افزایش تا 400 درصدی قیمت مواد غذایی

سرمایه: نتیجه پرداختن دولت نهم به شعار عدالت اجتماعی طی 5/3 سال گذشته و نیز در اولویت قرار گرفتن برنامه کنترل و حتی کاهش نرخ تورم به رشد کم سابقه نرخ تورم خاصه افزایش قیمت کالاها و مواد خوراکی منجر شده است.

تحقیقات میدانی گروه بازار کالای «سرمایه» از تغییرات قیمت 31 قلم مواد خوراکی نشان دهنده رشد 100 تا 400 درصدی قیمت این مواد طی سال های 1384 تاکنون است. براساس این گزارش متوسط قیمت هر کیلو گوشت قرمز که در ابتدای سال 84 حدود 4200 تومان بوده با 102 درصد رشد به 8500 تومان در آبان ماه امسال رسیده است. 

میانگین قیمت هر کیلو ماهی نیز طی این مدت با 125 درصد رشد از 2000 تومان در اوایل سال 84 به 4500 تومان در حال حاضر افزایش یافته است. 

همچنین هر کیلو گوشت مرغ که در ابتدای سال 84 با متوسط قیمت 1200 تومان به دست مصرف کنندگان می رسید با 133 درصد رشد طی این مدت هم اکنون با قیمت 2800 تومان عرضه می شود ضمن اینکه قیمت این ماده پروتئینی پرمصرف تا همین چندی پیش به حدود 3500 تومان در هر کیلو نیز افزایش یافته بود. 

این گزارش می افزاید:متوسط قیمت هر لیتر روغن مایع طی دوره مورد بررسی با 200 درصد رشد از 850 تومان به 2550 تومان رسیده است. همچنین میانگین قیمت انواع برنج طی این مدت با 150درصد رشد، هر کیلو عدس 175، لوبیا 100، هر کیلو لپه نخود 233، نخود و سبزی 220 درصد، هر لیتر شیر 180 درصد، هر قالب پنیر 150 و انواع محلی پنیر 120 و کره محلی در هر کیلو با 128 درصد رشد قیمت مواجه بوده اند. 

براساس این گزارش در بازار میوه و تره بار نیز طی این مدت مصرف کنندگان در بازار سیب زمینی با 140 درصد رشد قیمت هر کیلو از این محصول روبه رو شده اند. 

همچنین قیمت هر کیلو پیاز طی این مدت 200 درصد رشد داشته و هر کیلو گوجه فرنگی 125 درصد، سیب درختی 220درصد، هلو 212درصد، انگور 400درصد، گلابی 285 درصد و هر کیلو هندوانه با 133 درصد رشد قیمت مواجه بوده است. 

این گزارش حاکی است طی دوره مورد بررسی قیمت هر کیلو قند و شکر 114 درصد رشد داشته و قیمت چای 125 درصد، نوشابه 180درصد، هر کیلو سوسیس 100 درصد، کالباس 140درصد، ماست 100 درصد و میانگین قیمت هر کیلو شیرینی طی دوره سال 84 تاکنون با 100 درصد رشد روبه رو بوده اند. 

بر این اساس مصرف کنندگان ایرانی از آغاز به کار دولت نهم تاکنون در بازارهای مذکور با افزایش قیمتی از 100 تا 400 درصد مواجه شده اند.

افزایش شاخص بهای کالاها به روایت بانک مرکزی
متوسط شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران در سال 1386 به عدد 2/146 رسید که نسبت به سال قبل 4/18 درصد افزایش یافت. این شاخص در مقایسه با 9/11 درصد افزایش در سال 1385 با افزایش قابل ملاحظه ای معادل 5/6 واحد درصد مواجه شد.براساس این گزارش بیشترین میزان تاثیرگذاری در افزایش شاخص کل در سال 1386 مربوط به گروه خوراکی ها و آشامیدنی ها معادل 4/34 درصد بود.

گروه خوراکی ها و آشامیدنی ها
شاخص بهای گروه خوراکی ها و آشامیدنی ها که در سال 1385 معادل 1/13 درصد در مقایسه با سال 1384 افزایش داشت در سال 1386 افزایش قابل ملاحظه ای یافت و معادل 7/21 درصد بالا رفت.

