توقف ریزش در بورس

روز گذشته در حالی شاخص كل بورس تهران با 117 واحد افزایش به رقم 72 هزار و 750 واحد رسید كه ظرف دو روز اول هفته جاری شاهد افت 5/2 درصدی بازار بودیم، با این حال آغاز مذاكرات وین كه از روز گذشته با ناهار كاری اشتون و ظریف  كلید خورد و حمایت‌های جدید سازمان بورس كه روز یكشنبه مورد توافق قرار گرفت باعث شد بازار روند كاهشی خود را متوقف كرده و مثبت شود.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، روز یكشنبه فعالان حقوقی بازار با مسوولان بورسی بر سر موضوعاتی توافق كردند كه به گفته كارشناسان می‌تواند به رشد بازار منتهی شود. ایجاد نهاد مالی بازارگردان، صندوق‌های بازارگردانی، بازار بلوك، ممانعت از عرضه‌های خرد توسط سازمان خصوصی‌سازی و حمایت حقوقی‌ها از سهام تحت مالكیت خود از مهم‌ترین‌ مبانی این توافق محسوب می‌شوند.

با این حال به‌رغم سبز پوشی نمادهای حاضر در تابلوی بورس تهران، حجم معاملات صورت گرفته در بازار سرمایه، چندان بالا نبود، به گونه‌ای كه روز گذشته پس از انجام معاملات 426 میلیون سهم به ارزش یك هزار و 145 میلیارد و 200 میلیون ریال، بورس تهران از بازدهی 16/0 درصدی برخوردار شد.

روز گذشته در عین حال نخستین معامله در بازار بلوك در نماد «بانك ملت2»، به تعداد 100 میلیون سهم و به ارزش 220 میلیارد ریال انجام شد. در این بازار بلوك‌های بالای 5 میلیون سهم برای سهام بزرگ و 5/2 میلیون سهم برای سهام كوچك در نظر گرفته شده است و سهامداران می‌توانند بلوك‌های در این ارقام را معامله كنند. دامنه نوسان 4 درصدی نیز از دیگر ویژگی‌های این بازار است. بنا به اظهارات معاون نظارت بر بازار شركت بورس، با توجه به تسهیلات خارج از پایاپای می‌توانند با توافق با طرف عرضه تنوع مورد نیاز را برای زمان تسویه معاملات ایجاد كنند.


 ضرورت اعتماد سازي
مدير سرمايه‌گذاري كارگزاري بانك كارآفرين در ارزيابي خود از وضعيت كنوني بازار سرمايه معتقد است كه پس از يك دوره هيجاني و صعود همه‌جانبه بازار تحت تاثير افزايش قيمت‌ها و سپس خوش‌بيني به دولت جديد، فعلا اخبار بكر و منتشر نشده‌اي براي رشد بازار وجود ندارد؛ كما اينكه سرمايه‌گذاران نيز هنوز نتوانسته‌اند به شرايط ثبات عادت كنند و با هر بهانه‌اي به دنبال رفتار هيجاني هستند.

وي اظهار كرد: طبيعي است هر صعود و رونقي يك افت و ركود را به دنبال دارد، بنابراين مدتي طول مي‌كشد كه سرمايه‌گذاران به شرايط جديد عادت كنند و پس از آن يك تصميم منطقي بگيرند.

عزت‌اله صيادنيا طيبي در اين ميان به سرمايه‌گذاران و پرتفوگردانان اشاره كرد كه شرايط افت در بازار را هنوز تجربه نكرده‌اند و ورود به اين بازار اولين تجربه آنها است، بنابراين تحمل و تجربه زيان براي آنها بسيار سخت است و خيلي مواقع تصميم به خروج مي‌گيرند و به واسطه اين تصميم فشار فروش زيادي به بازار وارد مي‌شود. وي تصريح كرد: زيان‌هاي قابل توجه برخي از صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري يك مثال عيني از پرتفو گردانان فاقد تجربه است.

مدير سرمايه‌گذاري كارگزاري بانك كارآفرين ياد آورشد: شركت‌ها تقريبا طي سه سال اخير از محل رشد قيمت‌ها توانسته‌اند به سود‌آوري دست يابند؛ حال كه قيمت‌ها تقريبا به ثبات رسيده شركت‌ها تنها از طريق توليد مي‌توانند به سود‌آوري برسند‌.

