واکنش آمریکا به مقاله ظریف

 در واكنش به انتشار مقاله وزیر خارجه ایران که در آن خواستار گفت‌وگوی منطقه‌ای برای ایجاد ثبات در «منطقه وسیع‌تر خلیج‌فارس» شده‌ بود، وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که «ایالات‌متحده ممکن است با ایران درباره تقویت ثبات در منطقه‌ گفت‌وگو کند.»

ماری هارف، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به مقاله محمدجواد ظریف كه روز دوشنبه در روزنامه نيويورك‌تايمز منتشر شده‌ بود، این مساله را عنوان کرد.

 به گزارش خبرگزاری رویترز، هارف در این ارتباط به موردی در گذشته اشاره کرد که طی آن آمریکا در چارچوب کنفرانس ژنو ۲، امکان گفت‌وگو با ایران در زمینه تلاش برای دستیابی به توافق صلح در سوریه را مطرح کرده‌ بود.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اما در عین حال گوشزد کرد که گفت‌وگوی احتمالی با ایران در مورد موضوعاتی فراتر از مناقشه هسته‌ای این معنی را همراه خود ندارد که واشنگتن در عمل نیز با ایران درخصوص این موضوعات همکاری خواهد کرد. هارف تاکید کرد: «ما همیشه گفته‌ایم که با ایرانی‌ها دست به همکاری یا هماهنگی نخواهیم زد و بین تبادل‌نظر و همکاری کردن با ایران تفاوت وجود دارد.»

اين در شرايطي است كه مقامات بلندپايه جمهوري اسلامي از جمله مقام معظم رهبري بار‌ها بر بي‌اعتمادي به طرف آمريكايي و بد‌عهدي آنان تاكيد كرده‌اند و نسبت به رفتار غيرصادقانه طرف مقابل هشدار داده‌اند.

یک هفته پس از انتشار بیانیه لوزان و در تاریخ بیستم فروردین مقام معظم رهبری نیز در سخنانی در دیدار جمعی از بانوان، شاعران و ذاکران اهل بیت علیهم السلام با اشاره به مذاكرات هسته‌اي تاکید کردند:‌«اگر طرف مقابل از کج‌تابی‌های خود دست بردارد، این تجربه را می‌توان در مسائل دیگر ادامه داد اما اگر طرف مقابل به کج تابی‌های خود ادامه دهد، تجربه قبلی ما در بی‌اعتمادی به آمریکا تقویت خواهد شد.» رهبر معظم انقلاب با تاکید بر اینکه مذاکره با آمریکایی‌ها فقط در مورد موضوع هسته‌ای است و نه هیچ موضوع دیگری، خاطرنشان کردند: «البته مذاکرات درخصوص موضوع هسته‌ای یک تجربه است.»

همچنین حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران نیز فرداي روز تفاهم لوزان گفت كه مذاکرات هسته‌ای پله اول برای تعامل سازنده با جهان است زیرا در دنیای امروز پیشرفت، توسعه، ثبات و امنیت در منطقه و جهان بدون همکاری و هماهنگی امکان‌پذیر نیست.رئیس‌جمهوری با بیان اینکه ایران خواهان صمیمی و گرم‌تر شدن مناسبات خود با کشورهای دوست است، تاکید کرد: «ما می‌خواهیم روابط خود را با کشورهایی که رابطه سرد داریم بهتر کنیم و حتی با کشورهایی که احیانا دارای تنش هستیم به دنبال رسیدن به پایان تنش و خصومت هستيم زیرا این همکاری را به نفع همگان می‌دانیم.» محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران روز دوشنبه 31 فروردین ماه در مقاله‌ای که در روزنامه نیویورک‌تایمز منتشر شد، خواهان گفت‌وگوی منطقه‌ای برای حل بحران منطقه وسیع‌تر خلیج‌فارس شد.

ظریف در این مقاله با تاکید بر اینکه «در حال حاضر، منطقه وسیع‌تر خلیج‌فارس در ناآرامی به سر می‌برد» نوشته‌ است که «گستره تعامل سازنده ایران در واقع گستره‌ای بسیار فراتر از مذاکرات هسته‌ای را فرا می‌گیرد.» او در ادامه نوشت که «اعتقاد اساسی ما این است که موضوع هسته‌ای صرفا به مثابه یک عارضه جانبی بوده و نمی‌تواند عاملی برای عدم اعتماد، تنش و بحران در نظر گرفته شود.» محمدجواد ظریف در ادامه مقاله خود در نیویورک‌تایمز نوشته‌ است که «تاسیس یک مجمع گفت‌وگوی منطقه‌ای در خلیج‌فارس به منظور تسهیل تعاملات، موضوعی است که باید مدت‌ها قبل راه‌اندازی می‌شد.»

رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در پایان يادآوري كرد: «جهان نمی‌تواند بیش از این از پرداختن به ریشه‌های ناآرامی در منطقه وسیع‌تر خلیج‌فارس طفره برود. این فرصت یگانه‌ای است برای تعامل که نباید هدر برود.»

 نیروی ایرانی در سوریه وجود ندارد
این در شرایطی است که کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس نظیر عربستان سعودی با ادعاي اين که «ایران به دنبال تسلط بر منطقه است»، همواره نسبت به نزدیکی آمریکا به جمهوری اسلامی و امکان همکاری بین دو کشور ابراز نگرانی کرده‌اند. همچنین پس از بحران‌های اخیر در سوریه و عراق، آنها بارها مدعی دخالت نظامی ایران در این کشورها شده بودند و این در حالی است که ایران اعلام کرده است که تنها به‌صورت مستشاری در این کشورها حضور داشته است. بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه نیز در مصاحبه‌ای که اخیرا با شبکه ۲ تلویزیون فرانسه داشت، با بیان اینکه حضور نیروهای حزب‌الله در کنار ارتش سوریه به دعوت دمشق انجام شده، هر گونه حضور نیروهای ایرانی در کشورش را تکذیب کرد. طبق گزارش خبرگزاری فرانسه او گفت: «ما حزب‌الله را دعوت کردیم، اما ایران را نه؛ هیچ نیروی ایرانی در سوریه حضور ندارد و آنها سربازی نفرستاده‌اند.»

 ایران حوثی‌ها را فرماندهی نمی‌کند
همچنین پس از تجاوز نظامی نیروهای ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی به یمن، برخی کشورهای غربی و عربی بارها مدعی حمایت ایران از حوثی‌ها شدند. در این خصوص «برنادت میهان»، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا روز دوشنبه در مصاحبه‌ای با یک روزنامه آمریکایی ادعاهای مقامات عربستان و ادعاهای پیشین مقامات غربی مبنی بر حمایت ایران از اعضای جنبش انصارالله با اهداف توسعه‌طلبانه را رد کرده است. سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا گفته ارزیابی واشنگتن این است که ایران «حوثی‌ها» (جنبش انصارالله) در یمن را کنترل و فرماندهی نمی‌کند.

 امکان همکاری؟
امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا درخصوص احتمال گسترش همکاری‌های امنیتی ایران و آمریکا برای تقویت ثبات در منطقه به «دنیای اقتصاد» گفت که این همکاری‌ها حتی پیش از گفت‌وگوهای اخیر هسته‌ای نیز در جریان بوده است. همچنان که به دنبال تحولات سوریه شاهد همکاری‌های غیرمستقیم دو کشور بودیم و در رابطه با داعش در عراق نیز همکاری‌های مستقیم میان تهران و واشنگتن انجام گرفت.

این کارشناس معتقد است: اگر مذاکرات هسته‌ای به سرانجام مثبتی برسد، همکاری‌های ایران با ایالات‌متحده می‌تواند عرصه‌های بیشتری را در برگیرد و این مساله خیلی دور از تصور نیست.ابوالفتح در رابطه با نارضایتی کشورهای عربی مانند عربستان سعودی نسبت به همکاری‌های ایران و آمریکا نیز توضیح داد:‌ «هیچ دلیلی ندارد که به دلیل نارضایتی اعراب این همکاری صورت نگیرد. زمانی که دو کشور درک مشترک و منافع مشترکی داشته باشند، راه برای همکاری باز است. همچنین اگر پای منافع ملی و امنیت ملی در میان باشد و تجربه مثبتی نیز از گفت‌وگوهای هسته‌ای پیش رو به‌دست آید، تهران و واشنگتن به سمت همکاری‌های بیشتر پیش خواهند رفت.»

او به مساله حضور و سخنرانی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در کنگره علیه ایران اشاره کرد و افزود:‌ «بدون شک نارضایتی اعراب اهمیتی بالاتر از اعتراضات علنی نتانیاهو در کنگره ندارد اما در نهایت شاهد بودیم که مقامات آمریکا با توجه به منافع ملی‌شان تصمیم گرفتند و منافع و امنیت ملی‌شان را نسبت به دغدغه‌های متحد دیرینه‌شان یعنی رژیم اسرائیل در اولویت قرار دادند.»