برنج
شاخص بهای انواع برنج در سال 1386 معادل 3/23 درصد افزایش یافت که در مقایسه با سال 1385 (معادل 7/7 درصد) افزایش قابل ملاحظه ای داشت.در این گروه افزایش سالانه قیمت برنج وارداتی به میزان 3/38 درصد، برنج ایرانی درجه یک 5/15درصد و برنج ایرانی درجه دو 24 درصد بود.

گوشت
میانگین سالانه شاخص بهای گروه گوشت که در سال 1385 در مقایسه با سال 1384 معادل 5/13 درصد افزایش داشت. در سال 1386 افزایش قابل ملاحظه ای یافت و معا دل 2/20 درصد بالا رفت. شاخص بهای گوشت دام که در سال 1385 معادل 4/16 درصد افزایش داشت. در سال 1386 با افزایش قابل ملاحظه ای معادل 9/22 درصد مواجه شد. در گروه فوق افزایش سالانه گوشت گوسفند برابر 1/25 درصد و گوشت گاو و گوساله برابر 6/19 درصد بود. 

افزایش سالانه گوشت مرغ نیز در سال 1386 معادل 1/16 درصد بود که نسبت به افزایش آن در سال قبل (برابر 9/8 درصد) رشد قابل ملاحظه ای داشته است. 

در گروه فرآورده های گوشت، شاخص بهای انواع کالباس که در سال 1385 معادل 3/8 درصد افزایش داشت در سال 1386 معادل 6/10 درصد بالا رفت.

ماهی و حیوانات دریایی
در سال 1386 شاخص بهای گروه ماهی و حیوانات دریایی معادل 6/20 درصد افزایش سالانه داشت که در مقایسه با 2/14 درصد افزایش آن در سال قبل رشد بیشتری داشته است.

لبنیات و تخم پرندگان
میانگین سالانه شاخص بهای گروه لبنیات و تخم پرندگان در سال 1386 معادل 7/20 درصد بالا رفت که در مقایسه با 7/13 درصد افزایش آن در سال 1385 افزایش قابل توجهی یافت. 

در سال 1386 شاخص بهای انواع شیر معادل 15 درصد بالا رفت که در مقایسه با افزایش سال قبل (معادل 7/6 درصد) قابل ملاحظه بود. در این گروه افزایش سالانه قیمت شیر پاستوریزه و غیرپاستوریزه به ترتیب معادل 1/13 و 8/23 درصد بود. 

شاخص بهای انواع ماست که در سال 1385 معادل 9/13 درصد افزایش داشت در سال 1386 افزایش بیشتری یافت و معادل 9/22 درصد بالا رفت. در این گروه قیمت ماست پاستوریزه و غیرپاستوریزه به ترتیب 2/21 درصد و 1/24 درصد افزایش سالانه داشتند. 

افزایش سالانه شاخص بهای پنیر نیز در سال 1386 معادل 7/8 درصد بود که در مقایسه با سال 1385 (معادل 5/16 درصد) افزایش کمتری داشت. 

همچنین شاخص بهای تخم مرغ که در سال 1385 معادل 4/20 درصد افزایش داشت در سال 1386 افزایش قابل توجهی یافت و معادل 4/42 درصد بالا رفت.

روغن ها و چربی ها
شاخص بهای گروه روغن ها و چربی ها در سال 1386 معادل 4/34 درصد بالا رفت که در مقایسه با افزایش آن در سال قبل (معادل 2/8 درصد) قابل ملاحظه بود. افزایش شاخص بهای گروه مذکور نسبت به ماه های مشابه سال قبل در 9 ماه اول سال مورد گزارش سیر صعودی داشت و از کمترین میزان افزایش در فروردین ماه (معادل 5/17 درصد) به بیشترین میزان افزایش در آذر ماه (معادل 6/42 درصد) رسید. 

در گروه فوق افزایش سالانه قیمت روغن نباتی جامد به میزان 4/34 درصد، کره پاستوریزه 3/38 درصد، روغن نباتی مایع 7/27درصد، کره غیرپاستوریزه 1/27 درصدو روغن حیوانی 23 درصد بود.

