آنطور كه بر ميآيد بخشي از فعالان حزبي اصولگرا، اين روزها دغدغهاي تازه دارند، تشكيل و راهاندازي نهاد جديدي با عنوان احتمالي «خانه احزاب اصولگرايان». اين خبر را نخستين بار، غلامحسين اميري، قائم مقام جامعه اسلامي مهندسين در گفتوگو با خبرگزاري مهر عنوان كرده است، اگرچه ساير فعالان اصولگرا درباره اين پيشنهاد اظهارنظري نكردهاند ولي با توجه به سابقه فعاليتهاي مشابه گروههاي اصولگرا در حوزه فرهنگ و رسانه، ميتوان پيشبيني كرد كه اين دغدغه جدي است و بسترهاي لازم براي شكلگيري آن به چشم ميخورد.
سه نهاد موازي
در صورت تشكيل خانه احزاب اصولگرا از سوي اصولگرايان، اين سومين نهاد موازي است كه از سوي اصولگرايان تشكيل ميشود. پيش از اين انجمن قلم ايران كه اعضاي موسس آن را چهرههاي شناخته شدهاي مانند علي اكبر ولايتي، علي لاريجاني ، عبدالکریم بیآزار شیرازی ، علي معلم، محمدرضا سرشار، محسن پرويز و ... تشكيل ميدادند، در واقع به عنوان پايگاهي تلقي شد كه در مقابل برخي نهادهاي متاثر از اصلاحطلبان و روشنفكران ديني يا نهادهايي مانند كانون نويسندگان قد علم كرد.
مهمترين اهداف تشكيل اين نهاد، ساماندهي به فعاليتهاي فرهنگي، گردهمايي نويسندگان اصولگرا و متعهد به آرمانهاي نظام و جلوگيري از پراكندگي و تشتت انرژي و توانايي اين قشر بود. اين انجمن اگرچه اكنون فعاليت گستردهاي ندارد ولي هنوز هم از مهمترين پايگاههاي فرهنگي نويسندگان انقلاب محسوب ميشود. دومين نهاد از اين سنخ، انجمن روزنامهنگاران مسلمان بود كه متشكل از روزنامهنگاران اصولگرا و رسانههاي اين جريان بود. اين نهاد نيز به موازات انجمن صنفي روزنامهنگاران و با اهدافي مشابه انجمن قلم ايران در حوزه رسانه تشكيل شد.
در سالهاي اخير، با توجه به ركود كامل فعاليت انجمن صنفي روزنامهنگاران و انحلال تلويحي آن، انجمن روزنامهنگاران مسلمان در عرصه رسانه، به نهاد بالادستي صنفي تبديل شده است. در كنار اين انجمن، البته تشكل جديدي با نام « انجمن صنفي روزنامهنگاران و خبرنگاران ايران» شكل گرفت كه اعضاي آن را روزنامهنگاران رسانههاي اصولگرا و حامي دولت مانند ايران، جام جم، خبرگزاري فارس و ايرنا تشكيل دادند. اين تشكل اما پس از راهاندازي چندان پرفروغ نبود.
خانه احزاب از ابتدا تا امروز
خانه احزاب ايران تشكلي است كه در سال 78 با همفكري احزاب و گروههاي داراي مجوز كه تعدادشان به 80 حزب ميرسيد، تشكيل شد. حجت الاسلام حسين موسوي تبريزي كه در سه دوره از پنج دوره فعاليت اين نهاد، رياست آن را بر عهده داشت، درباره سابقه تشكيل اين نهاد، به تهران امروز گفت: «در آن سال نمايندگاني از طرف تمام احزاب در سالن وزارت كشور جمع شدند تا خانه احزاب را شكل دهند.
در ابتدا هيات رئيسه موقت تشكيل شد كه اساسنامه را نوشت و پس از آن، مجمع عمومي شكل گرفت كه اين اساسنامه را به تصويب رساندند و تا امروز كه 11 سال از آن روزها ميگذرد، خانه احزاب در حال فعاليت است.» تاكنون پنج دوره مجمع عمومي خانه احزاب تشكيل شده است و به غير از دور دوم، در چهار مجمع ديگر اكثر افراد انتخاب شده براي حضور در شوراي مركزي از طيف اصلاحطلبان بودند. در دومين مجمع خانه احزاب، اصولگرايان توانستند بيشترين كرسيهاي هيات رئيسه را از آن خود كنند و رياست اين دوره به حسن غفوري فرد سپرده شد.
