شبِ محکِ "حسن روحانی"

فرارو- رییس جمهور امشب برای سومین بار در قاب تلویزیون قرار می گیرد و به صورت مستقیم به مردم گزارش می دهد. گزارش سوم از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این گزارش برخلاف دو گزارش پیشین متن بر حاشیه اولویت دارد. دیگر مسئله انتخاب مجری و دکور و ساعت پخش مسئله اصلی نیست. دیگر بازخوانی شعارها در دستور کار نیست. حسن روحانی باید درباره عملکرد دولتش سخن بگوید. علی مطهری می گوید "روحانی باید جسارت بیشتری به خرج دهد"، آیا امشب شبِ جسارت  حسن روحانی است؟

پیش بینی می شد که دولت یازدهم خیلی زود ماه عسلش به پایان برسد،به دوران سخت خود وارد شود، این دولت پس از گذشت حدود 9 ماه از فعالیتش اکنون روزهای دشواری را سپری می کند. اقتصاد کشور در شرایط بحرانی به سر می برد و حسن روحانی و مدیرانش زمان طولانی برای پاییین کشیدن فتیله بحران ندارند. عصر بی عملی و صبر هم به پایان رسیده است و به همین خاطر است که دولت چاره ای ندارد جز اصلاح کردن رویکرد و روند گذشته. اصلاح دشوار که بی تردید بی سرو صدا و اعتراض نخواهد بود.

اصلاح در سیاست خارجی تا حدودی پیش رفته است، پرونده هسته ای به نقطه قوت دولت تبدیل شده است. البته آن هم در وضعیت دشوار و تاریخی خود قرار دارد وضعیتی که دو ماه آینده آن بسیار سرنوشت ساز است.

اصلاح اقتصادی با اجرای فاز دوم هدفمندی کلید خورده است، گران شدن قیمت حامل های انرژی، اجرای طرح‌های اجتماعی همچون بیمه همگانی، طرح سبد کالا، اقداماتی است که در راستای اصلاح اقتصادی است و با بیشترین انتقادات روبه رو شده است.

دولت در این حوزه با دستانِ لرزان کار خود را آغاز کرد چرا که می دانست چه کار دشواری در پیش دارد. واقعیت این است که اوضاع اقتصادی نتیجه کار این دولت نیست و این دولت مسئولیت عبور از پیچیده ترین شرایط را دارد. اما مخالفان سیاسی دولت از آب گل آلود ماهی می گیرند و بدون توجه به این موضوع که مسبب این شرایط کیست شدیدترین انتقادات را به سیاست های اقتصادی دولت روحانی وارد کرده اند.

اصلاحات دولت روحانی در سایر حوزه‌ها تحت تاثیر اصلاحات اقتصادی و سیاست خارجی است، حوزه فرهنگ و سیاست داخلی با کمترین توجه روبه رو است، برخی ناظران می گویند "شرایط دولت را باید درک کرد" و برخی دیگر این موضوع را از نقاط ضعف دولت می دانند.

حسن روحانی در دو گزارش قبلی خود بسته ای از تمام مسائل کشور ارائه کرد. احتمالا امشب نیز با بسته ای اینچنین در قاب تلویزیون حاضر می شود. بسته او اقتصاد، سیاست خارجی، سیاست داخلی و فرهنگ را در بر می گیرد، حال پرسش این است که آیا همچون دو گزارش قبلی از کلیات و برنامه ها و شعار ها می گوید یا به متن مسائل می پردازد.

روحانی چه می گوید؟
این سوالی است که در دو روز گذشته مورد توجه قرار گرفته است  عده ای معتقدند که رییس جمهور باید از برنامه های اقتصادی خود بگوید. درباره گران شدن بنزین توضیح دهد، درباره اینکه در فاز دوم هدفمندی چه خواهد کرد صحبت کند.  از پرونده هسته ای و پیشرفت آن صحبت کند و ...