میوه ها و خشکبار
شاخص بهای گروه میوه ها و خشکبار در سال 1386 با افزایشی معادل 2/26 درصد مواجه شد که بالاتر از افزایش سال 1385 (معادل 3/9 درصد) بود. 

شاخص بهای گروه میوه های تازه که در سال 1385 معادل 10 درصد افزایش داشت در سال 1386 معادل 3/27 درصد افزایش یافت. گروه مذکور حدود 93 درصد از افزایش شاخص بهای گروه میوه ها و خشکبار را به خود اختصاص داد. بیشترین اثر در بالا بردن شاخص گروه فوق مربوط به شاخص بهای دو گروه مرکبات و میوه های درختی به جز مرکبات به ترتیب 1/35 و 6/26 درصد افزایش سالانه بود. همچنین در سال مورد گزارش شاخص بهای گروه میوه های جالیزی 7/13 درصد افزایش نشان داد. 

شاخص بهای گروه خشکبار که در سال 1385 معادل 9/3 درصد افزایش داشت در سال 1386 با افزایش قابل ملاحظه ای همراه بود و معادل 3/17 درصد بالا رفت.

انواع سبزی، حبوب و فرآورده های سبزی
در سال 1386 شاخص بهای گروه انواع سبزی، حبوب و فرآورده های سبزی معادل 18 درصد افزایش یافت که در مقایسه با 5/25 درصد افزایش آن در سال 1385 افزایش کمتری داشت. شاخص بهای گروه سبزی های تازه در سال 1386 معادل 3/16 درصد افزایش یافت که در مقایسه با افزایش آن در سال 1385 (معادل 1/31 درصد) افت قابل ملاحظه ای داشت. 

گروه فوق 7/65 درصد از افزایش شاخص بهای گروه انواع سبزی، حبوب و فرآورده های سبزی را به خود اختصاص داد. در گروه مذکور شاخص بهای گروه سبزی های برگی معادل 6/23 درصد، سبزی های بوته ای 7/10درصد و سبزی های ریشه ای 3/19 درصد افزایش سالانه داشت. ضمناً افزایش شاخص بهای گروه سبزی های ریشه ای بیشتر به علت بالا رفتن قیمت سیب زمینی معادل 7/34 درصد بوده است. افزایش سالانه شاخص بهای گروه حبوب که در سال 1385 معادل 7/35 درصد بود در سال 1386 به 3/26 درصد رسید که کمتر از سال قبل افزایش یافت. در این گروه قیمت لوبیا چیتی
3/98 درصد، لوبیا قرمز 3/61 درصد، عدس 3/9 در صد و لپه نخود 8/4 درصد افزایش ولی قیمت نخود 6/2 درصد کاهش سالانه داشت. در سال 1386 در گروه فرآورده های انواع سبزی قیمت رب گوجه فرنگی 2/15 درصد، خیارشور 6/36 درصد و انواع چیپس 3/29 درصد افزایش یافت.

شاخص بهای کالاها در سال 85
متوسط شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران در سال 1385 به عدد 5/123 رسید که نسبت به سال 1384 معادل 9/11 درصد افزایش یافت.

گروه خوراکی ها و آشامیدنی ها
شاخص بهای گروه خوراکی ها و آشامیدنی ها که در سال 1384 معادل 1/11 درصد افزایش داشت در سال 1385 افزایش بیشتری یافت و معادل 1/13 درصد بالا رفت.

برنج
افزایش سالانه شاخص بهای انواع برنج که در سال 1384 معادل 2/12 درصد بود در سال 1385 با 7/7 درصد افزایش افت قابل توجهی داشت. افزایش شاخص بهای این گروه در اکثر ماه های سال مورد گزارش در مقایسه با ماه های مشابه سال قبل، سیر نزولی داشت به نحوی که بیشترین افزایش در فروردین ماه (برابر
1/10 درصد) و کمترین افزایش در آذرماه (برابر 5/5 درصد) بوده است. 

