لیست خودروهای وارداتی ممنوعه

از چندی پیش و با اعلام مسوولان وزارت «صنعت، معدن و تجارت»، واردات خودرو با حجم بیش از 2500 سی سی ممنوع شده و با این «ممنوعیت»، بسیاری از خودروهای خارجی امکان ورود به کشور را نخواهند داشت. این «ممنوعیت» در شرایطی لحاظ شده که طی سال‌های اخیر معمولا کل واردات خودرو به کشور از مرز 50 هزار دستگاه در سال تجاوز نکرده و خودروهای خارجی سهم بسيار اندکي را از بازار ایران به خود اختصاص داده‌اند.

با این حال، بحران ارزی سبب شد تا مسوولان وزارت «صنعت، معدن و تجارت» تصمیم به محدود کردن واردات خودرو گرفته و از این راه تا حدی مانع خروج ارز از کشور شوند.

این در حالی است که به اعتقاد کارشناسان، در نظر گرفتن حجم موتور، آن هم «2500 سی سی» به عنوان معیار واردات خودرو، چندان منطقی نیست و وزارت صنعت می‌توانست معیارهای دیگری را برای ممنوعیت واردات در نظر بگیرد.

به گفته آنها، عجیب‌تر اینجاست که وزارت صنعت اعلام کرده «حجم موتور 2500 سی‌سی» معیار میزان مصرف سوخت مجاز برای واردات خودرو به کشور است، به‌این معنی که هر خودرویی حجم موتوری 2500 سی سی یا کمتر داشته باشد، مجاز به واردات است و خودروهای با حجم موتور بالاتر نمی‌توانند وارد کشور شوند. کارشناسان معتقدند خودروهای کم مصرف معمولا حجم موتوری زیر 1800سی‌سی دارند و اینکه خودروهای 2500 سی‌سی و پایین‌تر (تا مرز 1800 سی سی) نیز کم مصرف در نظر گرفته شده‌اند، منطقی نیست.

با این حساب بعید به نظر می‌رسد وزارت «صنعت، معدن و تجارت» چندان کار کارشناسی دقیقی روی این ماجرا انجام داده باشد، چه آنکه اگر این طور بود، این وزارتخانه می‌توانست معیارهای دیگری را برای محدود کردن واردات انتخاب و اعلام کند. البته معیارهای «حجم موتور» و «مصرف سوخت» پیش‌تر هم در واردات خودرو لحاظ می‌شدند، اما تنها جزئی از قانون واردات خودرو به حساب می‌آمدند نه همه آن.

در گذشته، پس از آنکه وزارت صنعت لیست خودروهای مجاز وارداتی را به سازمان توسعه تجارت اعلام می‌کرد، سازمان بهینه‌سازی در مورد میزان مصرف سوخت آنها اعمال نظر می‌کرد و در صورتی که تشخیص می‌داد فلان خودرو مصرف سوخت بالایی دارد، مجوز واردات آن لغو می‌شد.

در آن دوران، خودروهایی که حجم موتوری مثلا 1300 یا 1500 سی سی داشتند کم مصرف به حساب می‌آمدند و از خودروهای دو هزار سی سی به بالا به عنوان پرمصرف‌ها یاد می‌شد. حتی ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و مصرف سوخت نیز در همان دوران اعلام کرد خودروهای وارداتی که حجم موتوری بالای 2000 سی سی دارند، پرمصرف به شمار می‌روند و به همین دليل کارت سوخت شان شارژ نخواهد شد. در واقع ستاد مدیریت با استناد به اینکه خودروهای با حجم موتور 2000 سی سی به بالا پرمصرفند، آنها را از دریافت بنزین یارانه ای محروم کرد تا بنزین آزاد روانه باک شان شود.

حالا اما وزارت «صنعت، معدن و تجارت» می‌گوید خودروهایی که حجم موتورشان 2500 سی سی و کمتر باشد نیز کم مصرف به حساب می‌آیند و با این شرایط باید به مشتریان آنها حق داد که از ستاد مدیریت مصرف سوخت بخواهند کارت سوخت شان را دوباره شارژ کند.

اما در حال حاضر اگرچه به گفته مسوولان وزارت صنعت، روال کار واردات خودرو مثل گذشته است و این وزارتخانه لیست خودروهای مجاز را به دفتر مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت اعلام کرده، اما مشکل اینجاست که دیگر تشخیص سازمان بهینه‌سازی ملاک نیست و طبق نظر وزارت صنعت، واردات خودروهای با حجم موتور بالای 2500 سی سی ممنوع است.

البته مسوولان وزارت صنعت عنوان می‌کنند که قانون «حجم موتور 2500 سی سی و پایین تر» را این وزارتخانه در نظر نگرفته، حال آنکه مهدی غضنفری وزیر «صنعت، معدن و تجارت» و همچنین حمید صافدل رییس سازمان توسعه تجارت این موضوع را اعلام و تایید کرده‌اند.

در حال حاضر و آن طور که خبر می‌رسد، لیست تمام خودروهایی که تا پایان امسال مجاز به واردات هستند، از سوی وزارت صنعت به سازمان توسعه تجارت اعلام شده و این وزارتخانه مدعی است که برای واردات تنها ضوابط فنی را لحاظ کرده است و تصمیم‌گیری در مورد میزان مجاز مصرف سوخت خودروهای تایید شده، به سازمان مربوطه (بهینه‌سازی مصرف سوخت) مربوط می‌شود. با این شرایط، کارشناسان معتقدند: اگر وزارت صنعت راه دیگری برای محدود کردن واردات می‌یافت، حتی می‌توانست بیشتر و راحت‌تر به هدف خود مبنی بر کاستن از خروج ارز دست پیدا کند، هرچند در حال حاضر ظاهرا فرقی نمی‌کند که کدام خودرو مجاز به واردات است و کدام نیست، چون سایت ثبت سفارش بسته شده و عملا امکان واردات خودرو وجود ندارد.