اين در حالي است كه در دورههاي اول، سوم، چهارم و پنجم ، اصلاحطلبان كرسيهاي بيشتري را تصاحب كردند. اعضاي خانه احزاب در دورههاي اول تا دوم، اگر چه داراي مواضع سياسي متفاوت و بعضا متضاد با يكديگر بودند اما كمتر پيش ميآمد كه در انتخابات شوراي مركزي دچار اختلاف با يكديگر شوند و در هر دوره انتخابات شوراي مركزي به تاييد وزارت كشور ميرسيد البته در دورههاي بعدي بهويژه دورههاي چهارم و پنجم، اگر چه اكثر احزاب عضو در خانه احزاب در مجمع عمومي حضور مييافتند اما پس از برگزاري انتخابات و اعلام نتايج چالشهايي بهوجود آمد. به عنوان مثال، در دوره پنجم انتخابات خانه احزاب، اسدالله بادامچيان از طيف اصولگرايان كه به نيابت از حزب موتلفه در اين مجمع شركت كرده بود، دو روز پس از انجام انتخابات، روند برگزاري آن را قانوني ندانست و در نامهاي به وزارت كشور خواستار ابطال آن شد اما در نهايت با نظر رئيس كميسيون ماده 10 احزاب، انتخابات دور پنجم همانند انتخاباتهاي دور سوم و چهارم تاييد شد.
در اين دوره هم بيشتر كرسيهاي شوراي مركزي در اختيار اصلاحطلبان قرار گرفت و چهار كرسي به اصولگرايان رسيد. فعاليتهاي خانه احزاب پس از دور پنجم طبق روال هميشگي ادامه يافت و حسين كاشفي بر كرسي رياست خانه احزاب تكيه زد.
اما اكنون و پس از 10 ماه از آغاز دور پنجم بار ديگر اين حزب دچار تلاطمهاي دروني شد و يكي از اعضاي اصولگراي خانه احزاب خواستار تشكيل خانه احزاب ديگري به موازات خانه احزاب فعلي شد كه اعضاي آن را تنها اصولگرايان تشكيل دهند. اين انتخاب ميتواند سويههاي مختلفي داشته باشد. بايد توجه داشت كه علاوه بر عدم اكثريت اصولگرايان در شوراي مركزي خانه احزاب، حضور نمايندگان و اعضاي برخي احزاب كه مواضع آنها به خصوص در دروان پس از انتخابات و همچنين مواضع اين افراد و گروهها، به شدت مورد انتقاد گروههاي اصولگرا قرار دارد.
چنانچه در همين زمينه، قائم مقام جامعه اسلامی مهندسین خانه احزاب رابه دلیل مسائل حقوقی کاملا منفعل خواند و با بیان اینکه این نهاد باید خود را تزکیه کند ، گفت که در صورتی که جریان اصولگرا ضرورت بداند که تشکلی مجزا همچون خانه احزاب تشکیل دهد، در این زمینه اقدام می کند.
غلامحسین امیری، قائم مقام جامعه اسلامی مهندسین، با تاکید بر اینکه خانه احزاب باید خود را تزکیه کند، گفت: امروز در خانه احزاب طیف های مختلفی وجود دارند و برخی احزابی که در جریان فتنه شرکت داشتند در آنجا فعالیت می کنند، این در حالیست که باید مشکل حقوقی این احزاب حل شود.امیری گفت: اگر مشکلات اینچنینی خانه احزاب حل شود، آنگاه می توان نشست و مشکلات دیگر را با حضور هیات رئیسه حل و فصل کرد.
اشاره وي به دو حزب مشاركت و سازمان مجاهدين است كه از سوي نهادهاي قانوني، فاقد صلاحيت براي ادامه فعاليت شناخته شدند. با اين توصيف، بعيد به نظر ميرسد كه اصلاحات مدنظر اصولگرايان در خانه احزاب ممكن باشد و بدين اعتبار، تولد نهادي تازه در اين زمينه، دور از دسترس نيست.