مرتضی روحانی از فعالان رسانه ای اصولگرا: «جریان اصولگرایی،
جریانی است که از جهت نظری ضعیف و از جهت عملی ناکارآمد است.»
فرارو- شکست ابراهیم رئیسی از حسن روحانی تحلیل ها و واکنش های فراوانی را در جبهه اصولگرایان برانگیخته است. تحلیل هایی که خط عملکردی آینده اصولگرایان و برداشت آن ها از این انتخابات را نشان می دهد. بسیاری از این تحلیل ها رای 16 میلیونی رئیسی را ارزشمند و قابل اتکا می دانند.
به گزارش فرارو، حسین شریعتمداری مدیر مسئول روزنامه کیهان به این استدلال پرداخته که همه امکانات و ظرفیت‌های فراوان قوه مجریه، از جمله ظرفیت‌های تبلیغاتی را در اختیار داشت و از این امکانات و ظرفیت‌ها در بالاترین حد و اندازه ممکن بهره می‌گرفت و این در حالی است که آقای رئیسی نه فقط به هیچیک از امکانات مورد اشاره دسترسی نداشت، بلکه با انبوهی از اتهامات ناروا و یکسویه که از تریبون‌های بی‌شمار دولت شلیک می‌شد نیز روبرو بود.
شریعتمداری در ادامه یادداشت خود نوشته است: «رأی ۱۶ میلیونی آقای رئیسی، نشان می‌دهد که سخنان، برنامه‌ها و بینش و منش وی در میان توده‌های مردم خریداران فراوانی دارد به گونه‌ای که هر جا با مردم مواجه شده و به معرفی خود پرداخته‌اند، اقبال و رویکرد گسترده مردم را در پی داشته است. از این زاویه نیز می‌توان گفت؛ در صورتی که آقای رئیسی فرصت بیشتری برای ارائه نظرات خود به مردم داشت، به یقین توده‌های عظیم بیشتری از آنان را جذب می‌کرد.»
یادداشت روز کیهان در نهایت ادعا کرده که اصلاح طلبان در اولین گام سعی در القاء این توهم دارد که اردوگاه انقلابیون باید در آموزه‌های خود تجدید‌نظر کند! این در حالی است که آرای ۱۶ میلیونی آقای رئیسی با توجه به شرایطی که به آن اشاره شد حاکی از پیروزی مثال‌زدنی این گفتمان است و نشان می‌دهد گفتمان مزبور وارد ریل اصلی خود شده و ادامه‌ای درخشان در پی دارد.
وحید جلیلی از فعالان برجسته اصولگرا و برادر سعید جلیلی نیز در یادداشتی به بررسی مسئله پرداخته است. او از زاویه ای فرهنگی شکست اصولگرایان را تحلیل کرده است.
در یادداشت وحید جلیلی برخلاف برداشت حسین شریعتمداری باخت ابراهیم رئیسی به رسمیت شناخته شده است. او تاکید می کند شکست در این انتخابات به خاطر شکست در انتخابات های دیگر مخصوصا در حوزه فرهنگی است.
جلیلی در رجا نیوز نوشته است: «هر روز در جمهوری_اسلامی، انتخابات‌های فرهنگی‌ای در حوزه‌های نشر، سینما، تئاتر، رسانه و... برگزار می‌شود و آن‌هایی که سبک زندگی و پارادایم فکریشان در یک فضای دیگر است با صف‌های دراز چند صد هزار نفری رأی می‌دهند، بعد این‌طرف، بهترین فیلم‌هایش، نه در فضای عمومی بلکه در فضای حزب‌اللهی شکست می‌خورد.»
او در ادامه آورده است: «ما دائم در حال انتخابات هستیم و بخشی از شکست‌های ما و بخشی از پیروزی‌های دیگران در عرصه‌ی انتخابات‌های سیاسی، ناشی از همین است. چون او ذائقه‌سازی کرده است. فروشنده مثلاً 14 میلیارد رأی آورده، ماجرای نیمروز سه ونیم میلیارد، یتیمخانه دو ونیم میلیارد. اگر در یک سال گذشته جمعیت معتنابهی ، یتیمخانه_ایران، ماجرای نیمروز، سیانور و ایستاده_در_غبار را می‌دیدند، حتماً قاعده‌ی فرهنگی جامعه رشد می‌کرد. وقتی طرف مقابل در فرهنگ رأی می‌آورد، در هنر رأی می‌آورد، در رسانه برنده می‌شود، در ساحت سرگرمی پیروز می‌شود چرا در انتخابات سیاسی برنده نشود؟ شکست سیاسی یکباره که اتفاق نمی‌افتد.»
