دیپورت مگان!

در حالی که آمارهای تولید نشان می‌دهد پارس‌خودرو تولید محصولی جدید از رنو را به نام «ساندرو» آغاز کرده است، خبر می‌رسد این شرکت گویا دیگر تمایلی به مونتاژ مگان (دیگر میهمان رنویی جاده مخصوص) ندارد. هر چند آمار چهار ماهه تولید از مونتاژ 19 دستگاه مگان حکایت داشت و از همین رو گمان می‌رفت این خودرو 102 میلیون تومانی دوباره به جمع جاده مخصوصی‌ها بازگشته است، اما به گفته منابع آگاه، پارس‌خودرو دیگر قصدی برای ادامه تولید مگان ندارد.

 شاهد این ادعا، بی‌میلی پارس‌خودرو به ثبت سفارش قطعات منفصله مگان است، چه آنکه رنوپارس (تامین‌کننده قطعات محصولات رنو در ایران)، هیچ سفارش جدیدی بابت تامین و ارسال قطعات مگان، از این شرکت (پارس‌خودرو) دریافت نکرده است. این در شرایطی است که هم‌اکنون یک پک بزرگ شامل قطعات منفصله یک هزار و 500 دستگاه مگان، در ترکیه قرار دارد و در صورت تمایل پارس‌خودرو، راهی خطوط تولید این شرکت خواهد شد؛ با این حال پارس‌خودرویی‌ها که همواره به واسطه رنوپارس، قطعات مگان را تامین می‌کردند، ظاهرا دیگر قصد این کار را نداشته و به‌نوعی قید مگان را زده‌اند.

زندگی مگان در ایران
مگان اما در شرایطی این روزها دیگر خواهانی در جاده مخصوص ندارد که هشت سال پیش نیز بر سر آمدن و نیامدنش به ایران، دعوا بود. طی سال 85 و در شرایطی که دولت نهم تازه سکان هدایت کشور را به دست گرفته بود، خودروسازان داخلی به‌دنبال اجرای پروژه پلت فرم مشترک X90 بودند، پروژه‌ای که قرارداد آن با رنوی فرانسه منعقد و تندر-90 نیز اولین محصول آن به‌شمار می‌رفت.

با این حال، دولت وقت که پروژه پلت فرم مشترک X90 را بر خلاف مصالح کشور می‌دانست و از آن سو سنگ‌اندازی‌های گاه بی‌دلیلی نیز از طرف نمایندگان وقت مجلس شورای اسلامی بر سر راه این پروژه انجام می‌شد، اجرای پروژه موردنظر به تاخیر افتاد و تولید تندر-90 در موعد مقرر آغاز نشد. از آنجا که مگان نیز محصول رنو به حساب می‌آمد و همزمان با تندر-90 قرارداد مونتاژ آن در پارس‌خودرو بسته شده بود، دولت و مجلس همان طور که اجازه تولید تندر را در موعد مقرر آن ندادند، مونتاژ مگان را نیز به تاخیر انداختند و از همین رو این دو پروژه مدت‌ها بعد به خطوط تولید خودروسازان کشور راه یافتند.

اتفاقا آن زمان نیز قطعات منفصله مگان، تامین و حتی به گمرک کشور نیز رسیده بودند، اما وزارت صنایع وقت اجازه ترخیص قطعات این خودرو را نداد تا مگان در کنار تندر-90، معلق بماند.  در نهایت نیز حدود دو سال طول کشید تا تندر و مگان مجوز تولید بگیرند، مجوزی که البته بسیار دیر صادر شد؛ یعنی زمانی که نرخ یورو دو برابر شده بود و دیگر امکان تولید این دو محصول با قیمت‌های پیش‌بینی‌شده وجود نداشت.

