کلیات
علی شمخانی متولد ششم مهرماه سال ۱۳۳۴ در شهر اهواز استان خوزستان، فرمانده نظامی و سیاست‌مدار ایرانی است که در حال حاضر به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران و نماینده مقام معظم رهبری در این شورا مشغول به فعالیت می‌باشد. وی که از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دوران جنگ تحمیلی بود، سوابقی همچون وزیر سپاه پاسداران در دولت چهارم، فرماندهی نیروی دریایی ارتش، فرماندهی نیروی دریایی سپاه پاسداران و وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح در دولت‌های هفتم و هشتم را نیز در کارنامه خود دارد.
زندگی و سوابق سیاسی
علی شمخانی در سال ۱۳۳۴ و در خانواده‌ای عرب زبان در شهر اهواز چشم به جهان گشود. وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در همین شهر سپری کرد و سپس برای تحصیل در رشته مهندسی کشاورزی به دانشگاه جندی شاپور اهواز رفت. وی از همان اوایل دهه ۵۰ با فعالیت‌های سیاسی بر ضد رژیم پهلوی آشنا شد و مبارزان سیاسی در این عرصه پیوست. اندکی بعد توسط کمیته ضد خرابکاری ساواک دستگیر شد، اما در همین امر سبب شد تا در زندان با مبارزان دیگری همچون محسن رضایی و غلامعلی رشید آشنا شود و گروه مبارز «منصورون» را با هدف مبارزه مسلحانه برضد رژیم پهلوی تشکیل دهند. به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی، به علت سوابق نظامی خود در ابتدا به کمیته انقلاب اسلامی پیوست و پس از آن با تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، از جمله اولین اعضا و موسسان، به آن پیوست.
مسئولیت‌های نظامی
علی شمخانی را می‌توان از اعضای موسس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نخسین اعضای آن به شمار آورد و همین امر سبب شد تا اولین مسئولیت خود را به عنوان فرمانده سپاه استان خوزستان در سال ۱۳۵۸ و در سن ۲۴ سالگی برعهده بگیرد. با آغاز جنگ تحمیلی در سال ۱۳۵۹، به عنوان یکی از فرماندهان ارشد در جنگ حضور یافت و حتی در سال ۱۳۶۰ به سمت جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران (محسن رضایی)، ارتقا یافت. در سال ۱۳۶۵ با حفظ سمت فرماندهی نیروی زمینی سپاه را بدست گرفت و سپس از سال ۱۳۶۷ تا ۱۳۶۸ معاونت اطلاعات و عملیات ستاد فرماندهی کل قوا در دولت را برعهده داشت. با پایان جنگ تحمیلی، به دستور مقام معظم رهبری و با درجه سرتیپی به ارتش منتقل شد و فرماندهی نیروی دریایی این سازمان نظامی را برعهده گرفت. وی همچنین با حفظ سمت، فرماندهی نیروی دریایی سپاه پاسداران را نیز برعهده گرفت.
ورود به دنیای سیاست
علی شمخانی تا سال ۱۳۷۶ به عنوان فرمانده نیروی دریایی ارتش و سپاه پاسداران به فعالیت مشغول بود تا اینکه در این سال و با روی کار آمدن سید محمد خاتمی به عنوان رئیس جمهور، توانست به عنوان وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح از مجلس رأی اعتماد بگیرد و بدین ترتیب به کابینه دولت راه یابد. با پایان دولت اول سید محمد خاتمی در سال ۱۳۸۰، علی شمخانی برای شرکت در انتخابات هشتمین دوره ریاست جمهوری، نام نویسی کرد تا بخت خود را در این راه بیازماید، اما در نهایت با کسب تنها دو درصد آرا، از رسیدن به بالاترین مقام اجرایی کشور باز ماند. پس از آن شمخانی برای بار دوم به عنوان وزیر دفاع به کابینه دولت هشتم راه یافت و تا سال ۱۳۸۴ در این مقام به فعالیت پرداخت. با روی کار آمدن دولت محمود احمدی نژاد از سال ۱۳۸۵ ریاست کمیسون دفاعی امنیتی و شورای راهبری روابط خارجی را بدست گرفت تا اینکه در ۱۹ شهریور ۱۳۹۲ با حکم حسن روحانی، جایگزین سعید جلیلی در سمت دبیر شورای عالی امنیت ملی کشور شد.