیلم‌هایی که همگی عنوانِ "فیلم‌های مرتبط با فتنه" را گرفته‌بودند.
با این حال دی‌ماه 93 نیز محسن امیریوسفی بار دیگر فیلمش را در جشنواره فیلم فجر ثبت‌نام کرد. اما این‌بار نیز این فیلم به هیات انتخاب نرسید.
حذف مجدد آشغالهای دوست‌داشتنی اما به نظر می‌رسید نظرِ همه منتقدان نبوده‌است. چرا که سال گذشته در نظرسنجی‌ای مشخص شد که 90 درصد منتقدان اکران آن را بی‌دردسر دانسته‌اند. به اعتقاد برخی از افراد سینمایی نیز داستان این فیلم می‌توانست به عنوان یک فیلم اجتماعی خوب مورد توجه قرار بگیرد.
داستان آشغالهای دوست‌داشتنی چیست؟
آشغالهای دوست‌داشتنی چه‌چیز را روایت می‌کند که تا این حد حاشیه‌ساز شده‌است؟ در یک جمله این فیلم خانواده‌ای را نشان می‌دهد که یک شب فرصت دارند مشکل مادر خانواده را حل کنند.
اما آنچه برای این فیلم مخالفت‌هایی جدی تراشیده، رخ‌دادنِ فیلم در سال 88 و جریان فتنه است.
آشغالهای دوست‌داشتنی در خانه یک پیرزن که با دختر میانسالش زندگی می‌کند می‌گذرد. در یکی از روزهای بعد از انتخابات 88 که تجمع مخالفین انتخابات و معترضین در خیابان‌های تهران برقرار است، عده‌ای از تجمع‌کنندگان وارد خانه این پیرزن شده و در آن‌جا مخفی می‌شوند. آن‌ها بعد از خروج از خانه علامتی را بر روی درِ خانه این پیرزن می‌بینند و طبق شایعه‌های آن روزها به پیرزن هشدار می‌دهند که در روزهای آینده مامورین به منزل او خواهند آمد.
اتاق خانه پیرزن اما سه قاب عکس با تصویری از سه مرد دارد. مردِ اول پسر پیرزن است که در جنگ شهیده شده‌است. مردِ دوم برادر اوست که جزو منافقین بوده و در جریان اتفاقات دهه 60 اعدام می‌شود و مردِ سوم نیز همسر پیرزن است که ظاهرا از طرفداران مصدق بوده که در جریان کودتای 28 مردا برایش اتفاق می‌افتد.
در واقع اوج داستان از گفتگوی خیالی این پیرزن با این سه‌قاب عکس آغاز می‌شود. گفتگویی که شب قبل از روزی که قرار است به سراغش بیایند اتفاق می‌افتد. به نظر می‌رسد کارگردان با این سه قاب خواسته روایتی از تاریخ انقلاب ایران داشته‌باشد.
برخی هنرمندان برخلاف مخالفت‌ها داستان فیلم امیریوسفی را داستانی خوب می‌دانند. آن‌ها معتقدند فیلم نخواسته دشمنی ایجاد نکند.
کیانوش عیاری –داور جشنواره فیلم فجر- درباره آشغالهای دوست‌داشتنی گفته "آنچه از این فیلم عاید می‌شود آشتی و نرم‌خویی است. این فیلم خوب نبود! چون واژه خوب برایش کم است. این فیلم فوق‌العاده بود".
گذشته از نظر عیاری درباره این فیلم، آشغالهای دوست‌داشتنی در نمایش‌های خصوصی‌اش هم مورد استقبال افراد و هنرمندان زیادی قرار گرفته‌است.
البته این اولین‌بار نیست که از کارهای محسن امیریوسفی استقبال می‌شود. همچنین این اولین‌بار نیست که فیلم‌های این کارگردان به جشنواره راه نمی‌یابد و در تعلیق می‌ماند.
فیلم "خواب تلخ" امیریوسفی نیز پس از 12 سال توقیف بود که اکران شد. این فیلم حالا در سینماهایِ محدودِ هنر و تجربه به نمایش درمی‌آید؛ آن‌هم با سالن‌هایی پر از تماشاچی و در حالی که به سانس‌های فوق‌العاده می‌رسد.
حضور خوابِ تلخ در جشنواره فیلم فجر از سال 82 درخواست داده شد و سال‌ها رد شد. در حالی که این فیلم جوایزی همچون جایزه ویژه دوربین طلایی و جایزه نگاه جوان از جشنواره کن در سال 2004 را برده‌است.
همچنین فیلم آتشکار یوسفی که در سال 86 آماده نمایش بود دوسال در توقیف ماند و در نهایت همزمان با جشنواره فیلم فجر در سال 88 اکران محدودی شد. البته این فیلم نیز فروش خوبی داشت.
حال با توجه به سابقه کارگردان و حواشیِ زیاد فیلمِ آشغالهای دوست‌داشتنی باید دید که تکلیف این فیلم در جشنواره فیلم فجر امسال چه می‌شود. آیا به گفته کارگردان "باز هم در بر همان پاشنه خواهد چرخید"؟ و آیا باز هم امیریوسفی خواهد گفت "برای بازنویسی فیلمنامه آشغالهای دوست‌داشتنی تا پای سکته مغزی پیش رفته‌ام"؟ باید همچنان منتظر بمانیم!