وي تصريح كرد: در صورت ادامه ثبات در كليت اقتصاد، مدت زماني طول مي‌كشد تا شركت‌ها نيز از طريق به‌كار‌گيري ظرفيت بيكار توليد، تامين مالي طرح‌هاي توسعه و تعريف طرح‌هاي توسعه جديد بتوانند روند توليد خود را بهبود بخشند.

اين كارشناس بازار سرمايه معتقد است: سيگنال روند حركتي بازار در حال حاضر گزارش‌هاي سه ماهه شركت‌ها است، بنابراين در صورتي كه در گزارش‌هاي سه ماهه روند توليد شركت‌ها بهبود يابد، شركت‌ها با افزايش توليد روبه‌رو شوند و به‌طور كلي روند سودآوري مثبت باشد، قطعا قيمت سهم اين‌گونه شركت‌ها نيز داراي روند مثبتي خواهد شد و گرنه بايد منتظر چنين روزي ماند.

وي اضافه كرد: در كل مي‌توان گفت بازار منتظر گزارش‌هاي جديد شركت‌ها است. هر‌چند تحركات سياسي منطقه و بحث حضور داعش در عراق نيز يكي از نگراني‌هاي فعلي سرمايه‌گذاران است كه در صورت حل اين بحران، از نگراني سهامداران كاسته خواهد شد. طيبي در اين ميان با اظهار تاسف نسبت به كم‌توجهي به بحث رشد كيفي و به كارگيري ابزارهاي پوشش ريسك با وجود رشد كمي بازار سرمايه در سال‌هاي اخير، ادامه داد: همچنين آموزش و اطلاع‌رساني كافي جهت استفاده از همين ابزارهاي فعلي نيز داده نشد.

وي معتقد است: در هيچ جاي دنيا به اين اندازه بر رشد و روند بازار حساسيت وجود ندارد. به‌طوري كه با منفي شدن بازار تمامي سرمايه‌گذاران دچار زيان مي‌شوند و اين يعني بدبيني خيل عظيمي از سرمايه‌گذاراني كه طي دو ، سه سال اخير با تبليغات زياد وارد بازار سرمايه شده‌ و در كنار آن آموزش كافي نيز نديده‌اند. مدير سرمايه‌گذاري كارگزاري بانك كارآفرين ادامه داد: اين درصورتي است كه ما بايد متناسب با رشد بازار ابزارهاي پوشش ريسك بومي و متناسب با شرع مثل فروش استقراضي، قراردادهاي آتي، اختيار معامله و... تعريف و فرهنگ‌سازي مي‌كرديم تا به اين واسطه هنگام افت بازار نيز خيلي از سرمايه‌گذاران قادر به كسب سود باشند.

وي تصريح كرد: بايد از فشاري كه در حال حاضر از سوي نهادهاي مردمي و حاكميتي به متولي بازار سرمايه وارد مي‌شود درس گرفت و به دنبال كيفي‌سازي بازار سرمايه باشيم و نه صرفا شاخص سازي. در اين ميان ارائه گزارش‌هاي شفاف و بدون دستكاري، انتشار اطلاعات به موقع از سوي شركت‌ها و پرهيز از هر گونه اعمال نظر در قيمت‌گذاري شركت‌ها مي‌تواند موجب اطمينان بيشتر به بازار سرمايه شود.

اين كارشناس بازار سرمايه ادامه داد: در حال حاضر حتي روزهايي كه كليت بازار مثبت است نگاه غالب سرمايه‌گذاران اين است كه يك شاخص‌سازي در حال شكل گيري است.

وي از اعلام تزريق نقدينگي 5000 ميليارد تومان نقدينگي به بازار انتقاد كرد و گفت: در حال حاضر سرمايه‌گذاران اين تصور را دارند كه به‌رغم ورود 5000 ميليارد تومان نقدينگي، باز بازار روند منفي دارد پس اوضاع خراب است؛در صورتي‌كه صندوق توسعه بازار و بازوي حمايتي بازار تنها 100 ميليارد تومان نقدينگي جذب كرده است.