 در واقع بزرگ‌ترین ضربه‌ای که آن زمان به تندر-90 و مگان زده شد، آغاز دیرهنگام تولید و مونتاژ آنها بود، زیرا این اتفاق اجازه نداد «تولید محصولات با کیفیت و در عین حال دارای قیمت مناسب»، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین اهداف مشارکت خودروسازان ایرانی با رنو، محقق شود. هرچه بود، مونتاژ مگان در ایران پس از کلی کش و قوس و تاخیر، آغاز شد و اگرچه این محصول آن اوایل قیمتی حدود 35 میلیون تومان داشت، اما رفته‌رفته گران شد تا در بازار به محصولی لوکس تبدیل شود. یکی از اصلی ترین دلایل افزایش قیمت تدریجی مگان تا قبل از افزایش شدید نرخ ارز و تعلیق فعالیت‌های رنو در ایران، نوسان رابطه پارس‌خودرو و رنویی‌ها بود، چه آنکه گاهی به دلایلی از جمله «مسائل مالی»، تامین قطعات نیز به مشکل برمی‌خورد و در نتیجه تولید نیز کاهش می‌یافت؛ تاثیر این «کاهش» نیز در بازار خودرو چیزی نبود جز افزایش قیمت مگان، چه آنکه این میهمان فرانسوی به‌تدریج از مرزهای 40 میلیون و 50 میلیون و 60 میلیون و حتی 70 میلیون تومان نیز عبور کرد و برای بسیاری از مشتریان، غیر قابل دسترس شد. این اما پایان ماجرای مگان در جاده مخصوص نبود، چه آنکه این میهمان فرانسوی در توفان دو اتفاق مهم دیگر نیز گیر افتاد تا با سرعتی بیشتر، جاده قیمت را طی کند.

اولین اتفاق، رشد شدید نرخ ارز بود که سبب شد قیمت قطعات مگان رشد کرده و در نتیجه هزینه تولید آن افزایش شدیدی را تجربه کند. حالا دیگر مگان را با قیمت 70 میلیون تومان هم نمی‌شد در بازار خرید و هر کس می‌توانست تنها یک دستگاه آن را از نمایندگی‌های پارس‌خودرو بخرد، با فروش آن در بازار، یک شبه چند میلیون تومان کاسب می‌شد.

در نهایت نیز وقتی رنو به دلیل اعمال تحریم مستقیم ایالات‌متحده آمریکا علیه خودروسازی ایران، فعالیت‌هایش را در جاده مخصوص به حالت تعلیق درآورد، مگان بیشتر و بیشتر گران شد و قیمت آن از مرز 90 میلیون تومان نیز گذشت. از پس این اتفاق، اختلاف قیمت کارخانه و بازار مگان نیز بالا و بالاتر رفت و به بیش از 15 میلیون تومان رسید و این به آن معنی بود که «میهمان فرانسوی» حالا دیگر حکم طلا را در بازار خودرو داشت و البته کمتر کسی دستش به آن می‌رسید. با وجود آنکه گمان می‌رفت سرکشی‌های مگان پایان یافته، اما این خودرو همچنان در جاده قیمت پیش می‌رفت و کسی هم نمی‌توانست مانع آن شود و دلیل این موضوع نیز توقف تولیدش از ابتدای امسال بود.

طبق آمارهای موجود، مگان در سه ماه نخست امسال حتی یک دستگاه هم تولید نداشت، اما در تیر ماه 19 دستگاه از آن مونتاژ شد، آن هم در شرایطی که حالا قیمت مگان به بیش از 100 میلیون تومان رسیده است. تولید همین 19 دستگاه اگرچه امید مشتریان مگان را برای تداوم تولید این خودرو در جاده مخصوص زنده کرد، اما وقتی پارس‌خودرویی‌ها تمایلی به واردات قطعات مگان ندارند، این معنایی جز بی‌میلی سومین خودروساز بزرگ کشور به ادامه میزبانی از این میهمان فرانسوی ندارد؛ هر چند دلیل این «بی‌میلی» مشخص نیست، اما شاید «به‌صرفه نبودن تولید» یکی از دلایل پارس‌خودرو برای دیپورت مگان از ایران باشد. آن طور که پارس‌خودرویی‌ها عنوان می‌کنند، هزینه تولید مگان با توجه به نرخ بالای ارز و سایر مسائل، رشد شدیدی یافته و قیمت تمام‌شده آن بسیار بالا از آب درمی‌آید و با این شرایط، طبعا بسیاری از مشتریان مگان دیگر قدرت خرید آن را ندارند. مگان با وجود آنکه خودرو با کیفیتی به‌شمار می‌رود و مردم نیز از آن راضی‌ هستند، اما شاید برای خیلی‌ها قابل‌هضم نباشد که بیش از 100 میلیون تومان برای خریدش هزینه کنند و با این حساب، طبیعی است که مگان بخش قابل‌توجهی از مشتریانش را از دست بدهد. با این اوصاف، شاید پارس‌خودرویی‌ها نیز در حساب و کتاب خود به این نتیجه رسیده‌اند که مگان را از سبد محصولات خود کنار گذاشته و جا را برای خودروهای ارزان‌تری مانند «ساندرو» باز کنند.