فرارو- یک کارشناس مسائل اقتصادی معتقد است: «اگر بخواهیم بین سه کاندیدای مطرح بررسی کنیم با توجه به اولویت های اقتصادی که نجات ایران از لبه پرتگاه و جلوگیری از سقوط می باشد، من تصور می کنم امکان اینکه آقای میرحسین موسوی بتواند بهترین و عملیاتی ترین برنامه را ارائه کند، وجود دارد.»
سعید لیلاز در گفتگو با خبرنگار «فرارو» در پاسخ به این سوال که آیا از سوی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری طرح قابل توجهی برای مسائل اقتصادی ارائه شده است، گفت: «بحران اقتصادی ایران، جایی را برای ارائه ی طرح ویژه ای نگذاشته است. حتی اگر خود آقای احمدی نژاد هم رئیس جمهور باشد،اصلی ترین وظیفه دولت دهم در حوزه اقتصاد نجات دادن ایران از لبه پرتگاه اقتصادی و خارج کردن آن از وضعیت فعلی است.»
این تحلیل گر مسائل اقتصادی گفت: « بحران اقتصادی جهان تا حد زیادی این امکان را از اقتصاد ایران و کاندیداهای ریاست جمهوری برای ارائه ی برنامه تازه ای در زمینه اقتصاد می گیرد.»
وی افزود: «به طور کلی در حوزه اقتصادی کاندیداهای ما خیلی نیرومند و صاحب نظریه اقتصادی نیستند که بتوانند نظریه پردازی و تئوری سازی نمایند.»
لیلاز ادامه داد: «اگر بخواهیم بین سه کاندیدای مطرح بررسی کنیم با توجه به اولویت های اقتصادی که نجات ایران از لبه پرتگاه و جلوگیری از سقوط می باشد، من تصور می کنم امکان اینکه آقای میرحسین موسوی بتواند بهترین و عملیاتی ترین برنامه را ارائه کند، وجود دارد.»
وی افزود: «در ساختار قدرت در ایران به لحاظ قانونی و به لحاظ عملیاتی رئیس جمهور و دولت امکان اینکه بتواند مستقل از حکومت و مجلس کاری را پیش ببرند یا طرح ویژه اقتصادی را انجام بدهد ندارد. بنابراین دادن برنامه اقتصادی شاید آن قدر مهم نباشد. نقطه مهم و محوری در برنامه های اقتصادی، سیاسی ، اجتماعی و... در هر دولتی این است که آیا برنامه ها قابلیت اجرایی شدن دارند یا خیر؟»
لیلاز گفت: «ممکن است کاندیداها شعارهای اقتصادی ای بدهند که قابلیت اجرائی نداشته باشد و فقط در جهت رای آوری باشد و مثل تجربیات گذشته مردم را با شعارهایی که دادند و هیچ یک را عملی نکردند، رها کنند.»
این کارشناس اقتصاد ادامه داد: «باید این را در نظر داشت که یک برنامه اقتصادی با توجه به پایه ای که اقتصاد ایران در اثر 4 سال دولت آقای احمدی نژاد و همچنین شرایط اقتصاد بین الملل و سقوط قیمت نفت پیدا کرده است، چقدر زمینه عملی شدن دارد.»
وی افزود: «تصور می کنم با توجه به این نکته عاقلانه ترین برنامه اقتصادی متعلق به آقای موسوی است. هم شدنی ترین است ،یعنی اختیارات دولت برای اجرای آنها کافی می باشد و هم بیشترین هم خوانی را با وضعیت فعلی اقتصادی ایران دارد. واقعیت این است که ما در برنامه های دیگر کاندیدا ها طرح اقتصادی مشخصی نمی بینیم.»
لیلاز در حمایت از میرحسین موسوی گفت: « در برنامه آقای موسوی مهم ترین نکته ای که دیده می شود بحث حمایت از تولید داخلی است . در تمام برنامه های اقتصادی کشورهای دنیا حمایت از تولید داخلی تبدیل به یک اولویت مهم شده است.»
وی افزود: « اگر امسال بخواهیم به بحث واردات کالا و خدمات بپردازیم نسبت به سال گذشته احتیاج به 100 میلیارد دلار موجودی ارزی داریم که به هیچ وجه به نظر نمی رسد اقتصاد ایران قادر باشد بیش از 60 میلیارد دلار آن را تامین کند و اقتصاد ایران وارد بی سابقه ترین کسری بودجه ارزی و ریالی تاریخ خودش شده است و امسال 40 میلیارد دلار کسری بازرگانی و تجاری را خواهیم داشت.»