قطعا حسن روحانی درباره این مسائل سخن خواهد گفت، اما اینکه چگونه می گوید از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مسئله این است که آیا رییس جمهور از کلیات عبور می کند یا همچون دو گزارش قبلی در کلیات باقی می ماند.  عبور از کلیات نیازمند جسارت است. علی مطهری معتقد است: «روحانی باید یک مقدار جسارت بیشتری داشته باشد.» شاید روحانی امشب جسارت را چاشنی گزارش خود کند. جزییاتی که نشان دهنده مشکلات سر راه دولت است. مسئله مهم این است که حسن روحانی این روزها بیش از گذشته با اتهام مماشات روبه رو است.

در روزهای اخیر حمله ها به دولت حسن روحانی افزایش یافته است، حتی کار به ساخت مستندی درباره حسن روحانی کشیده است که با اعتراض شدید علی لاریجانی روبه رو شد. اوضاع اقتصادی و اجرای فاز دوم هدفمندی دست منتقدان را برای انتقاد از دولت باز گذاشته است. همچنین برگزاری جشنی زنانه از سوی همسر رییس جمهور در کاخ ریاست جمهوری و  سفر روحانی به سیستان و بلوچستان نیز از ترکش های تخریبی در امان نبوده اند.

شاید این موارد باعث شود که روحانی جسارت بیشتری به خرج دهد. ناصر ایمانی روزنامه نگار اصولگرا معتقد است: "انتقاد از منتقدان دولت محور سخنان رییس‌جمهور است. آقای روحانی درباره هجمه‌های اخیر به دولت و ماجرای مستند «من روحانی هستم» كه به شخص رییس‌جمهور انتقادات تندی داشته است، صحبت ‌می‌كنند."

جزییات دیگری که این روزها مطرح است و از دید برخی تحلیلگران دولت باید به آن وارد شود، بحث چالش برانگیز  انصراف از دریافت یارانه نقدی و حاشیه های پیرامون آن است. به اعتقاد برخی ناظران اجرای طرح خود اظهاری دریافت یارانه نقدی نشان دهنده وجود شکاف میان دولت – ملت بود. به اعتقاد این دسته از ناظران حسن روحانی امشب باید درباره اهداف دولت و همچنین نتایجی که به دست آورده است سخن بگوید.

سعید معید فر در این باره معتقد است: «آقای روحانی باید مردم را مخاطب قرار دهند و بگویند ما پیام‌های شما را دریافت كردیم. می‌دانیم به هر حال در فراخوانی برای عدم انصراف از یارانه‌ها رفتار‌هایی را متناسب با موقعیت انجام دادید، همچنین به دلیل مشكلات اقتصادی كه در سال‌های گذشته بر كشور حاكم شده است، تنگناهای بسیاری دارید و می‌دانید زمینه‌های اعتمادی كه سرمایه كشور است در سال‌های گذشته دچار آسیب‌های جدی شده است. برای ترمیم این مشكل ما باید حالا حالاها كار و خدمت‌رسانی كنیم.»

به نظر می رسد یکی از مهمترین بحث هایی که حسن روحانی در گزارش امشب خود به آن خواهد پرداخت و در آن جسارت به خرج خواهد داد بحث انصراف از یارانه نقدی است. احتمالا رییس جمهور نسبت به نحوه تبلیغات آن در صدا و سیما انتقاداتی مطرح خواهد کرد.

حسن روحانی مباحث دیگری را نیز می تواند مطرح کند، تا از این آزمون با موفقیت عبور کند و اتهام مماشات و سستی در عملکرد را از خود دور کند. اظهار نظر شفاف درباره مفاسد اقتصادی، برخی موضوعات سیاست داخلی و مسائلی همچون نحوه آزادسازی 4مرزبان ربوده شده توسط جیش العدل و فشارهای سیاسی به دولت از مواردی است که روحانی می تواند با اشاره به آن ها جسارت خود را نشان دهد.