اصرار شهرداری کرمانشاه برای ساخت تله‌کابین در محوطه طاق بستان

مشاور شهردار کرمانشاه در امور سرمایه‌گذاری گفت: ساخت پایه‌های پروژه تله‌کابین کرمانشاه تا حدود ۷۰ درصد پیش رفته و مشکلی که اکنون پیش رو داریم، احداث دکل هشتم در طاق بستان است که برای انتقال تجهیزات حفاری و بتن‌ریزی به ارتفاع نیازمند کمک هوانیروز هستیم.

به گزارش ایرنا، مخالفت با پروژه احداث تله‌کابین در محوطه «طاق بستان» کرمانشاه به خاطر عواقب جبران‌ناپذیر آن چند سالی است دنبال می‌شود. به دنبال این اعتراض‌ها، کارزاری با عنوان «نه به تله‌کابین در محوطه باستانی و تاریخی تاق وسان (طاق بستان) کرمانشاه» از سوی فعالان محیط زیست، فعالان مدنی، اجتماعی، فرهنگی و تاریخی با هدف توقف آن راه‌اندازی شده است.

در این کارزار که از بیست‌و سوم تیرماه ۱۴۰۱ برای جمع‌آوری امضاء راه‌اندازی شده، از رییس‌جمهور درخواست شده است با توجه به آسیب‌های احدث تله‌کابین در محوطه تاریخی تاق بستان (طاق بستان) از جمله خطر حذف این مجموعه تاریخی از فهرست میراث جهانی، از اجرای آن ممانعت شود.

در بخشی از این کارزار یادآوری شده است: «جنابعالی در ۲۲ تیرماه ۹۷ در دیداری که با فعالان حوزه محیط زیست داشتید ضمن طرح دغدغه‌های خودتان در زمینه محیط زیست وعده دادید که چالش‌ها و موضوعات کلان حوزه محیط زیست را سریعا پیگیری فرمایید و به ندای فعالان جامعه زیست محیطی برای طرح دغدغه‌هایشان جامه عمل بپوشانید. در آن نشست هم‌اندیشی فرمودید احداث هر سد، پالایشگاه، کارخانه و کارگاه، فرع بر آن است و باید محیط زیست حفظ شود تا توسعه یافتگی در پرتو حفظ محیط زیست باشد و آموزش قضاتِ رسیدگی‌کننده به پرونده‌های محیطی زیستی ضروری است.

حفاظت از محیط زیست طبق اصل پنجاهم قانون اساسی وظیفه عمومی محسوب می‌شود. متأسفانه اجرای طرح‌های تله‌کابین بر مبنای محور‌های توسعه و به بهانه گردشگری در مناطق تاریخی، جنگلی و طبیعی کشور تبدیل به یک داستان تکراری و مخرب شده است.

با توجه به نظر کارشناسان محیط زیست، زمین‌شناسی، مطالعات آب منطقه‌ای و میراث فرهنگی اجرای این طرح غیرکارشناسی بی‌تردید باعث آسیب غیرقابل جبران به زیستِ محیط و میراث هزاران ساله تاق وسان (طاق بستان)، از جمله حوضه آبگیر در منطقه دشت کاهو و محوطه چهل هزار ساله دو شاخ و دشت کاهو و نابودی گونه‌های گیاهی و جانوری و منظر تاریخی و فرهنگی و ترافیک شدید و انباشت زباله می‌شود.

این‌ها صرفاً پیامد‌های عینی مساله است که ذی‌نفعان با بهانه گردشگری، درآمدزایی و ایجاد اشتغال به نوعی موجبات اضمحلال میراث ناملموس رافراهم خواهند آورد که در طول سده‌ها در این منطقه شکل گرفته است.

اهم این موارد شامل اشعار، نماد‌ها و اسطوره‌ها، ترانه‌ها، داستان‌ها، خاطرات و مثل‌ها و متل‌هایی است که مردم برای خود ساخته‌اند که نابودی آن‌ها توام با نوعی "بی‌تاریخی عمیق" خواهد بود. مهم‌ترین پیامد این بی‌تاریخی، از دست رفتن هویت شهری است که بحران هویتی موجود را بیش از پیش خواهد کرد. باید متوجه بود که استمرار حیات شهری را نه ابزار که پیشینه تاریخی آن متداوم می‌کند.»

۷۰ درصد پروژه اجرا شده است

شهرداری کرمانشاه در طول این سال‌ها همواره در تلاش بوده پروژه تله کابین طاق بستان را به سرانجام برساند. حتی گفته می‌شود این پروژه را "بدون دریافت مجوز از اداره میراث فرهنگی" آغاز کرده و با اقدامات غیرقانونی تا ۷۰ درصد آن را اجرا کرده است.

در حالی‌که پروژه احداث تله‌کابین طاق بستان در بلاتکلیفی توقف و اجرا مانده است، حمیدرضا سهیلی ـ مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه ـ هفته گذشته در یک نشست خبری درباره آخرین وضعیت تله‌کابین گفته است: در بحث پروژه تله‌کابین شهرداری بدون این‌که مجوزی از میراث فرهنگی بگیرد، این پروژه را شروع کرده و کار صورت گرفته هم غیرکارشناسی و غیرعلمی بوده است. اگر می‌خواهیم طاق بستان ثبت جهانی شود، با اجرای طرح فعلی تله‌کابین، این مسأله دچار مشکلات عدیده‌ای خواهد شد.

پروژه تله‌کابین طاق بستان از سال ۱۳۷۸ پی‌ریزی شده است، اما از همان ابتدا به دلیل تعرض به حریم این محوطه تاریخی با مخالفت میراث فرهنگی کرمانشاه و اعتراض مردم مواجه می‌شود و تا سال ۱۳۹۶ تلاش‌ها برای اجرای این پروژه و مخالفت‌ها برای توقف آن ادامه می‌یابد.

سپس در این سال با یک شرکت ایتالیایی برای اجرای پروژه قراردادی بسته می‌شود که به نتیجه‌ای نمی‌رسد و یک سال بعد (اسفند ۱۳۹۷) استاندار کرمانشاه اعلام می‌کند که بانک ملل خواهان اجرای این پروژه است که این بار شهرداری با این سرمایه‌گذار مخالف می‌کند و در نتیجه سال ۱۳۹۸ شهرداری با همکاری شرکتی به نام «پویش افق مدیریت ماندگار» اجرای پروژه را بدون دریافت مجوز از وزارت میراث فرهنگی از سر می‌گیرد و بر اساس گفته‌های شهردار وقت، این پروژه بهمن سال ۱۳۹۹ به بهره‌برداری می‌رسد.

به طاق بستان آسیبی نمی‌زنیم

این در حالی بوده که مدیریت وقت سازمان سرمایه‌گذاری شهرداری کرمانشاه در نشستی خبری در سال ۱۳۹۹ این ادعا را مطرح کرد که وزارت میراث فرهنگی تمام مجوز‌های پروژه را صادر کرده است. تله‌کابین بیش از هزار متر با آثار تاریخی طاق بستان فاصله دارد و هیچ آسیبی به آن نمی‌زند.

همچنین شهردار کرمانشاه در نشست خبری درحالی‌که اعتراضات درباره احداث تله‌کابین در محوطه طاق بستان را «ایرادات بیهوده» خطاب کرده، گفته بود: عده‌ای ایراد بیهوده می‌گیرند و می‌گویند ممکن است هنگام نصب دکل‌ها به چند تکه استخوان برخورد کنید و از بین بروند.