رضاکیانیان: ممکن است هر کاری از من سر بزند!

رضا کیانیان با بیان اینکه سومین نمایشگاه انفرادی‌اش از باورهای مردمی شکل گرفته است از اینکه آثارش در حوزه هنرهای تجسمی ارزیابی نمی‌شود گلایه کرد. 

به گزارش مهر رضا کیانیان، بازیگر سینما، تلویزیون، تئاتر و کسی که تا به حال در زمینه‌های نویسندگی و عکاسی نیز فعالیت کرده است، در نشست مطبوعاتی که عصر روز گذشته، 13 آذر در نگارخانه ماه مهر برگزار شد، گفت: «من هشت کتاب در بازار دارم و سه نمایشگاه انفرادی عکس برگزار کرده‌ام پس به حوزه‌های دیگر مثل ادبیات گریز نزده‌ام.»

وی در توضیح این مطلب ابراز کرد که یک کودک نقاشی می‌کند، پیکاسو هم نقاشی می‌کند اما فرقش این است که پیکاسو 20 سال زحمت کشید تا مثل کودکان نقاشی کند ولی هر دو آنها نقاش هستند. برای همین اگر من یک کتاب در بازار داشتم باز هم یک نویسنده بودم، چه برسد به اینکه هشت کتاب دارم.

کیانیان در مورد تجربه حضور خود در عرصه‌های دیگر بغیر از بازیگری ابراز کرد: «وقتی از تئاتر به سینما رفتم، همه گفتند تئاتری هستی و چرا به سینما آمده‌ای؟ نمی‌فهمم چرا همه‌اش باید مقایسه کنیم. عکس‌های من را باید در حوزه تجسمی ارزیابی کنید نه با بازیگری. وقتی اینطور مقایسه می‌کنیم، همه چیز مثل آب و روغن قاطی می‌شود.»

وی افزود: «مقایسه نکنید. هرکس را در حیطه خودش ارزیابی کنید. در زندگی از مقایسه کردن بیزارم. وقتی بچه بودم همیشه با پسردایی‌ایم که نمره‌های خوبی می‌گرفت، مقایسه می‌شدم و آن موقع نمی‌فهمیدم که چه ربطی دارد که با او مقایسه شوم اما الان می‌فهمم که من یکسری علایق داشتم و او علایق دیگری. برای همین ربطی نداشت که با هم مقایسه می‌شدیم.»

این بازیگر تئاتر و سینما در پاسخ به اینکه ممکن است حوزه‌های دیگر هنری را نیز در آینده تجربه کند، عنوان کرد، آدمی هستم که ممکن است هر کاری از من سر بزند.

کیانیان همچنین در مورد عکاسی از کلاغ به عنوان موضوع‌ نمایشگاه اخیرش گفت: «اگر از میمون عکاسی کرده بودم، می‌گفتند چرا میمون؟ ولی از این مسئله که فرافکنی بود، بگذریم، واقعا کلاغ را دوست دارم. عکاسی را پیدا نمی‌کنید که حداقل یک آلبوم از کلاغ نداشته باشد.»

وی ادامه داد، من از راز و اسطوره خیلی خوشم می‌آید. پشت کلاغ اسطوره‌های زیادی وجود دارد و قسمت جالب، این است که اسطوره کلاغ در آسیا، آمریکا و اروپا یکی است. این درحالی است که در آن زمان که این اسطوره‌ها ساخته می‌شدند، آدم‌ها در قاره‌های مختلف از یکدیگر خبر نداشتند و برایم عجیب است که چطور این اسطوره‌ها مشترک هستند.

کیانیان در مورد کلاغ توضیح داد که بغیر از اسطوره‌های مشترک، کلی داستان‌های عجیب و غریب در مورد زندگی کلاغ روایت شده است مثلا می‌گویند 400 سال عمر می‌کند و...درحالیکه پیرترین کلاغ دنیا الان در آزمایشگاهی در آمریکا با 24 سال، نگهداری می‌شود.

وی با بیان اینکه مردم باورهای عجیب و غریبی درباره کلاغ دارند، اظهار کرد: خیلی از مردم اعتقاد دارند اگر کلاغی روبرتو تو بنشیند و دو بار قار کند، خبری در راه است. اگر سه بار قار بزند خبر برای تو است و اتفاقی می‌افتد اصلا هم فرقی نمی‌کند اتفاق خوب باشد یا بد. 

کیانیان با بیان اینکه چنین تصوراتی در مورد کلاغ باعث شده است نام نمایشگاه را "قار سوم: اتفاق می‌افتد" بگذارد، اضافه کرد، نمایشگاه من از این باورهای مردم می‌آید.

وی سپس به نمایشگاه‌های قبلی‌اش اشاره کرد: «عکس‌های قبلی من در حوزه هنرهای زیبا بود. من چهار سال روی پوست‌های درختان کار کردم تا اینکه به کشفیاتی رسیدم و جزئیاتی از پوست درختان را عکاسی کردم. در نمایشگاه قبلی‌ام به دنبال کشف زیبایی‌ها بودم و می‌خواستم انچه را که خیلی جزئی و پیش پاافتاده بنظر می‌آید، به مردم نشان دهم.»

وی ابراز کرد: «دوست داشتم در نمایشکاه بعدی‌ام آثار مفهموی نمایش دهم و برای همین این نمایشگاه را برگزار کردم. به همین دلیل از چیدمان استفاده کردم. البته بارها و بارها برای نوع چیدمان فکر و با دیگران مشورت کردم اما به نتیجه نرسیدم تا اینکه در مشورت با سمیع‌آذر (مدیر سابق موزه هنرهای معاصر تهران) فاتک موسوی را شناختم.»