لیلاز با انتقاد به عملکرد اقتصادی دولت نهم تاکید کرد: « میزان وارداتی که در دولت آقای احمدی نژاد انجام شده است بنیه های تولیدی ایران را به حداقل توان مندی رسانده است. یعنی ما از نظر بنیه های تولیدی در نهایت ضعف اقتصاد ایران قرار داریم.»
وی افزود: «سهم رشد صنعتی در تولید ناخالص داخلی ایران به حداقل خود در 12 سال گذشته رسیده است. دقیقا از زمانی که آقای احمدی نژاد به قدرت رسیده اند رشد صنعتی ایران یک رقمی شده است و این رشد سال به سال در حال کاهش است. رشد واردات و ضعف تولید داخلی اقتصاد ایران را به سمت افزایش نرخ تورم و رشد بیکاری سوق داده است.»
لیلاز گفت: «در برنامه های اقتصادی آقای موسوی کنترل تورم و کنترل نرخ بیکاری اولویت دارد. ایشان روی تقویت تولید داخلی بسیار تاکید دارند و این باعث می شود که من نسبت به دو کاندیدای دیگر به ایشان امیدوار تر شوم.»
وی در انتقاد از طرح سهام نفت مهدی کروبی گفت: « باید واقع بینانه صحبت کنیم، بحث سهام نفت در ایران به خاطر اینکه حکومت و مجلس با این کار موافقت نخواهند کرد قابلیت اجرا شدن ندارد. توزیع سهام شرکت نفت مگر چیزی جز توزیع سهام عدالت است؟ و طرح سهام عدالت سر سوزنی تغییر در وضعیت اقتصاد ایران نداده است.»
لیلاز ادامه داد: «این طرح همان طرح تحول اقتصادی آقای احمدی نژاد است و دیدیم که در عمل اتفاقی نیفتاد.»
وی با اشاره به خصوصی سازی دولت نهم گفت: «به طور مثال سایپا و ایران خودرو هر دو خصوصی هستند ولی مستخدم غیر دولتی که دستورش از وزارت صنایع نیامده باشد نمی تواند وارد آنها شود. باید میان انتقال مالکیت وانتقال مدیریت تفاوت قایل شویم. اگر انتقال مالکیت انجام بگیرد و انتقال مدیریت انجام نشود سر سوزن تفاوتی در بهره وری نمی کند.بدون انتقال مدیریت، انتقال مالکیت عملی نیست. اما انتقال مدیریت بدون انتقال مالکیت باعث بهبود شرایط این موسسات خواهد شد.»
لیلاز گفت: «مثلا ایران خودروسالها است که سود سهام نداده است و چه کسی توانسته مدیر ایران خودرو را بازخواست کند؟ وزیر صنایع هر وقت که اراده کرده است مدیر عامل های این شرکت ها را تغییر داده است.»
وی تاکید کرد: « در وضعیت فعلی سیاسی ایران برنامه آقای کروبی که انتقال مالکیت شرکت نفت است غیر ممکن است. اگر هم انجام بشود چیزی فراتر از انتقال سهام عدالت و شرکت هایی که تا الان خصوصی سازی شده اند نخواهد بود.»
این تحلیل گر مسائل اقتصادی گفت: « من برنامه هر سه کاندیدا را مطالعه کرده ام. طرح آقای کروبی طرح خیلی خوبی است اما به امروز ایران قد نمی دهد، مشکلات امروز ایران بزرگ تر و فوری تر از این حرفهاست. ثانیا حکومت اجازه اجرایش را نخواهد داد. اگر کروبی بیاید خواهیم دید که مقاومت ها شروع می شود.»
لیلاز در پاسخ به این سوال که آیا در صورت رئیس جمهور شدن میرحسین مقاومت انجام نمی گیرد؟ گفت: «اتفاقا خیر، به عنوان مثال تعرفه های گمرکی بستگی به رییس جمهور و دولت دارد. چنان که دولت نهم نرخ تعرفه ها را کاهش داد که واردات ایران دو برابر شد.»
