وارد شدن میرحسین موسوی در کارزار انتخابات واکنش های مختلفی را بر انگیخت. روزنامه اعتماد ملی خبر اصلی شماره امروز خود را به حضور موسوی و تاثر آن بر نامزدی خاتمی اختصاص داده است و با جمع آوری اظهار نظرات مختلف، زوایای گوناگون این واقع را بررسی کرده است.
گزارش اعتماد ملی را بخوانید:
یا من یا میرحسین. خاتمی به سختی میتواند این جمله را به آن دسته از حامیانش كه میگویند یا تو یا هیچكس دیگر بقبولاند.
اگر خاتمی این جمله را نگفته بود، خود را بدهكار نمیكرد تا پس از اعلام كاندیداتوری میرحسین موسوی سوال این باشد كه حال خاتمی چه میكند. شاید برای خاتمی هم به مانند بسیاری از تحلیلگران و مردم سخت بود بپذیرد مهندس قصد دارد خاطرههای خوش مردم از او را یك بار دیگر به آزمون بگذارد. به هر تقدیر با حضور میرحسین حداقل عدهای از حامیان او به خاتمی خواهند گفت الوعده وفا.
چك خاتمی به حامیان میرحسین آیا نقد خواهد شد یا نه. پاسخ به این سوال حاشیههایی را سبب شده است. حاشیه اول را طرفداران سیدمحمد خاتمی ساختند كه حتی خبر اعلام كاندیداتوری او را باور نداشتند و حاشیه دوم را طیفی دیگر از اصلاحطلبان و اصولگرایان كه از ماهها پیش حضور میرحسن موسوی را قطعی میدانستند و بر این باورند كه حضور او نهتنها موجب رقابتی گستردهتر بلكه باعث شكلگیری اجماعی در میان اصلاحطلبان میشود.
سومین حاشیه را هم سایتهایی ساختند كه از انصراف سیدمحمد خاتمی خبر دادند یا آن را محتمل دانستند. برخی از سایتها تیتر یك خود را به حرفهای پیشین خاتمی اختصاص داده بودند؛ سخنانی كه او در 11 بهمن ماه در جمع خانواده شهدا مطرح كرده بود. خاتمی گفته بود: به دلایل مختلف ترجیح میدادم و میدهم آقای مهندس موسوی بیاید. احساس میكنم تنگنظریها و مشكلاتی كه وجود دارد در مقابل بنده زیادتر خواهد بود و میترسم با آمدن من هزینه مردم افزایش یابد. در مقابل این سایتها اما برخی حامیان خاتمی به میدان آمدند تا اطمینان دهند خاتمی همچنان در میدان است.
ستاد خاتمی هم یك روز بعد از اعلام كاندیداتوری میرحسین موسوی یك خبر چندخطی برای رسانهها فرستاد تا تلویحا اعلام كند ستاد همچنان پابرجا است. خبر این بود كه نشست برنامههای ستاد انتخاباتی سیدمحمد خاتمی به ریاست محمدرضا عارف و با حضور روسای كارگروههای اقتصاد، جامعه، سیاست داخلی، سیاست خارجی، امنیت ملی، جوانان، زنان، فرهنگ عمومی، علوم و آموزش عالی، آموزش و پرورش و نظام اداری برگزار و در این نشست مقرر شد كمیته تلفیق برنامه به ریاست محمدعلی نجفی طی مدت یك ماه برنامه جامع و نهایی ستاد را ارائه كند. البته شاید حامیان خاتمی را استدلال این است كه میرحسین اگر بنای حضور داشته باید پیشتر به دیگر كاندیداها قصد خود را اعلام میكرده است.
پاسخ حامیان میرحسین به این استدلال نیز شاید این باشد كه استنباط خاتمی از سخنان میرحسین صحیح نبوده است. با وجود همه گزینهها وضعیت نهایی كاندیداهای جبهه اصلاحات سوال همگانی شده است. آنان كه نگاهی خوشبینانه دارند این سوال را اینگونه پاسخ میدهند كه كاندیداتوری هر سه كاندیدا با هماهنگی بوده و اصلاحطلبان با آخرین برآوردها بهترین تصمیم را خواهند گرفت.
آنان كه تا این حد خوشبین نیستند اما ممكن است گزینههای دیگری را به ذهن خطور دهند. آیا برآورد خاتمی از حضور میرحسین اشتباه بود و اگر اینگونه بود خاتمی احتیاط بیشتری میكرد؛ توصیه دیرهنگامی كه اینك برخی مطرح میكنند، ازجمله علی تاجرنیا عضو شورای مركزی حزب مشاركت. او به سایت یاری گفت: <خاتمی در آن مقطع باید با ملاحظه بیشتری موضوع یا من میآیم یا موسوی را مطرح میكرد.> وی در حالی این سخنان را مطرح كرد كه به مانند برخی از سایتها از فشارهایی كه روی خاتمی برای اعلام كاندیداتوریاش بود خبر داد.