این عکاس در مورد تجربه کار با موسوی گفت که با فاتک موسوی تماس گرفتم و او فیلم‌ها و عکس نمایشگاه های قبلی‌اش را نشانم داد. احساس نزدیکی با کارهای او کردم. به همین دلیل خواستم ایده‌ای برای چیدمان نمایشگاهم ارائه کند. دوست داشتم چند کار حجم هم در این نمایشگاه داشته باشم که علاوه‌بر سیمع‌آذر، فاتک هم گفت که حجم‌ها، عکس‌هایم را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد و در نهایت به ایده استفاده از نمک به جای برف رسیدیم.

ورود کار گروهی به هنرهای تجسمی
فاتک موسوی که چیدمان نمایشگاه را برعهده داشت، در بخش دیگری از این نشست در مورد کار با کیانیان توضیح داد که فکر می‌کنم بهترین دستاورد کیانیان از سینما به هنرهای تجسمی، کار گروهی بود. در حوزه هنرهای تجسمی، کارهایی مانند چیدمان داریم ولی این تفکر که در یک نمایشگاه انفرادی از چیدمان و موسیقی افراد دیگر استفاده کنیم، یک فکر جدید است.

وی ادامه داد که نظر من این است که کیانیان چنین حس گروهی را از سینما به تجسمی آورده است چون در سینما افراد مختلفی مانند کارگردان، بازیگران و..تلاش می‌کنند تا در نهایت یک فیلم ساخته شود. 

در ادامه کیانیان هم با تایید اینکه کار گروهی وی از تئاتر بوجود آمده است، گفت: «فاتک راست می‌گوید. کار گروهی را از تئاتر به اینجا آورده‌ام و فکر نمی‌کنم کسر شان باشد چون گروه‌های تجسمی که در اروپا شکل گرفته‌اند و جنبش‌های هنری را شکل داده‌اند، اینگونه کار کرده‌اند.» 
 
تارشدن عکس هم ارزش است
کیانیان در ادامه در مورد استفاده از فتوشاپ در عکس‌هایش توضیح داد که روی کلاغ‌ها از هیچ افکت تصویری استفاده نکردم. تنها افکت من حذف زمینه‌ها بود چون هر روز در یک ساعت مشخص که وقت طلایی و پیش از غروب آفتاب بود، از کلاغ‌های قشم عکاسی کردم و افکت‌هایی که در عکاسی می‌بینید در آن فضا بوجود آمده است.

وی با بیان اینکه سرعت پایین دوربین نیز دلیل دیگر بوجود آمدن چنین عکس‌هایی شده است، عنوان کرد: «من دوست داشتم کلاغ‌ها را نشان دهم و زمینه عکس برایم مهم نبود برای همین با کامپیوتر زمینه را حذف کردم که یک کار بسیار سخت بود چون همزمان بال‌های کلاغ‌ها نیز ممکن بود، حذف شوند و با کمک خانم فراهانی توانستم زمینه عکس‌ها را سفید کنم.»

این نویسنده کتاب و عکاس در بخش دیگری از این نشست در مورد وضعیت عکاسی در جهان امروز گفت که امروزه هر عکسی را می‌توانیم به راحتی در اینترنت جستجو کنیم و هزاران عکس از یک موضوع بدست آوریم. برای همین الان عکس گرفتن از یک نظر بسیار سخت است و اگر قرار باشد نمایشگاهی برگزار کنید، سخت‌تر است چون باید اثری نشان دهید که کس دیگری مثل آن را نداشته باشد.

کیانیان در مورد تارشدن برخی از عکس‌هایش اظهار کرد که تکان خوردن دست در هنگام عکاسی و تارشدن هم می‌تواند یک ارزش باشد چون ما را به یک گرافیک می‌رساند. در حوزه هنر محض، هر چیزی را می‌توانیم استفاده کنیم چون در نهایت آن موضوعی که می‌خواهیم بکار ببریم، اهمیت دارد.

وی با اشاره به اینکه همزمان با این نمایشگاه تعدادی از آثار دیگرش با موضوع "گوش ونگوک دو" در نگارخانه 10 درحال نمایش هستند، در مورد تاثیر شهرت خود بر فروش عکس‌هایش گفت: «الان 60 سال دارم و از دوران دبیرستان در گروه‌های تئاتر حرفه‌ای فعالیت کرده‌ام. شهرت من از آسمان با چتر فرود نیامده است.در طی این سال‌ها صاحب یک دید شده‌ام و دوست دارم در آثارم این دید را نشان دهم.» 

جزئیات برایم مهم‌ هستند
کیانیان در ادامه به این موضوع اشاره کرد که جزئیات برایش مهم تر هستند، دوست دارم وقتی بازدیدکنندگان وارد فضای نمایشگاه می‌شوند، از فضای بیرون کنده شوند و برای دقایقی تنها به فضای نمایشگاه توجه کنند. فکر می‌کنم وقتی این اتفاق بیفتد، موفق شده‌ام.

وی گفت: «آنچه برایم مهم است، جزئیات هستند چون حرف‌های کلی را قرن‌ها است که می‌زنند اما زندگی و تفکر را جزئیات می‌سازند. منتهی ما خیلی جزئیات را نمی‌بینیم و برای همین علاقه دارم جزئیات را به مردم نشان دهم. نمایشگاه اول من "دوباره نگاه کن" نام داشت چون می‌خواستم به مردم بگویم دوباره زندگی را بنگرند.»