نامه بازپرس ویژه تهران به لاریجانی درباره حوادث اخیر

بازپرس ویژه قتل تهران با ارسال نامه ای به آیت الله صادق آملی لاریجانی و با اشاره به حوادث اخیر پس از انتخابات، پیشنهاداتی را به روسای قوه قضائیه و مقننه ارائه کرد. قاضی محمدحسین شاملو که رسیدگی به چند پرونده مربوط به کشته شدگان حوادث اخیر را نیز برعهده دارد، با اشاره به حوادث پس از انتخابات و از جمله موضوع بازداشتگاه غیرقانونی کهریزک، بازداشت های غیرموجه و برخوردهای غیرشرعی با برخی افراد بازداشت شده و کشته شدن برخی افراد اشاره و این مسائل را ناشی از تغافل، بی درایتی و مسامحه برخی مسوولان دانسته است. 

شاملو به وظیفه قوه قضائیه در راستای تدوین قوانینی به منظور پیشگیری از وقوع جرم اشاره و پیشنهاداتی را برای جلوگیری از اقدامات غیرقانونی ارائه و عنوان کرده است: «الزام معاینه متهم توسط یک پزشک معتمد (ترجیحاً ً پزشک قانونی) در فاصله حداکثر یک ساعت پس از بازداشت به تقاضای متهم یا وکیل یا اعضای خانواده وی. صورتجلسه معاینه باید ضمیمه پرونده شده و یک نسخه نزد پزشک باشد. در صورت تقاضای وکیل متهم یا بستگان وی تصویری از آن به متقاضی تسلیم شود. همچنین حق مذکور در این ماده باید کتبی و قبل از شروع بازجویی به متهم تفهیم شود. تخلف از این ماده موجب بطلان تحقیقات مقدماتی است.»

وی با تاکید براینکه « انعکاس وضعیت ظاهری متهم از حیث سلامت یا وجود آثار ضرب و جرح، بی حالی، بدحالی، خستگی شدید توسط بازجویان و قاضی تحقیق در زمان تحقیق از متهم یا حضور وی نزد قاضی الزامی است»، می نویسد: «بازداشتگاه ها از پذیرش افرادی که آثار ضرب و جرح یا بدحالی و ضعف شدید در آنها دیده می شود ممنوع هستند. در این صورت ضمن انعکاس در دفاتر مربوط مراتب را به مقامات بالاتر گزارش می نمایند. در این صورت مقام بالاتر ضمن انعکاس فوری موضوع به قاضی رسیدگی کننده، اقدامات درمانی لازم را انجام می دهد و در صورت تایید قاضی بر مبنای نظریه پزشک معتمد بازداشتگاه ها با درج شرح وضعیت متهم در سوابق مربوط، وی را با قرار کتبی مقام قضایی پذیرش خواهد کرد.»

شاملو در ادامه با بیان اینکه « بازداشت، دستگیری و نگهداری و تحقیق از متهمان توسط غیرضابطان خاص دادگستری ممنوع است»، می آورد: «تخلف از این ماده در حکم بازداشت غیرقانونی است و تحقیقات انجام شده واجد هیچ اثری نخواهد بود. همچنین نگهداری متهمان در غیر بازداشتگاه های تحت نظارت سازمان زندان ها ممنوع می باشد و تخلف از این ماده در حکم بازداشت غیرقانونی است.» 

وی در ادامه می نویسد: «در غیر جرائم تروریستی تحقیق و بازجویی از متهمان در شب ها ممنوع است. در جرائم تروریستی چنانچه تحقیق از متهم برای کشف سلاح و مواد منفجره و جلوگیری از اقدامات خرابکارانه و بمب گذاری و عملیات مسلحانه و نیز دستگیری سایر عوامل شبکه تروریستی لازم باشد، تحقیق بلامانع است. لازم به ذکر است اسامی متهمان، نوع اتهامات، محل دستگیری و نگهداری ایشان باید ظرف سه ساعت از زمان دستگیری از طریق دورنگار به اطلاع دادستان برسد. همچنین اگر بازداشت در ساعات اداری باشد، متهم به همراه پرونده به دادسرا اعزام والا در نزدیک ترین ساعت فعالیت کشیک مقامات قضایی، نزد قاضی ذی صلاح حاضر شود. 

تخلف از این تکلیف در حکم بازداشت غیرقانونی است.» بازپرس ویژه قتل تهران با تاکید براینکه « ظرف مدت حداکثر 24 ساعت در جرائم غیرتروریستی مراتب بازداشت متهم و محل نگهداری وی باید به اطلاع خانواده او برسد و این امر در جرائم تروریستی ظرف یک هفته انجام خواهد شد»، می نویسد: «در اولین ساعات دستگیری و بازداشت برای اطمینان خانواده متهم از سلامتی وی با معرفی متهم یا خانواده او، وکیل منتخب می تواند به مدت حداکثر نیم ساعت با وی ملاقات حضوری داشته باشد. همچنین در غیر جرائم تروریستی متهم می تواند در پایان سومین روز بازداشت خود به مدت نیم ساعت با وکیل خود ملاقات و مشاوره داشته باشد. این امر در جرائم تروریستی در پایان دهمین روز بازداشت می باشد. لازم به ذکر است که موارد مذکور در این ماده مانع همراهی وکیل در مراجع قضایی نمی باشد.» شاملو در ادامه آورده: «در غیر موارد قرار بازداشت موقت، چنانچه قرار تامین صادره منتهی به بازداشت متهم شده باشد، مقام قضایی مکلف است به طریق مقتضی مراتب را به وکیل یا اعضای خانواده وی ابلاغ کند تا چنانچه وثیقه یا کفیل دارد معرفی کند. 

در موارد صدور قرار بازداشت موقت و اعتراض متهم به آن، پرونده فوراً در دادگاه صالح مطرح و دادگاه مکلف است خارج از نوبت و حداکثر ظرف یک هفته در مورد آن اتخاذ تصمیم نماید. تصمیم دادگاه در تایید قرار بازداشت موقت باید موجه، مستدل و مستند به مقررات مربوط باشد. همچنین مداخله و ورود ماموران نظامی و انتظامی به خوابگاه های دانشجویی و مراکز آموزش عالی و مدارس ممنوع می باشد مگر در موارد وقوع جرم مشهود یا جرائم تروریستی به تقاضای کتبی رئیس دانشگاه یا رئیس مرکز آموزشی و اجازه کتبی دادستان. در هر صورت ورود و مداخله ماموران برای برخورد با تجمعات صنفی یا اعتراض دانشجویان و دانش آموزان در مکان های فوق ممنوع است.» 

بازپرس ویژه قتل تهران در پایان می نویسد: «در مواقع کنترل تجمعات و راهپیمایی ها، مضروب کردن افراد شرکت کننده از ناحیه کمر و بالاتر و نیز نقاط حساس بدن ممنوع است. منظور از جرائم تروریستی در این مواد غیر از مواردی که در قوانین دیگر ذکر شده ارتکاب بمب گذاری، حمله مسلحانه به مراکز نظامی، عمومی و صنعتی و منازل مردم، ترور اشخاص، قتل و راهزنی و نیز جاسوسی می باشد.»