وی گفت: <خاتمی خود برای حضور در انتخابات تمایلی نداشت و ترجیح میداد فعالیتهای تئوریك خود را ادامه دهد و میرحسین موسوی وارد عرصه انتخابات شود.> اما در برابر این اظهارات واكنشهای چهرههای حزبی طرفدار خاتمی در مشاركت و سازمان مجاهدین در قبال كاندیداتوری میرحسین نیز ظاهرا موید این مطلب است كه خاتمی قصد كنارهگیری ندارد. در همین راستا تاجرنیا نیز تاكید كرده: <فشار افكار عمومی روی خاتمی بسیار زیاد بود و از آنجا كه مهندس موسوی هم هنوز برای حضور در انتخابات اطمینان نیافته بود، خاتمی وارد عرصه شد و اكنون باید دید كه چه چیزی تغییر كرده كه خاتمی بخواهد نظرش را عوض كند و از عرصه رقابت كنار بكشد.>
در همین راستا سعید شریعتی یكی از اعضای شورای مركزی حزب مشاركت در گفتوگویی تاكید كرده: <همان عوامل گسترده اجتماعی كه سبب شد خاتمی بر تردیدهایش غلبه كند و با جدیت برای حضور در انتخابات اعلام آمادگی كند، كنار رفتن او را غیرممكن میكند.>
وی با اشاره به طرح شائبه كنارهگیری خاتمی پس از اعلام حضور مهندس موسوی اظهار داشت: <خاتمی نشان داده است كه در امری كه به صلاح و فلاح جامعه بازمیگردد با هیچ كس حتی نزدیكترین و مقبولترین افراد پیرامون خویش تعارف و رودربایستی ندارد و ضمن پایبندی به تفكر و تصمیمسازی و تصمیمگیری جمعی در نهایت بهترین تصمیم ممكن را میگیرد و از این جهت میان همه سیاستمداران ایران كمنظیر بلكه بینظیر است.>
در همین ارتباط محمدرضا جلاییپور سخنگوی پویش حمایت از خاتمی در یادداشتی كه به دلایل ضرورت ماندن خاتمی تاكید كرده، نوشته است: <پس از نامزدی میرحسین موسوی، نظر پویشگران (كمپینرهای< )پویش حمایت از خاتمی( >موج سوم) را در ارتباط با كنارهگیری فرضی سیدمحمد خاتمی جویا شدیم.
از میان پویشگرانی كه به پرسش و نظرخواهی ما پاسخ دادند، 94 درصد <به شدت مخالف>، 4 درصد <مخالف> و 2 درصد <موافق> كنارهگیری خاتمی به نفع میرحسین بودند و تنها 9 درصد پویشگران اعلام آمادگی كردند كه در صورت كنارهگیری خاتمی و حمایتش از موسوی، برای پیروزی موسوی در انتخابات فعالیت كنند. وجه مشترك نظرسنجیهای معتبری كه تاكنون در سطح كشور انجام شده هم این است كه خاتمی حداقل دو برابر موسوی رأی دارد.
ماندن سیدمحمد خاتمی در عرصه انتخابات از نظر پویشگران چنان ضروری است كه تعدادی از آنها حتی پیشنهاد كردهاند در صورت كنارهگیری خاتمی، <موج سوم> به <پویش دعوت مجدد از خاتمی> تبدیل شود و برای اعلام حضور دوباره وی به كوششهای خود ادامه دهد.>
محسن آرمین سخنگوی سازمان مجاهدین انقلاب نیز گفت: <درخواست از آقای خاتمی برای حضور در عرصه رقابتهای انتخاباتی و اعلام حمایت از كاندیداتوری ایشان بر اساس تحلیل مشخصی از شرایط موجود و ماهیت انتخابات ریاستجمهوری آینده صورت گرفته است و خاتمی مناسبترین كاندیدا در جمع اصلاحطلبان است.>البته آرمین در حالی كه حمایت مجدد تشكل متبوع خود از كاندیداتوری خاتمی را اعلام كرد با اطمینان از اجماع اصلاحطلبان و حضور آنها با یك كاندیدا در انتخابات ریاستجمهوری دهم خبر داد.
