فرارو- از ابتدای انقلاب اسلامی و به خصوص پس از تسخیر سفارت آمریکا توسط دانشجویان خط امام، روابط ایران و آمریکا رو به تیرگی نهاد. اکنون نزدیک به 34 سال است که روابط سیاسی میان دو کشور قطع شده است. در طول این سال ها روابط دو کشور دستخوش فراز و نشیب های بسیار شده است.
اما اکنون و در آستانه حضور روحانی در اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل بسیاری از کارشناسان از احتمال دیدار (ولو کوتاه) روحانی و اوباما خبر می دهند. دیداری که می تواند مقدمه ای برای عادی سازی روابط دو کشور تلقی شود.
در این بین کارشناسان در باب علت دشمنی ایران و آمریکا از علل مختلفی نام می برند. برخی عوامل تاریخی و برخی دیگر مسائل سیاسی و ایدئولوژیک را در ایجاد این دشمنی مهم می دانند. البته برخی نیز از عوامل فرهنگی و روانشناختی در ایجاد دشمنی میان دو کشور صحبت می کنند. نظرات سلیمی نمین و زیباکلام درباره ریشه اصلی دشمنی ایران و آمریکا را بخوانید.
دشمنی ایران و آمریکا ریشه تاریخی داردعباس سلیمی نمین مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران
در گفتگو با فرارو گفت: «مسائل فی مابین ملت ایران و دولت آمریکا ریشه تاریخی دارد.»
وی ادامه داد: «یعنی با رجوع به تاریخ مشاهده می شود در دوره ای که آمریکا هنوز وارد عرصه سلطه گری نشده بود در میان ملت ایران اعتبار خوبی داشت.»
این کارشناس مسائل سیاسی اظهار کرد: «اما متاسفانه وقتی آمریکا عملا وارد میدان سیاست در ایران شد نه تنها همان سیاست های استعماری روس و انگلیس را پی گرفت؛ بلکه به دلیل جبران عقب افتادگی خود نسبت به دولت هایی که سابقه استعمارگرانه در ایران داشتند رفتاری را دنبال کرد که به شدت وجهه آمریکا را در ایران تخریب نمود.»
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران خاطرنشان کرد: «این مسائل باعث شد آمریکایی ها نه تنها وجهه اولیه خود را از دست بدهند؛ بلکه به خصوص بعد از مشارکت در کودتای 28 مرداد که دخالت مستقیم در امور ایران و نفی حاکمیت ملی محسوب می شد چهره ای ضدملی در ایران پیدا کردند که تمام منافع ملی ایران را زیر پا گذاشته اند.»
سلیمی نمین درباره علت عدم تداوم دشمنی ایران با انگلیس گفت: «چون انگلیسی ها قدرت دوم محسوب می شدند. انگلیسی ها بعد از کاهش موقعیت در سطح جهان قدرت خود را به آمریکا واگذار کردند و دنباله روی آمریکا شدند.»
وی افزود: «به همین دلیل در سال های منتهی به انقلاب اسلامی تمام جنایاتی که در ایران صورت می گیرد توسط آمریکایی ها است که حتی صدای برخی عناصر غرب گرای وابسته به آمریکا از جمله علی امینی و انتظام را نیز بلند می کند.»
وی ادامه داد: «همه ادله و اسناد نشان می دهد که آمریکایی ها حتی یک لحظه از فکر بازگرداندن نظام گذشته به ایران غفلت نکردند.»
سلیمی نمین گفت: «اگر دانشجویان سفارت آمریکا را تسخیر کردند به این دلیل بود که شواهد و قرائنی بدست آوردند مبنی بر این که پشت تمام فتنه گری ها و بحث های تجزیه طلبی در کردستان، سیستان و بلوچستان، خوزستان و آذربایجان آمریکا است.»
وی ادامه داد: «اگر مردم به آقای بازرگان اعتراض کردند که در الجزایر با هیات آمریکایی ملاقات کرده به این دلیل بود که خصومت آمریکایی ها را شاهد بودند.»
وی افزود: «بنابراین آنچه که بعد از انقلاب موجب شد تنفر ملت ایران نسبت به آمریکا مضاعف شود به این دلیل بود که لطف و بزرگواری ملت ایران توسط آمریکایی ها نه تنها پاسخ داده نشد بلکه آنها خباثت بسیار بیشتری انجام دادند.»