بسته شدن سایت ثبت سفارش اتفاقی است که دو سال پیش هم رخ داد و واردات خودرو را به ظاهر ممنوع کرد، اما بعدها مشخص شد برخی واردکنندگان توانسته‌اند موفق به ثبت سفارش و واردات شوند. نتیجه‌اش نیز این بود که بازار خودروهای وارداتی شدیدا به هم ریخت و قیمت‌ها رشد زیادی کرد. حالا هم با اتفاقی که دوباره رخ داده، انتظار می‌رود بازار باز هم آشفته شده و نمودار قیمت‌ها صعودی اساسی را تجربه کند.

خودروهایی که نمی‌توانند بیایند
اما نگاهی بیندازیم به خودروهایی که با توجه به قانون وزارت «صنعت، معدن و تجارت» (ممنوعیت واردات خودروهای با حجم موتور بالای 2500 سی سی)، واردات آنها به کشور ممنوع است.

اگر لیست آخرین خودروهای وارد شده به کشور را ملاک این آمارگیری در نظر بگیریم، بسیاری از خودروها که اتفاقا با استقبال مشتریان نیز روبه‌رو بوده‌اند، اجازه واردات نخواهند داشت. با این قانون حتی برخی برندها نیز کلا باید با بازار خودرو ایران خداحافظی کنند، زیرا تمام محصولاتشان حجم موتوری بالای 2500 سی سی دارند.

در این بین می‌توان به پورشه آلمان اشاره کرد، شرکتی که مدت چندان زیادی از میهمانی‌اش در بازار خودرو ایران نمی‌گذرد و ظاهرا باید به همین حضور اندک خود قانع باشد. محصولات این شرکت مانند «کاین»، «پانامرا» و «کراراس» به ترتیب 4800، 3600 و 3800 سی سی حجم موتور دارند و با این حساب دیگر اجازه ورود به بازار ایران را نخواهند داشت.

همچنین شرکت مازراتی ایتالیا نیز که اتفاقا واردات محصولات آن به ایران سر و صدای زیادی داشت (به دلیل قیمت بالا)، دیگر نمی‌تواند محصولات خود را روانه کشور کند، زیرا حجم موتور این محصولات بالای 2500 سی سی است. مثلا مازراتی اسپرت 4700 سی سی حجم موتور دارد و واردات آن با قانون وزارت صنعت جور در نمی‌آید. این در شرایطی است که دیگر خودروساز ایتالیایی؛ یعنی آلفارومئو همچنان می‌تواند در بازار ایران فروش داشته باشد، چون محصولات آن حجم موتوری پایین (در حد 1400 سی سی) دارند.

با این حال امثال پورشه و مازراتی یک راه برای ماندن در بازار ایران دارند و آن عرضه محصولاتی با حجم موتور 2500 سی سی و پایین‌تر است. همچنین بی ام و نیز عملا باید از بازار ایران برود چون خودروهای وارداتی آن از جمله مدل X6 (با حجم موتوری 5000 هزار سی سی) حجم موتوری بالا دارند.

اوضاع سایر خودروسازان میهمان در بازار ایران، به اندازه مازراتی و پورشه بد نیست، زیرا بخشی از محصولات آنها پشت چراغ قرمز وزارت صنعت می‌مانند و بخشی دیگر اجازه ورود خواهند داشت. در این بین، هیوندایی کره دیگر نمی‌تواند خودروهایی مانند جنسیس، سنتینال و آزرا گرنجور را به ایران وارد کند، اما واردات محصولاتی مانند I20، I30 و سوناتا همچنان ادامه خواهد داشت.

کیاموتورز کره نیز می‌تواند خودروهایی مانند اسپورتیج، سراتو، کارنز و پیکانتو را به بازار ایران بفرستد، اما باید با واردات خودروهایی چون سورنتو، کادنزا و موهاوی خداحافظی کند. هیوندایی و کیا دو خودروساز بزرگ کره به شمار می‌روند که هم اکنون بازار خودروهای خارجی کشور به نوعی دست آنها است و سایر خودروسازان خارجی حجم واردات کمتری به ایران دارند، از جمله تویوتا.

این شرکت ژاپنی نیز با توجه به قانون وزارت صنعت، دیگر نمی‌تواند خودروهایی مانند ‌هایلوکس، لندکروز، فورچونر، پرادو، اوریون و اف جی کروز را وارد ایران کند، اما واردات امثال یاریس، کمری و کرولا کماکان بلااشکال خواهد بود. همچنین شرکت سانگ یانگ کره نیز دیگر نمی‌تواند خودروهای کایرون و رکستون که حجم موتوری 3200 سی سی دارند وارد ایران کند. بنز نیز که بیشتر خودروهای وارداتی‌اش به ایران حجم موتور بالایی دارند، باید به نوعی با بازار خودرو کشور وداع کند، زیرا از این پس E300، E350، SL350 و CLS‌های این شرکت مجاز به ورود به ایران نیستند. بنز البته می‌تواند همچنان به واردات مدل C200 خود ادامه دهد.