هورالعظیم یا کلانتالاب، بزرگترین تالاب مرزی خوزستان و یکی از بزرگترین تالابهای ایران است. تالاب هورالعظیم مساحتی بالغ بر ۱۲۰ هزار هکتار را در بر میگیردو از نظر منابع جانوری و گیاهی، بسیار غنی است. ذخایر آب این تالاب از رود کرخه در ایران و رودخانه دجله در عراق تأمین میگردد. این تالاب زیستگاه بسیاری از پرندگان و همچنین کمیابترین سمور آبی جهان است.
گزارشی از صدور مجوز برای حفر چاههای جدید نفتی در هورالعظیم در قالب پروژه «سهراب»
مدیرکل دفتر ارزیابی سازمان محیطزیست گفت: در صورت بهرهبرداری از ۲۲ چاه کل مساحتی که با جاده دسترسی و مرز چاه و… خشک میشود به ۱۸ هکتار میرسد.
معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان از وضعیت اضطرار هوای این شهر، خبر داد.
فرهاد قلینژاد با اشاره به علت انتشار دود از شب گذشته تا صبح امروز (۸ مهرماه) در برخی شهرهای خوزستان اظهار کرد: در پی تداوم وقوع آتشسوزی در بخش عراقی تالاب هورالعظیم ، شاهد انتشار دود در هویزه، دشت آزادگان و اهواز هستیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره به انتشار دود آتشسوزی شب گذشته بخش عراقی هورالعظیم در شهرهای خوزستان گفت: در حال حاضر دود ناشی از این آتشسوزی دو سه شهرستان خوزستان را درگیر کرده و وضعیت هوای اهواز و شوش ناسالم است.
تالاب هورالعظیم بزرگترین تالاب مرزی ایران در مرز ایران و عراق است که با حدود ۱۲۰ هزار هکتار در انتهای رودخانه کرخه و در منطقه دشت آزادگان قرار دارد. این تالاب دارای پنج مخزن است که به دلیل عدم تامین حق آبه مورد نیاز، خشکسالی، برداشت نفت و جادهسازی و احداث خاکریزها توسط شرکتهای نفتی در حال خشک شدن و مرگ تدریجی است. شرایط به وجود آمده در اثر خشک شدن تالاب، باعث مرگ بسیاری از گونههای جانوری و همچنین پوششهای گیاهی خاص هورالعظیم شده است. براساس اعلام ادارهکل حفاظت محیط زیست خوزستان تالاب هورالعظیم به دلیل شرایط کنونی حاکم بر کشور در خصوص کمبود آب به ویژه در حوضه بالادست کرخه، با تنش و بحران آبی مواجه است. بر اساس آخرین آمار تا اواسط مردادماه امسال، مخازن شماره یک و دو هورالعظیم حدود ۵۰ تا ۵۵ درصد آب دارند، مخزن سه کمتر از ۵۰ درصد آب دارد، اما مخازن چهار و پنج کمتر از ۲۰ درصد آب داشته و در وضعیتی بسیار بحرانی قرار دارند.
میرشکار با بیان اینکه تعداد تلفات پرندگان به ۱۷۰ قطعه رسیده است، عنوان کرد: این پرندگان شامل گونههای مختلف مانند فلامینگو، پلیکان سفید، حواصیل ارغوانی، حواصیل خاکستری، اگرت ساحلی، کاکایی صورتی و حواصیل شب بودهاند.
سید عادل مولا معاون محیطزیست طبیعی ادارهکل حفاظت محیطزیست استان خوزستان گفت: مهمترین عاملی که باعث شده است تالاب هورالعظیم وضعیت نامناسب امروز را داشته باشد، کشت غیرمجاز محصولات آببر در بالادست حوضه آبریز کرخه در سال آبی جاری بوده است که در این میان، کشت شلتوک (برنج) بسیار بیشتر از سایر محصولات آببر به منابع آبی استان ضرر میزند.
مسئول منطقه حفاظت شده تالاب هورالعظیم از شناسایی نخستین کلونی جوجهآوری فلامینگو در تالاب هورالعظیم خبر داده است. علی سجادی جلالی گفته که این مشاهده به عنوان یک رکورد، نتیجه حضور مستمر و شبانه روزی و پایشهای یگان منطقه حفاظت شده هورالعظیم است. او گفته که در سرشماری صورت گرفته ۳۶۷ فلامینگو در پنج کلونی، لانهسازی، تخمگذاری و جوجهآوری کردند، اما تاکنون گزارشی از جوجهآوری این گونه در تالاب هورالعظیم گزارش نشده است.
