فرارو- از ابتدای انقلاب اسلامی و به خصوص پس از تسخیر سفارت آمریکا توسط
دانشجویان خط امام، روابط ایران و آمریکا رو به تیرگی نهاد. اکنون نزدیک به
34 سال است که روابط سیاسی میان دو کشور قطع شده است. در طول این سال ها
روابط دو کشور دستخوش فراز و نشیب های بسیار شده است.
اما اکنون و در
آستانه حضور روحانی در اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل بسیاری از
کارشناسان از احتمال دیدار (ولو کوتاه) روحانی و اوباما خبر می دهند.
دیداری که می تواند مقدمه ای برای عادی سازی روابط دو کشور تلقی شود.
در این بین کارشناسان در باب علت دشمنی ایران و آمریکا از علل مختلفی نام
می برند. برخی عوامل تاریخی و برخی دیگر مسائل سیاسی و ایدئولوژیک را در
ایجاد این دشمنی مهم می دانند. البته برخی نیز از عوامل فرهنگی و
روانشناختی در ایجاد دشمنی میان دو کشور صحبت می کنند.
دکتر صادق زیباکلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در گفتگو با فرارو گفت: «اینکه گفته شود علت دشمنی آمریکا با ایران این است که ایران قصد دارد کشور مستقلی باشد و به آمریکا وابسته نباشد درست نیست. چون در این صورت باید گفت در دنیا تنها سه کشور مستقل (ایران، کره شمالی و کوبا) وجود دارد و آمریکا با آنها دشمنی دارد و مابقی کشورها سرسپرده هستند و اگر کشور مستقل دیگری وجود داشته باشد آمریکا با آنها نیز دشمنی خواهد کرد.»
وی ادامه داد: «بنده معتقدم آمریکایی ها دشمنی خاصی با ایران ندارند بلکه به دلیل یکسری مسائل ایدئولوژیک چند ماه پس از انقلاب یک جریان نیرومند آمریکا ستیزی در کشور به راه افتاد.»
وی افزود: «این جریان آمریکا ستیزی چون معتقد بود آمریکا دشمن ایران و انقلاب اسلامی است سعی کرد با آمریکا مقابله کند که اولین مورد آن اشغال سفارت آمریکا بود و سپس در سال 58 تمام جریان های معتدل و میانه رو را به عنوان آمریکایی بودن کنار زد.»
این استاد دانشگاه گفت: «علت راه افتادن این جریان آمریکاستیزی بسیار پیچیده است و دلایل بسیار زیادی دارد. یکی از مهم ترین دلایل آن نقش و نفوذ جریان چپ در ایران در آن مقطع زمانی بود به طوری که بخش عمده ای از ادبیات انقلابیون مسلمان ملهم و متاثر از ادبیات مارکسیستی بود.»
وی ادامه داد: «دلیل دوم این بود که چپ ها، مارکسیست ها و برخی سلطنت طلب ها و بعضا سازمان مجاهدین دست به دست هم داده بودند و یکی از تبلیغاتی که در ماههای نخست انقلاب می کردند این بود که انقلاب ایران یک انقلاب واقعی، حقیقی و اصیل نیست و در نتیجه تفاهم میان برخی رهبران انقلاب و سفارت آمریکا بوجود آمده است.»
وی افزود: «آنها معتقد بودند آمریکایی ها از شاه خواستند از سلطنت کناره گیری کند و به ارتش نیز گفتند با این مسئله کنار بیاید و از رهبران انقلاب تبعیت کند.»
این استاد دانشگاه اظهار کرد: «لذا دلیل اینکه آمریکا ستیزی اینقدر پر و بال گرفت این بود که برخی انقلابیون و نیروهای رادیکال اسلامگرا برای اینکه رفع این اتهام کنند موضع گیری هایی کردند که به مراتب از موضع گیری ها و شعارهای مارکسیست ها ضدآمریکایی تر بود.»
وی ادامه داد: «یعنی یکی از دلایل اشغال سفارت آمریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام این بود که به مارکسیست ها نشان دهند از آنها خیلی انقلابی تر هستند.»
زیباکلام درباره علت تداوم آمریکاستیزی گفت: «این آمریکا ستیزی به این دلیل ادامه پیدا کرد که برخی سیاستمداران متوجه شدند که آمریکاستیزی یک ابزار خیلی مناسب و نیرومندی است که بدون صرف هزینه زیاد می توانند خیلی از رقیبان و منتقدان خود را کنار بزنند.»
وی در پایان گفت: «من معتقدم زمان آن فرا رسیده که در یک فضای غیرمغرضانه و غیرتعصبانه بنشینیم و یک بار دیگر این مسئله که علت دشمنی ایران و آمریکا با یکدیگر چیست را بررسی کنیم. ما نمی خواهیم بگوییم ایران با آمریکا دشمنی دارد اما لااقل می توانیم این موضوع را بررسی کنیم که چرا آمریکایی ها با ایران دشمنی می کنند که به نظر من دشمنی آمریکا نوعی واکنش به دشمنی ایران است.»
خسته شدیم بس از عنفوان کودکی تا به حال انزجار به خوردمون دادند