گوشت
میانگین سالانه شاخص بهای گروه گوشت که در سال 1384 معادل 8/4 درصد افزایش داشت در سال 1385 افزایش قابل ملاحظه ای یافت و معادل 5/13 درصد بالا رفت. 

شاخص بهای گوشت دام که در سال 1384 معادل 2/7 درصد افزایش داشت در سال 1385 از افزایش قابل ملاحظه ای معادل 4/16 درصد برخوردار شد. در گروه فوق افزایش سالانه قیمت گوشت گوسفند برابر 2/14 درصد و گوشت گاو یا گوساله برابر 6/20 درصد بود. افزایش سالانه قیمت گوشت مرغ در سال 1385 معادل 9/8 درصد بود که نسبت به افزایش آن در سال قبل (برابر 9/0 درصد) رشد قابل ملاحظه ای داشته است. 

در گروه فرآورده های گوشت، شاخص بهای کالباس که در سال 1384 معادل 4/5 درصد افزایش داشت، در سال 1385 معادل 3/8 درصد بالا رفت که نسبت به سال قبل رشد بیشتری داشت.
در سال 1385 شاخص بهای گروه ماهی و حیوانات دریایی معادل 2/14 درصد رشد سالانه داشت که در مقایسه با 5/11 درصد افزایش آن در سال قبل، رشد بیشتری داشته است.

لبنیات و تخم پرندگان
میانگین سالانه شاخص بهای گروه لبنیات و تخم پرندگان در سال 1385 معادل 7/13 درصد بالا رفت که در مقایسه با 9/4 درصد افزایش آن در سال 1384، افزایش قابل توجهی یافت.
در سال 1385 شاخص بهای انواع شیر معادل 7/6 درصد افزایش یافت که نسبت به افزایش سال قبل (معادل 1/6 درصد) در سطح بالاتری قرار گرفت. 

شاخص بهای انواع ماست که در سال 1384 معادل 7/9 درصد افزایش داشت در سال 1385 از افزایش بیشتری برخوردار شد و معادل 9/13 درصد بالا رفت. 

افزایش سالانه شاخص بهای انواع پنیر در سال 1385 معادل 5/16 درصد بود که در مقایسه با سال 1384 (معادل 9/9 درصد) افزایش قابل ملاحظه ای داشت.شاخص بهای تخم مرغ که در سال 1384 معادل 2/8 درصد کاهش داشت، در سال 1385 افزایش قابل توجهی یافت و معادل 4/20 درصد بالا رفت.

روغن ها و چربی ها
شاخص بهای گروه روغن ها و چربی ها در سال 1385 معادل 2/8 درصد بالا رفت که تقریباً مشابه افزایش سال قبل (معادل
7/8 درصد) بود.

میوه ها و خشکبار
شاخص بهای گروه میوه ها و خشکبار در سال 1385 با افزایشی معادل 3/9 درصد همراه بود که نسبت به افزایش سال 1384 (معادل 4/17 درصد) کاهش قابل ملاحظه ای داشت. شاخص بهای گروه میوه های تازه که در سال 1384 معادل 6/16 درصد افزایش یافته بود در سال 1385 از افزایش کمتری معادل 10 درصد برخوردار شد. گروه مذکور 95 درصد از افزایش شاخص بهای گروه میوه ها و خشکبار را به خود اختصاص داد. 

بیشترین اثر در بالا بردن شاخص گروه فوق، مربوط به شاخص بهای گروه میوه های درختی به جز مرکبات با 1/12 درصد افزایش سالانه بود. همچنین در سال مورد گزارش شاخص بهای گروه مرکبات معادل 8/8 درصد و میوه های جالیزی 1/7 درصد افزایش نشان می داد. شاخص بهای گروه خشکبار که در سال 1384 معادل 9/24 درصد افزایش داشت در سال 1385 از افت قابل ملاحظه ای برخوردار شد و معادل
9/3 درصد بالا رفت.

انواع سبزی، حبوب و فرآورده های سبزی
در سال 1385 شاخص بهای گروه انواع سبزی، حبوب و فرآورده های سبزی معادل 5/25 درصد افزایش یافت که در مقایسه با 9/16 درصد افزایش آن در سال 1384، افزایش قابل توجهی داشت. 