عبدالله گنجی از فعالان سیاسی و رسانه ای اصولگرا هم در دیدگاهی دیگر به بررسی نتیجه انتخابات پرداخته است. او در یادداشت خود در خبرگزاری فارس نوشته است: «روحانی رأی آورد و رئیس‌جمهور است اما پیروز نشد. در فرهنگ ایرانی – اسلامی هیچ آورده‌ای پیروزی قلمداد نخواهد شد مگر با اخلاق، یک‌رنگی، صداقت و تواضع همراه باشد. بنابراین روحانی پیروز این صحنه نبود، پیروز کسی است که وقتی پایه‌های رأی را لرزان می‌بیند به هر دستگیره‌ای برای نجات دست نیندازد و هدف وسیله را توجیه نکند.»
گنجی سعی کرده است در تحلیل خود شایعات و ادعاهای روزهای اخیر اصولگرایان و ستاد انتخاباتی ابراهیم رئیسی را مطرح کند که در ان ها بر بی اخلاقی و تخلف انتخاباتی حسن روحانی تاکید شده سات.
او در ادامه یادداشت خود آورده است: «روحانی واقعاً هنرمند است. او اثبات کرد هدف وسیله را توجیه می‌کند. اما کاش این کار را با لباس پیامبر نمی‌کرد. او اکنون رئیس جمهور ماست اما با شاخص‌های دموکراسی رأی آورد نه مردم‌سالاری دینی.»
اما محمدجواد اخوان هم در سرمقاله روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران نوشته است: «آقای روحانی هرچند با رأی بالاتری از سال ۹۲ انتخاب شده است، اما باید بداند نزدیک به نیمی از شرکت‌کنندگان در انتخابات و حدود ۶۰درصد کل واجدان شرایط به او رأی نداده‌اند. این بدان معناست که نارضایتی جدی نسبت به وضع موجود به چشم می‌خورد. حتی می‌توان ادعا کرد که بخش قابل توجهی از رأی‌دهندگان به آقای روحانی نیز در زمره ناراضیان از وضع موجود بوده‌اند و تنها مطابق روال دولت‌ها، فرصتی چهار ساله دیگر برای حل مشکلات به وی داده‌اند.»
در کنار این برداشت ها از نتیجه انتخابات مرتضی روحانی از فعالان رسانه ای اصولگرا در یادداشتی به جای حمله به روحانی و کمپین انتخاباتی او یک سوزن به اصولگرایان زده است.
او در یادداشتی به رویکرد سیاسی اصولگرایان به شدت انتقاد کرده و نوشته است: «جریان اصولگرایی، جریانی است که از جهت نظری ضعیف و از جهت عملی ناکارآمد است. خواسته‌های بزرگ دارد ولی شعورش کم است. بدن بزرگ و مغز کوچک نیز آدم را ناخودآگاه به یاد انتقراض دایناسور‌ها می‌اندازد.»
به نوشته روحانی "این جریان نه در حوزه اقتصاد سیاسی ـ به عنوان یکی از مهمترین عرصه‌های نظری برای هر دولتی ـ حرف خاصی دارد و نه در باب اندیشه سیاسی از کتاب ولایت فقیه امام جلو‌تر آماده است. در تبیین رابطه حاکمیت با مردم به شدت ناتوان است و حداقل‌اش این است که نتوانسته یک ادبیات نظری مناسب و مقبول برای این مسئله تولید کند."
در این یادداشت که سایت پارسینه منتشر کرده در پاسخ به این سوال "مشکل کجاست؟" آمده است: «به نظرم تا زمانیکه دالّ مرکزی جریان اصولگرایی «پیگیری منویات رهبری» است، وضع ما از این بهتر نمی‌شود. تا زمانیکه به دنبال عقلانیت سیاسی نباشیم و سعی نکنیم با فعالیت‌های نظری و عملیِ خودمان بخشی از هزینه‌های رهبری را بر دوش بکشیم، و دائماً به دنبال این باشیم که منویات رهبری را اجرایی کنیم یعنی نمی‌خواهیم مسئولیت کاری را که انجام می‌دهیم بر عهده بگیریم. یعنی می‌خواهیم شخص دیگری تصمیم بگیرد و ما آن را اجرا کنیم. همیشه منتظریم که ایشان فرمایشی داشته باشند تا ما کاری بکنیم. نتیجه این رویکرد چه می‌شود؟»
بیانیه ها چه می گویند؟
در کنار این تحلیل ها، بیانیه هایی نیز از سوی گروه های و افراد اصولگرا منتشر شده است که نشان می دهد جهت گیری اصولگرایان در آینده چگونه خواهد بود.