ایجاد میدان نفتی جدید در تالاب هورالعظیم
کنشگر محیط زیست گفت: جریانی وجود دارد که از خشک شدن تالابها خیلی خوشحال هستند، برای اینکه بتوانند با هزینه کمتر نفت و گاز استخراج کنند یا حتی بروند لیتیوم استخراج کنند. واقعیت این است که بلایی که سر هورالعظیم میآید، دارد بر سر تالاب شادگان هم میآید. یکی از تالابهای ارزشمندمان و بزرگترین تالاب ثبت شده در کنوانسیون رامسر که دارد قربانی تاخت و تازها میشود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان با بیان اینکه تمامی تالابهای خوزستان به استثنای تالاب هورالعظیم بیش از ۹۰ درصد آبگرفتگی دارند، گفت: وزارت نیرو به تامین حقآبه تالاب هورالعظیم به عنوان یک اولویت نگاه نمیکند و در حال حاضر آب را پشت دریچه سدها برای تامین آب مصارف کشاورزی در تابستان و پاییز نگهداری میکند.
تالاب هورالعظیم با ۱۲۵ هزار هکتار مساحت بزرگترین و شناخته شدهترین تالاب بین المللی ایران است که هر ساله بالاترین جمعیت پرندگان مهاجر در آن ثبت میشود. با آغاز فصل مهاجرت؛ یکی از مهمترین دغدغههای فعالان محیط زیست تامین امنیت و خوراک میهمانان تالاب است. کار دانهپاشی برای پرندگان همه ساله از زمان شروع مهاجرت پرندگان توسط سازمان محیط زیست و فعالان این بخش در تالاب هورالعظیم انجام میشود.
نماینده اهواز در مجلس با اشاره به تحت تاثیر قرار گرفتن سلامت مردم به ویژه گروههای آسیبپذیر در پی آلودگی هوا افزود: در پیگیریها عنوان شد که این آتشسوزیها در بخش عراقی تالاب هورالعظیم بوده و دود آن به سمت خوزستان میآید که به دولت تذکر دادهام فکری به حال این آتشسوزیها و دود ناشی از آن کند تا چنین شرایطی در خوزستان رخ ندهد.
دبیر کارگروه شرایط اضطرار آلودگی هوای خوزستان گفت: تصمیم برای تعطیلی مدارس و ادارات هویزه، صبح امروز، درپی شدت یافتن غلظت دود در این شهرستان گرفته شد.
علیرضا آذریان افزود: به احتمال قریب به یقین، این دود ناشی از تداوم آتشسوزی در بخش عراقی هورالعظیم است اما یک تیم از اداره کل نیز در حال بررسی بیشتر موضوع است.
مدیرکل محیط زیست استان خورستان گفت: اصلیترین دلیل آتش سوزی در نیزارهای تالاب در قسمت عراقی هورالعظیم خشکسالی است که در سطح ملی مکاتبات به منظور کمک برای مهار حریق در بخش عراقی انجام شده، اما هنوز نتیجهای به دست نیامده و عراق همکاری لازم را نداشته است.
دود ناشی از آتشسوزی در نیزارهای بخش عراقی تالاب هورالعظیم برخی از شهرهای استان خوزستان را تحت تاثیر قرار داده است. دود آتش سوزی از صبح امروز شنبه ۱۲ شهریور در شهر اهواز به چشم میخورد. به گفته معاون محیط طبیعی ادارهکل حفاظت محیط زیست خوزستان، امسال حدود ۳۵۰ هکتار از عرصه بخش ایرانی تالاب هورالعظیم دچار حریق شده و هر زمان حریق رخ داده سریعاً آتش مهار شده است، اما در همین مدت حدود ۲۲ هزار هکتار از بخش عراقی تالاب نیز دچار حریق شده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: این دود در هوای شهرهای هویزه، دشت آزادگان، حمیدیه و اهواز قابل مشاهده است.
معاون محیط طبیعی ادارهکل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: اثر منفی حریق در بخش عراقی تالاب هورالعظیم از جمله سرایت آتشسوزی به بخش ایرانی و انتشار دود آن که گاهی علاوه بر شهرهای مرزی، اهواز را هم درگیر میکند، بر ایران نیز تأثیر میگذارد.
نابودی باتلاقهای عراق در پی خشکسالی
مدیرکل مرکز ملی مدیریت منابع آب عراق، کشور همسایه ایران را مقصر این بحران میداند. وی میگوید: تغذیه اصلی هورالعظیم از سمت ایران است، اما بیش از یک سال است که رودخانه به طور کامل قطع شده است.