شاخص بهای گروه سبزی های تازه که در سال 1384 معادل 4/14 درصد افزایش داشت در سال 1385 با رشد قابل ملاحظه ای معادل 2/13 درصد مواجه شد. گروه فوق 8/84 درصد از افزایش شاخص بهای گروه انواع سبزی، حبوب و فرآورده های سبزی را به خود اختصاص داد. بیشترین اثر در بالا بردن شاخص گروه سبزی های تازه، مربوط به شاخص بهای گروه سبزی های بوته ای با 2/27 درصد افزایش سالانه بود. همچنین در سال مورد گزارش شاخص بهای گروه سبزی های برگی معادل 8/25 درصد و سبزی های ریشه ای
4/47 درصد افزایش داشته که بیشتر به علت بالا رفتن قیمت سیب زمینی معادل 70 درصد بوده است. افزایش سالانه شاخص بهای گروه حبوب که در سال 1384 معادل 24 درصد بود در سال 1385 به 7/35 درصد رسید که بیشتر از سال قبل افزایش یافت. 

متوسط شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران در سال 1384 به عدد 6/307 رسید که نسبت به سال قبل 1/12 درصد افزایش یافت. این شاخص در مقایسه با 2/15 درصد افزایش در سال قبل از کاهشی معادل 1/3 واحد درصد برخوردار شد.با بررسی شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در سه گروه اختصاصی (کالا، خدمت و مسکن، سوخت و روشنایی) مشخص می شود که در سال 1384 گروه «کالا» دارای بیشترین تاثیر در افزایش قیمت ها بوده است.

خوراکی ها و آشامیدنی ها
شاخص بهای گروه خوراکی ها، آشامیدنی ها و دخانیات که در سال 1383 معادل 2/14درصد افزایش داشت، در سال 1384 افزایش کمتری یافت و معادل 4/10 درصد بالا رفت.

برنج
شاخص بهای انواع برنج در سال 1384 معادل 5/12 درصد افزایش یافت که در مقایسه با سال 1383 (معادل2/6 درصد) افزایش قابل ملاحظه ای داشت.

حبوب
شاخص بهای گروه حبوب که در سال 1383 معادل 2/7 درصد افزایش داشت در سال 1384 افزایش بیشتری (معادل 1/24 درصد) یافت.

لبنیات و تخم مرغ
میانگین سالانه شاخص بهای گروه لبنیات و تخم مرغ در سال 1384 معادل 3/4 درصد افزایش داشت که در مقایسه با 3/16 درصد افزایش آن در سال 1383، از افت قابل ملاحظه ای برخوردار شد. 

در سال 1384 شاخص بهای گروه لبنیات معادل 4/9 درصد افزایش یافت که نسبت به افزایش سال قبل (6/15 درصد) در سطح پایین تری قرار گرفت. افزایش شاخص بهای گروه مذکور، عامل اصلی در بالا بردن شاخص بهای گروه لبنیات و تخم مرغ به شمار می رفت. در سال 1384 شاخص بهای تخم مرغ معادل 7/11 درصد کاهش یافت و باعث افزایش کمتر شاخص بهای گروه لبنیات و تخم مرغ شد (در سال 1383 شاخص بهای تخم مرغ برابر
5/18 درصد افزایش داشت.)

گوشت قرمز، مرغ و ماهی
شاخص بهای گروه گوشت قرمز، مرغ و ماهی در سال 1384 معادل شش درصد افزایش یافت که در مقایسه با 7/11 درصد افزایش سال 1383 در سطح پایین تری قرار گرفت.در سال 1384 شاخص بهای گوشت قرمز نسبت به سال 1383 معادل 3/7 درصد افزایش یافت که کمتر از افزایش سال قبل (2/9 درصد) بود. افزایش فوق 83 درصد از افزایش شاخص بهای گروه گوشت قرمز، مرغ و ماهی را موجب شد. 