طيبي اضافه كرد: هر چند نحوه عملكرد خود اين صندوق جاي ابهام دارد به‌طوري كه اين صندوق طي 15 ماه فعاليت تنها 10 درصد بازدهي داشته و در بهترين شرايط در سال 92 تنها 30 درصد بازدهي داشته است. بر اين اساس بايد گفت كه در شرايط فعلي بهترين كار اين است خود بازار متعادل شود و از هر گونه دخالت در بازار پرهيز شود. 

به گفته وي، در صورت از بين رفتن ريسك سيستماتيك فعلي و حل بحران كشور همسايه، قيمت برخي از شركت‌ها از لحاظ بنيادي و ارزش ذاتي به نقاط خيلي خوبي رسيده‌اند و خريداران، ريسك خيلي كمي از محل خريد آنها متقبل خواهند شد.

با اين حال مدير سرمايه‌گذاري كارگزاري بانك كارآفرين معتقد است كه حتي در همين شرايط نيز قيمت برخي از شركت‌ها نسبت به ارزش ذاتي آنها بالاتر است بنابراين سرمايه‌گذاراني كه به دنبال گرفتن سود از اين وضعيت هستند بايد وقت بگذارند و شركت‌ها را خوب مطالعه كنند.

وي ادامه داد: اگر در شركت‌هايي سرمايه‌گذاري كرده ايم كه واقعا از لحاظ بنيادي ارزشمند هستند هيچ جاي نگراني نيست، شايد در كوتاه‌مدت دچار زيان شويم اما قطعا اين روند معكوس خواهد شد.

اين كارشناس بازار سرمايه به سهامداران و فعالان بازار سرمايه توصيه كرد كه بايد از روند معاملات سال 92 درس گرفت، سهم‌هايي كه طي يك ماه بازده چند صد درصدي به ما دادند و كلي اخبار و شايعه به دنبال داشتند الان شرايط آنها سنجيده شود.

وي تاكيد كرد كه نبايد تحت تاثير شايعات قرار گرفت مگر آنكه ارزيابي دقيقي داشته باشيم.

مدير سرمايه‌گذاري كارگزاري بانك كارآفرين در اين ميان توصيه كرد كه سهامداران حقيقي و حتي حقوقي كه نمي‌توانند مديريت حرفه‌اي بر سهامشان داشته باشند حتما درصدي از سرمايه خود را در صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري داراي بازده و ريسك معقول سرمايه‌گذاري كنند.

 قبول كنيم بازيگران بازار تغيير يافته‌اند
مدير سرمايه‌گذاري صندوق سرمايه‌گذاري كارگزاري بانك دي در گفت‌و‌گو با «دنياي اقتصاد»، در تحليل خود از اوضاع و احوال كنوني بازار سرمايه، معتقد است: در حالي كه در ذهن هر بيننده‌اي با اولين نگاه به شاخص كل و ميزان كاهش آن طي يكي، دو روز قبل، خبري مهم از جنس جنگ، تحريم‌هاي جديد يا اختلافات سياسي داخلي متبادر مي‌شود، بايد گفت كه هيچ‌كدام از علل مزبور عاملي براي عرضه‌هاي هيجاني نبوده است!

وي شرايط حاكم بر بازار سرمايه را اين‌گونه تحليل كرد: اتفاقي كه از دي ماه سال 92 تاكنون در حال شكل‌گيري بوده، تعويض بازيگران بازار است. قبول داشته باشيم يا نه، تغييرات كلان سياسي مانند تغيير رئيس‌جمهور و كابينه آثار مستقيمي در سطوح پايين مناسبات كشور دارد.  پرويز فاتح اظهارات خود را به اين شكل ادامه داد: گروهي كه طي 8 سال قبل باعث مي‌شد شاخص كل هر روز ركورد جديدي ثبت كند، سود خود را شناسايي كرد و رفت و بازيگران جديد در حال ثبت جايگاه خود هستند. در عرضه مقررات و تصميمات اقتصادي نيز شاهد اين پديده بوديم. وي ادامه داد: تقريبا تكليف اكثر صنايع از بابت نقاط ابهام مشخص شده است؛ تصميماتي كه اكثرا منطقي و به نفع صنايع بود. مدير سرمايه‌گذاري صندوق سرمايه‌گذاري بانك دي در اين ميان تنها پديده نا‌موزون در سياست‌هاي اقتصادي را سود بانكي عنوان كرد كه بايد متناسب با رشد اقتصادي و كاهش تورم كاهش يابد تا منطق بيشتري با ديگر فاكتور‌هاي اقتصادي داشته باشد.