شاید مهمترین بیانیه متعلق به ابراهیم رئیسی است. او و جریان حامی اش 16 میلیون در انتخابات کسب کرده است. اکنون او چه می گوید؟ رئیسی در بیانیه پس از انتخابات بدون آنکه به حسن روحانی تبریک گوید، نتیجه انتخابات را پذیرفته است.
رئیسی در بیانیه خود نوشته است: «رأی قریب به ۱۶ میلیون ایرانیِ خواهان تغییر، سرمایه ای مهم و پشتوانه عظیم است که به هیچ وجه نمی توان آن را در عرصه سیاسی و تصمیم گیری کلان کشور نادیده گرفت. اینجانب با اتکاء به همین پشتوانه مردمی، همه ظرفیت ها را برای پیگیری مطالبات مردم در مبارزه با فساد و تبعیض و تحکیم ارزش های انقلاب اسلامی به کار خواهم بست و هر اراده و تلاشی در دولت آینده با این جهت گیری را مورد حمایت قرار خواهم داد و همواره زبان گویای محرومان خواهم بود.»
رئیسی در این بیانیه از آنچه که "بداخلاقی" انتخاباتی خوانده، انتقاد کرده است.
سعید جلیلی یکی از مهمترین حامیان ابراهیم رئیسی نیز بیانیه ای درباره نتیجه انتخابات صادر کرده است. در این بیانیه او تاکید کرده است گفتمان انقلاب اسلامی باید همچون "دولت در سایه" عمل کند.
در این بیانیه آمده است: «در نگاه دینی مشارکت و نظارت هم تکلیف و حق مردم و هم فرصتی بزرگ برای دولت در انجام بهتر مسئولیت ها است. بر همین مبنا معتقدان به گفتمان انقلاب اسلامی وظیفه و حق خود میدانند با نگاهی ملی و فراتر از رقابت های انتخاباتی به مثابه «دولت در سایه» در چارچوب قانون و اخلاق، منتخب ملت و دولت او را در جهت رفع کاستیها، تصحیح ایرادها و حرکت در مسیر خدمت به مردم، تعالی فرهنگ، مبارزه با فساد، ایجاد اشتغال و رونق تولید و افزونی عزت و اقتدار در روابط خارجی یاری نمایند و بیانگر مطالبات مردم باشند.»
اما محمد باقر قالیباف شریک انتخاباتی رئیسی که به نفع او از فرآیند انتخابات کناره گیری کرد به رییس جمهور منتخب تبریک گفته است. او در بیانیه خود باز هم بر مبارزه با 4 درصدی ها تاکید کرده است.
قالیباف نوشته است: «طبيعتا با پایان دوره‌ی رقابت‌های انتخاباتی و قول‌ها و وعده‌های نامزدها، مرحله‌ی اقدام و پاسخگویی به مطالبات مردم آغاز می‌شود و برای جلوگیری از خودکامگی در اداره‌ی کشور، این منتقدین هستند که باید در چارچوب‌های قانونی به طرح مطالبات به حقِ مردم بپردازند و با شفاف‌سازی امور، مانع دور زدن قانون و فرار از نظارت‌های قانونی عده‌ای خاص و تشدیدِ نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی در کشور شوند.»
جبهه مردمی نیروهای انقلاب(جمنا) هم به عنوان تنها گروه منسجم اصولگرایان در بیانیه ای به رییس جمهور منتخب تبریک گفته اند اما آن ها نیز سعی در برجسته کردن مطالبات کرده اند.
در این بیانیه آمده است: «از رئیس جمهور منتخب می خواهیم با تکیه به توان داخلی و ظرفیت عظیم جوانان کشور اقدام موثر و عاجلی برای حل مشکلات اقتصادی و اجتماعی مردم صورت دهد و از ورود به راه حل های نادرست تجربه شده همچون اعتماد به دشمنان ملت و تکیه بر بیگانگان خودداری نماید.»
دیگر گروه های سیاسی اصولگرا نیز در همین جهت حرکت کرده اند. به این ترتیب با این تفاسیر در جناح اصولگرا و منتقدان دولت حسن روحانی به نظر می رسد، دولت آینده روحانی با فشار بیشتری از سوی مخالفان خود مواجهه خواهد شد. در چهار سال اول منتقدان با تاکید بر رای 50 درصدی روحانی سعی داشتند او را تضعیف کنند و اکنون با وجود اینکه رای روحانی افزایش 7 درصدی داشته است باز به نظر می رسد مخالفان با تاکید بر این که رای آن ها نیز 16 میلیون بوده است قصد دارند فشارها به دولت را افزایش دهند.