اما به نظر میرسد كه با اعلام حضور میرحسین موسوی، جلسات فوقالعاده بسیاری نهتنها در اردوگاه اصلاحطلبان بلكه در جمع اصولگرایان تشكیل شده است. یكی از این جلسات مربوط به ستاد حامیان جوان خاتمی است. هیات اجرایی ستاد ملی جوانان حامی خاتمی تشكیل جلسه داده و در پایان این جلسه فوقالعاده با صدور بیانیهای اعلام كرد: <ستاد ملی جوانان حامی خاتمی همچنان با قوت به كار خود ادامه داده و اعضای ستاد انتظار دارند محمد خاتمی هم تا آخر در عرصه بماند.>
البته در این بیانیه با اشاره به اینكه مطمئنیم در نهایت روی یك كاندیدا اجماع صورت میگیرد آمده است: <میزان استقبال از سفرهای استانی و محبوبیت از جمله ویژگیهای تعیین كاندیدای نهایی است و انتظار میرود طرفداران همه كاندیداها با پذیرش واقعیات روز و مقتضیات جامعه برای دستیابی به اجماع تلاش كنند.>
به دنبال انتشار چنین گمانههایی، ساعتی پس از اعلام رسمی كاندیداتوری میرحسین موسوی سایت عصر ایران نیز به نقل از یكی از مشاوران خاتمی از جلسهای كه رئیسجمهور سابق كشورمان با مشاوران، معاونان، وزرا و استانداران دولت اصلاحات و اعضای ستاد انتخاباتیاش در بنیاد باران داشته خبر داد. وی گفت: خاتمی رسما اعلام كرد كه به نفع <جناب میرحسین موسوی> كنار خواهد رفت.
وی به نقل از خاتمی گفته كه <در این جلسه از مشاوران و حامیانش خواسته است در صورت كاندیداتوری میرحسین و انصراف خودش از كاندیداتوری همه آنان تلاشهای خود را برای پیروزی میرحسین موسوی به كار گیرند.> دقایقی پس از انتشار این خبر یك مقام مسوول در ستاد انتخاباتی خاتمی در گفتوگو با سایت یاری، كنارهگیری خاتمی را تكذیب كرد.
اما گمانهزنیها درباره انصراف سیدمحمد خاتمی از عرصه رقابت در انتخابات ریاستجمهوری دهم و اصرار حامیانش بر تكذیب اخباری مبنی بر انصراف او در حالی در صدر اخبار سایتها و خبرگزاریها قرار گرفته كه حامیان میرحسین موسوی تاكید دارند كه خاتمی با اشاره به عهد پیشین خود به نفع میرحسین موسوی كنارهگیری خواهد كرد. بنابراین است كه فعالیت رسمی ستاد میرحسین موسوی آغاز شده است و پایگاه اطلاعرسانی میرحسین موسوی اعلام كرد كه <شنبهشب هفته آینده در حسینیه حجت نازیآباد تهران پس از نماز مغرب و عشا سخنرانی میكند.>
البته نه تنها اخباری رسمی در استقبال از حضور موسوی منتشر میشود بلكه حتی شنیده شده كه یكی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام كه عضو مجلس خبرگان رهبری نیز هست در جلسه رسمی اخیر مجمع و البته در غیاب حضور میرحسین موسوی در این جلسه تلویحا از كاندیداتوری میرحسین موسوی حمایت كرده است. این عضو مجمع كه از شخصیتهای برجسته اصولگرا هم به شمار میآید پس از طرح موضوع كاندیداتوری میرحسین از تعامل نزدیك وی با رهبری سخن گفته و اذعان كرده است كه مهندس موسوی چه در زمان امام(ره) و چه در مقطع كنونی همواره پیرو ولایت فقیه بوده است.
در ادامه واكنشها به حضور میرحسین موسوی در انتخابات، دیروز سازمان جوانان و دانشجویان مجمع خط نیروهای امام(ره) نیز با صدور بیانیهای اعلام كرد: <حضور عزتآفرین شما را به عرصه انتخابات به فال نیك میگیریم و تمام توان خویش را برای یاریتان به كار خواهیم بست.>
در بخشی از این بیانیه آمده: <او وجود خویش را از همان روزهای سخت انقلاب و لحظات مبارزه و در دوران پیروزی در كنار امام و مدیریت <دولت خدمتگزار> و در ایام غربت و بیست سال سكوت و در عین حال فعالیت در حد توان خویش، وقف خدمت به مردمی كرده بود كه متعهدانه و دینباورانه برای آزادی خویش بر جور زمانه پیروز شوند و در روزهای شیرین بعد از پیروزی نیز بدون ذرهای گلایه، آنچه برایشان باقی مانده بود را در راه دفاع از میهن اسلامی خویش در جنگ هشت ساله هدیه كرده بودند.>
حمید قزوینی عضو مجمع نیروهای خط امام(ره) هم معتقد است كه با توجه به صحبت خاتمی در خصوص اینكه یا من یا موسوی در صحنه باقی میماند، احتمال كنارهگیری خاتمی به نفع میرحسین زیاد است.