شاخص بهای گوشت مرغ که در سال 1383 معادل 6/19 درصد افزایش داشت در سال 1384 از ثبات قیمت قابل ملاحظه ای برخوردار شد و فقط به میزان یک درصد افزایش داشت.افزایش سالانه شاخص بهای انواع ماهی در سال 1384 معادل 3/12 درصد است که کمی بیشتر از افزایش سال 1383 (معادل 5/11 درصد) بوده است.در گروه فرآورده های گوشت شاخص بهای کالباس که در سال 1383 معادل 2/11 درصد افزایش داشت در سال 1384 با افزایش کمتری معادل 7/5 درصد مواجه شد.

میوه ها و سبزی ها
شاخص بهای گروه میوه ها و سبزی ها در سال 1384 با افزایشی معادل 7/15 درصد همراه بود که نسبت به افزایش سال 1383 (معادل 2/21 درصد) با افزایش کمتری مواجه شد.در گروه مذکور، شاخص بهای گروه میوه ها و سبزی های تازه که معمولاً در اکثر ماه ها و فصول سال، نقش تعیین کننده ای در تغییرات سطح عمومی قیمت ها دارد، در سال مورد گزارش معادل 3/15 درصد افزایش یافت که نسبت به افزایش سال قبل (معادل 6/20 درصد) افزایش کمتری داشت. 

در سال 1384 شاخص بهای گروه میوه های تازه با 4/15 درصد افزایش، 56 درصد از افزایش شاخص بهای گروه میوه ها و سبزی ها را به خود اختصاص داد. بیشترین اثر در بالا بردن شاخص گروه مذکور، مربوط به شاخص بهای گروه مرکبات با 7/37 درصد افزایش سالانه بود. همچنین در سال مورد گزارش شاخص بهای گروه میوه های جالیزی و بوته ای معادل 9/19 درصد افزایش ولی شاخص بهای گروه میوه های دانه دار و هسته دار معادل 2/0 درصد کاهش نشان می داد. شاخص بهای گروه سایر میوه های تازه (کیوی و موز) در سال 1384 معادل 1/18 درصد افزایش یافت که از افزایش سال قبل (معادل 9/12 درصد) بیشتر بود. 

شاخص بهای گروه سبزی های تازه که در سال 1383 معادل 9/13 درصد افزایش یافته بود، در سال 1384 کمی بیشتر و معادل 15 درصد افزایش یافت. گروه مزبور 34 درصد از افزایش شاخص بهای گروه میوه ها و سبزی ها را موجب شد. در این گروه شاخص بهای گروه سبزی های بوته ای، سبزی های ریشه ای و سبزی های برگی به ترتیب معادل 5/10 ، 8/21 و 2/16 درصد افزایش سالانه داشت. 

افزایش سالانه شاخص بهای گروه خشکبار که در سال 1383 برابر 2/30 درصد بود در سال 1384 به 2/23 درصد رسید که کمتر از افزایش سال قبل بود. 

در سال 1384 شاخص بهای گروه سایر میوه ها و سبزی ها (کمپوت ها) نسبت به سال 1383 معادل 8/11 درصد افزایش یافت که کمتر از 1/22 درصد افزایش آن در سال قبل بوده است.

روغن های حیوانی، نباتی و کره
شاخص بهای گروه روغن های حیوانی، نباتی و کره در سال 1384 معادل 7/8 درصد افزایش داشت که کمتر از 9/15 درصد افزایش در سال 1383 بوده است.

افزایش سالانه شاخص بهای گروه روغن های حیوانی و نباتی که به میزان 9/7 درصد بود، نقش عمده ای در بالا بردن شاخص بهای گروه مذکور داشت و 75 درصد از افزایش شاخص بهای گروه روغن های حیوانی، نباتی و کره را به خود اختصاص داد. عامل اصلی افزایش شاخص بهای گروه روغن های حیوانی و نباتی مربوط به افزایش قیمت روغن نباتی جامد است که در سال مورد گزارش معادل 5/8 درصد افزایش سالانه داشت. شاخص بهای روغن حیوانی نیز معادل
6/16 درصد افزایش ولی شاخص بهای روغن نباتی مایع معادل 3/3 درصد کاهش داشت. 

در سال 1384 شاخص بهای انواع کره معادل 7/12 درصد افزایش یافت که این میزان افزایش کمتر از افزایش سال قبل (برابر 4/14 درصد) بوده است.