ماجراي عجيب گزينش نماينده ايران در اسكار

 ظاهرا ماجراهاي عجيب و غريب نماينده ايراني هشتاد و چهارمين دوره اسكار قرار نيست تا شامگاه 9 مهر به پايان برسد و بنياد سينمايي فارابي اصرار عجيب‌تري بدون در نظر گرفتن خواست اكثريت اهالي سينما و منتقدان از معرفي گزينه مشخص نهايي سر باز مي‌زند. 

اين در حالي است كه با توجه به موفقيت‌هايي كه از ابتداي ساخت جدايي نادر از سيمين به دست آمد و فروش چشمگير جهاني، خيلي‌ها گمان مي‌كردند انتخاب نماينده ايران احتياجي به هيات انتخاب به صورت رسمي ندارد.
 
اما تصميم بنياد سينمايي فارابي براي داوري گزينه‌هاي ديگر نشان مي‌دهد كه اين فيلم هم به اندازه تمام فيلم‌هايي كه سال گذشته اكران شده‌اند، شانس دارد. البته قرار نيست كه اين انتخاب در پشت درهاي بسته صورت گيرد و هر روز هم يك خبر از ديوار هيات ايراني متشكل از رويا تيموريان، پوران درخشنده، محمد بزرگ‌نيا، شهرام جعفري‌نژاد، محمد داوودي، عليرضا شجاع‌نوري، مهدي صباغ‌زاده، رسول صدرعاملي و امير اسفندياري منتشر مي‌شود.
 
تازه‌ترين خبر به نقل از امير اسفندياري نماينده اين هيات پس از بررسي فهرست رسمي 60 فيلم، برنامه اكران از تاريخ نهم مهر سال 89 تا هشتم مهر سال 90، پنج فيلم «آلزايمر» ساخته احمدرضا معتمدي، «اينجا بدون من» ساخته بهرام توكلي، «جدايي نادر از سيمين» ساخته اصغر فرهادي، «مرهم» ساخته عليرضا داوودنژاد و «ورود آقايان ممنوع» ساخته رامبد جوان به منظور بررسي و ارزيابي نهايي مورد توجه قرار خواهند گرفت.
 
اين خبر با تفسيرهاي اوليه‌اي كه از احتمال داوري سه فيلم «جدايي نادر از سيمين»، «يه حبه قند» و «آلزايمر» حكايت مي‌كرد تفاوت زيادي دارد.
 
يكي از اين تفاوت‌ها اين است كه در اين فهرست جايي براي يه حبه قند نيست و به جاي آن سه فيلم ديگر انتخاب شده‌اند. البته با توجه به عدم اكران «يه حبه قند» در زمان مقرر آكادمي سينماي آمريكا تا 30 آگوست (9 مهر) اين فيلم به صورت خودكار از داوري كنار گذاشته شده است.
 
البته نام اين پنج فيلم در حالي منتشر مي‌شود كه احمدرضا معتمدي كارگردان فيلم آلزايمر با انتشار نامه‌اي از هيات بررسي خواست كه فيلمش را از داوري خارج كنند. او در اين نامه با اعلام رسمي انصراف از حضور به عنوان نماينده ايران در اسكار نوشت: «بنده در طول 30 سال حضور در سينماي ايران، همواره مبتلا به محروميت‌ها و تبعيض‌هاي خرد و كلان بودم و ايستادن بر جايگاهي كه نسل جديد را متوهم به بي‌عدالتي و پايمال كردن حق ديگران از ناحيه اين‌جانب كرده است؛ صواب نمي‌دانم.»
 
معتمدي كه نخواسته بود فيلمش با هيچ فيلم ديگري رقابت كند و مورد سوءاستفاده برخي از افرادي كه مي‌خواهند با اين فيلم جلوي انتخاب فيلم ديگري را بگيرند هم نوشته: ««آلزايمر» نه سفارش دولتي است و نه اينجانب در طول اين 30 سال يك سطر سفارش پذيرفته‌ام.»
 
البته بنياد سينمايي فارابي در خبري كه درباره پنج گزينه نهايي منتشر كرد تلويحا درخواست كارگردان آلزايمر را نپذيرفته است. جدا از جريان فيلم آلزايمر و فيلم يه حبه قند نكته قابل‌توجه در فهرست نهايي شوراي انتخاب نماينده ايران در اسكار، حضور يك فيلم كمدي در ميان گزينه‌هاي اصلي يعني فيلم ورود آقايان ممنوع است.
 
نگاه به نامزدها و برندگان اسكار بهترين فيلم غيرانگليسي زبان در سال‌هاي گذشته نشان مي‌دهد كه اعضاي آكادمي سينمايي آمريكا برخلاف انتخاب‌هاي هاليوودي در اين بخش به محتواي فيلم‌ها اهميت زيادي مي‌دهند و حداقل در 10 سال گذشته بيشتر انتخاب‌ها فيلم‌هايي بوده كه موضوعات انساني را دستمايه خود قرار داده بودند.
 
موضوعي كه در چهار گزينه ديگر پررنگ‌تر از ورود آقايان ممنوع است. به نظر مي‌رسد كه رقابت اصلي ميان دو فيلم «جدايي نادر از سيمين» و «اين جا بدون من» باشد. بخش غيرانگليسي‌زبان جوايز اسكار يكي از جذاب‌ترين بخش‌هاي جوايز اسكار است و فيلم‌هاي بلندي كه خارج از آمريكا توليد شده باشند و ديالوگ‌هاي به‌كار رفته در آنها عمدتا غيرانگليسي باشند، مجاز به رقابت در آن هستند. با اين همه بايد چند روز ديگر منتظر خبرهاي بعدي شورا ماند تا نام نماينده ايران در سالن كداك تياتر به صورت رسمي اعلام شود.