حزب اعتماد ملی نیز از حضور میرحسین موسوی استقبال كرد. در اینباره رسول منتجبنیا قائممقام حزب اعتمادملی گفت: <ورود میرحسین موسوی به عرصه انتخابات را مبارك و به نفع نظام میدانیم.>
دیروز خبرگزاری ایلنا در گفتوگویی با فعالان كارگری، استقبال آنها از حضور میرحسین موسوی را تیتر خود قرار داد. حسن صادقی معاون دبیركل خانه كارگر اعلام كرد: <استقبال كارگران بازنشسته و پیشكسوت از حضور مهندس موسوی بسیار پرشكوه است، حمایت ایشان از تشكیلات كارگری به منظور راهاندازی و ادامه راه فراموشنشدنی است به همین علت جامعه كارگری به نوعی احساس دین و تكلیف به ایشان دارند.>
وی تاكید كرد: <بیشك در نتیجه ریاستجمهوری ایشان عزت به جامعه كارگری باز خواهد گشت، زیرا سیر تحول فعالیتهای میرحسین موسوی در دوران نخست وزیری بیانگر این نكته است كه وی با وجود جنگ تحمیلی با تدابیر سنجیده قادر به نجات اقتصاد كشور بوده است.> عبدالرحمان تاجالدین نماینده مردم اصفهان در مجلس ششم كه از منتخبین كارگران بوده نیز گفت: <خوشبختانه جامعه كارگری خاطره خوشی از ایشان دارند و استنباط كارگران رویكرد عدالتمحور فارغ از شعار بلكه در حوزه اجرایی است.
تشكلات كارگری در دوران ایشان معنا پیدا كرده است و مقدمات قانون كار و تنظیم پیشنویس آن، بن كارگری و... از دستاوردهایی است كه ایشان را پررنگتر جلوه میدهد. موسوی حامی مردم در دوران جنگ بود.>
موسوی، كروبی و خاتمی اجماع كنند
در میان جدال حامیان خاتمی و موسوی درباره حضور و انصراف یكی از این كاندیداها طیفی از اصلاحطلبان بر اجماع تاكید كردند. شورای هماهنگی جبهه اصلاحات بیانیهای صادر كرد كه ضمن استقبال از حضور خاتمی، كروبی و موسوی در عرصه انتخابات در آن بر اجماع تاكید داشت.
در این بیانیه آمده است: <ما حضور این چهرههای خدوم و شناخته شده را كه نشانه روشنی بر شكلگیری عزم ملی در جهت اصلاح نابسامانیها است به فال نیك میگیریم و از آن استقبال میكنیم. اما بر این باوریم كه حصول مقصود تنها در سایه وحدت و اجماع نهایی این شخصیتهای ارجمند متصور است و اطمینان داریم این بزرگواران در نهایت مسیر همدلی، اجماع و همكاری را در پیشبرد اهداف مشترك تعقیب خواهند كرد.>
محمدرضا تابش دبیر فراكسیون اقلیت مجلس نیز دیروز ابراز امیدواری كرد كه اصلاحطلبان به اجماع برسند و گفت: <انشاءالله یك نفر كاندیدا خواهد شد.>
وی افزود: <معلوم نیست چه كسانی در انتخابات بمانند و چه كسانی كنار بروند. من در این زمینه چیزی نمیدانم ولی اجماع را خیلی محتمل میدانم. اما نمیدانم بر روی چه كسی اجماع شود.>
حسین كاشفی سخنگوی جبهه مشاركت ایران اسلامی اظهار داشت كه این حزب نیز از حضور مهندس موسوی استقبال میكند.
البته وی از آرزوی اصلاحطلبان برای اجماع سخن گفت و افزود: <ضمن آنكه از حضور آقای مهندس موسوی استقبال میكنیم چنانكه در ماههای گذشته در كنگره نامزدی آقای خاتمی را مطرح كردیم امیدوارم حضرات با ارتباط خوبی كه با هم دارند بتوانند تعیین كنند در این زمینه كدامیك خواهند ماند. آرزوی ما این است كه اصلاحطلبان در مراحل نهایی با یك نامزد وارد عرصهانتخابات شوند كه به نظر من این اتفاق رخ خواهد داد.>