وي كه سرمايه‌گذاري براي كوتاه‌مدت را مناسب شرايط موجود نمي‌دانند، پيش‌بيني كرد كه شاخص 70 هزار واحدي پاياني بر اين چند ماه پر‌التهاب باشد. فاتح در اين ميان از صنايع رايانه، قطعه‌سازي‌، تجهيزاتي و پتروشيمي به عنوان صنايعي نام برد كه بيشترين پتانسيل رشد را خواهند داشت.

 تحولات بازار دیروز چگونه بود؟
اما در میان تحرکات حقیقی و حقوقی‌های بازار سرمایه، روز گذشته حقوقی‌های فعال در بازار سرمایه 7 میلیارد و 203 میلیون ریال سهم از صنعت محصولات کانی غیر فلزی و 2 میلیارد و 756 میلیون ریال سهم از صنعت محصولات شیمیایی عرضه کردند و  در مقابل آن به خرید  58 میلیارد و 533 میلیون ریال سهم از فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته ای و 14 میلیارد و 393 میلیون ریال سهم از سهام خودرو و ساخت قطعات مبادرت کردند.

بر این اساس بود که فروش حقوقی‌ها در معاملات روز گذشته بازار از ارزش  890 میلیارد و 38 میلیون و 419 هزار و 675 ریال و خرید آنها از ارزش  786 میلیارد و 577 میلیون و 789 هزار و 153 ریالی برخوردار بود. از سوی دیگر حقیقی‌های بازار نیز با خروج از 58 میلیارد و 533 میلیون ریال سهم از صنعت فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته ای و 14 میلیارد و 393 میلیون ریال سهم از صنعت خودرو و ساخت قطعات، به خرید 7 میلیارد و 203 میلیون سهم از صنعت سایر محصولات کانی غیر‌فلزی و 2 میلیارد و 756 میلیون ریال سهم از صنعت استخراج نفت، گاز و خدمات جانبی روی آوردند.  در مجموع معاملات روز گذشته، حقیقی‌ها 832 میلیارد و 72 میلیون و 297 هزار و 389 ریال سهم فروختند و 935 میلیارد و 532 میلیون و 927 هزار و 906 ریال سهم خریدند. در گروه خودرویی، اما پس از موافقت با افزایش نرخ خودرویی‌ها، رئیس سازمان بورس، توقف نماد آنها در بازار سرمایه را منوط به اعلام تعدیل سود با اهمیت دانست.

همچنین دیروز نماد معاملاتي شركت گرانيت بهسرام با توجه به اعلام پيش بيني درآمد هر سهم سال مالي منتهي به پایان اسفند93، فولاد امير كبير كاشان جهت برگزاري مجامع عمومي عادي سالانه به منظور تصويب صورت‌هاي مالي-عمومي عادي به‌طور فوق‌العاده و انتخاب اعضاي هيات مديره، پارس پامچال و درخشان تهران جهت برگزاري مجمع عمومي عادي سالانه به منظور تصويب صورت‌هاي مالي و خوراك دام پارس جهت برگزاري مجمع عمومي فوق‌العاده به منظور تصميم گيري در خصوص افزايش سرمايه، متوقف شدند.

از سوی دیگر نماد معاملاتي شركت‌هاي داروسازي سينا، داروسازي فارابي و كيميدارو پس از برگزاري مجمع عمومي عادي سالانه مبني بر تقسيم سود نقدي، نفت پارس پس از برگزاري مجامع عمومي عادي سالانه مبني بر تقسيم سود نقدي و عمومي فوق‌العاده بدون محدوديت نوسان قيمت با استفاده از مكانيزم حراج تك قيمتي بازگشایی شدند.

نماد معاملاتي شركت كارخانجات داروپخش نیز با توجه به اعلام تنفس مجمع عمومي عادي سالانه با محدوديت دامنه نوسان بازگشایی شد.