سلیمی نمین در پایان و در پاسخ به این سوال که علت دشمنی آمریکا با ملت ایران چیست؟، گفت: «چون ملت ایران بهشتی که برای این کشور در ایران ایجاد شده بود را باز پس گرفتند. در دوران پهلوی برای آمریکایی ها بهشتی ایجاد شد که در هیچ کجا بوجود نیامده بود.» (متن کامل گفتگو با سلیمی نمین را
اینجا بخوانید.)
تاثیر نفوذ جریان چپ در ایران بر ایجاد آمریکاستیزیاما دکتر صادق زیباکلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران
در گفتگو با فرارو گفت: «اینکه گفته شود علت دشمنی آمریکا با ایران این است که ایران قصد دارد کشور مستقلی باشد و به آمریکا وابسته نباشد درست نیست. چون در این صورت باید گفت در دنیا تنها سه کشور مستقل (ایران، کره شمالی و کوبا) وجود دارد و آمریکا با آنها دشمنی دارد و مابقی کشورها سرسپرده هستند و اگر کشور مستقل دیگری وجود داشته باشد آمریکا با آنها نیز دشمنی خواهد کرد.»
وی ادامه داد: «بنده معتقدم آمریکایی ها دشمنی خاصی با ایران ندارند بلکه به دلیل یکسری مسائل ایدئولوژیک چند ماه پس از انقلاب یک جریان نیرومند آمریکا ستیزی در کشور به راه افتاد.»
وی افزود: «این جریان آمریکا ستیزی چون معتقد بود آمریکا دشمن ایران و انقلاب اسلامی است سعی کرد با آمریکا مقابله کند که اولین مورد آن اشغال سفارت آمریکا بود.»
این استاد دانشگاه گفت: «علت راه افتادن این جریان آمریکاستیزی بسیار پیچیده است و دلایل بسیار زیادی دارد. یکی از مهم ترین دلایل آن نقش و نفوذ جریان چپ در ایران در آن مقطع زمانی بود به طوری که بخش عمده ای از ادبیات انقلابیون مسلمان ملهم و متاثر از ادبیات مارکسیستی بود.»
وی ادامه داد: «دلیل دوم این بود که چپ ها، مارکسیست ها و برخی سلطنت طلب ها و بعضا سازمان مجاهدین دست به دست هم داده بودند و یکی از تبلیغاتی که در ماههای نخست انقلاب می کردند این بود که انقلاب ایران یک انقلاب واقعی، حقیقی و اصیل نیست و در نتیجه تفاهم میان برخی رهبران انقلاب و سفارت آمریکا بوجود آمده است.»
وی افزود: «آنها معتقد بودند آمریکایی ها از شاه خواستند از سلطنت کناره گیری کند و به ارتش نیز گفتند با این مسئله کنار بیاید و از رهبران انقلاب تبعیت کند.»
این استاد دانشگاه اظهار کرد: «لذا دلیل اینکه آمریکا ستیزی اینقدر پر و بال گرفت این بود که برخی انقلابیون و نیروهای رادیکال اسلامگرا برای اینکه رفع این اتهام کنند موضع گیری هایی کردند که به مراتب از موضع گیری ها و شعارهای مارکسیست ها ضدآمریکایی تر بود.»
وی ادامه داد: «یعنی یکی از دلایل اشغال سفارت آمریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام این بود که به مارکسیست ها نشان دهند از آنها خیلی انقلابی تر هستند.» (متن کامل گفتگو با زیباکلام را
اینجا بخوانید.)
از کشتن افراد عینکی به جرم روشنفکر بودن تا حذف پول و مذهب از مناسبات اجتماعی / فاجعهبارترین حرکت قرن بیستم برای ساخت اتوپیای روستایی
شباهتهای قائد بغداد و پیشوای برلین؛ از میل به ویرانگری تا قهرمان پرستی
طرز تهیه کباب لاهماجون، خوشمزهترین کباب ترکی
سالاد فیله مرغ سوخاری با سس رنچ، جذابترین سالادی که تابهحال خوردهاید
