درددل‌های موزیسین‌های خیابانی پایتخت

چندی است که از گوشه و کنار شهر صدای نواهایی به گوشمان می‌رسد که گاهی آزاردهنده و گاهی هم دل‌نواز و آرام‌بخش است. شاید شما هم وقتی از کنار درِ مترو عبور می‌کنید جوان‌هایی را دیده باشید که در گوشه خیابان نشسته‌اند و در حال کوک کردن سازشان هستند. آنها موزیسین‌های خیابانی هستند که این روزها تلاش می‌کنند در هیاهوی تهران جایی برای خود باز کنند.

«شهر فردا» در ادامه نوشته است: برخی صاحب‌نظران ظهور این مدل از موسیقی را نمادی از مدرنیسم عنوان می‌کنند، برخی دیگر بر پیوند موسیقی با توده مردم تاکید دارند اما به نظر می‌رسد فارغ از این موضوعات، اغلب این موزیسین‌ها از سر ناچاری به گوشه خیابان‌های شلوغ تهران پناه آورده‌اند.

سعید حاتم از جمله نوازندگان خیابانی موسیقی است که در یکی از ایستگاه‌های مترو تهران اجرا می‌کند.

او در گفت‌وگو با پایگاه خبری - تحلیلی شهر فردا، می‌گوید: دو سال مشغول به نواختن و تک‌نوازی در ایستگاه‌های مترو بوده و این مکان به دلیل افزایش رفت و آمد جای خوبی برای نوازندگی است. من در رستوران کار می‌کنم و از ساعت 3 تا 7 شب برای نواختن به این مکان می‌آیم و با توجه به اینکه در رستوران اجازه نوازندگی ندارم ایستگاه‌های مترو را برای نواختن انتخاب کردم.

وی درخصوص نظارت مسئولان بر این کار گفت: مسئولان اجازه کار در این مکان‌ها را به ما نمی‌دهند، حتی یک بار از بنده تعهد گرفتند که نوازندگی نکنم.

این نوازنده موسیقی درباره جذابیت این نوع اجرا برای مردم هم می‌گوید: این کار برای مردم جذابیت دارد. ولی منبع درآمدی نداشته و برای عشق به نواختن به این کار مشغولم.

وی با اشاره به اینکه تحصیل خود را نیمه‌کاره رها کرده و به تهران آمده است، گفت: در دوران دبیرستان ماندم و به آموزش نوازندگی پرداختم و این کار را به صورت حرفه‌ای انجام نمی‌دهم ولی علاقه داشتم که موسیقی خیابانی را در مکانی بهتر اجرا می‌کردم.

یاسین صادقی نیز یکی دیگر از کسانی است که به اجرای موسیقی خیابانی می‌پردازد. او نیز به می‌گوید: موسیقی خیابانی نه‌تنها اعتبار نیست بلکه ضد اعتبار محسوب می‌شود. موسیقی در کشور ما از اعتبار بالایی برخوردار است ولی موسیقی خیابانی از چنین وجهه‌ای برخوردار نیست. موسیقی خیابانی دست انسان را قوی‌تر کرده و افرادی که در این خصوص تخصص دارند به نوازندگی در خیابان می‌پردازند و به خوبی آگاه به عشق سرشار از اجرا در خیابان هستند.

این مدرس موسیقی گفت: مردم استقبال خوبی از نواختن در خیابان دارند حتی آنهایی که تخصصی در موسیقی ندارند با نگاه یا ایستادن یا حتی پرداخت مبلغی به تأیید نوازنده و آهنگ نواخته شده توسط وی می‌پردازند.

وی افزود: اگر جایگاهی توسط مسئولان برای موسیقی خیابانی تدارک دیده شود این کار ساماندهی شده و رضایت مردم نیز نسبت به این کار جلب می‌شود.

صادقی ادامه داد: جامعه نیازمند شنیدن آوای موسیقی است و اجرای موسیقی در ساعت 8 صبح زمانی که مردم در حال رفتن به محل کار خود هستند انرژی مضاعفی را به آنها هدیه می‌کند و اگر این کار توسط اشخاصی ماهر انجام گیرد قاعدتاً هم موسیقی با نوایی شنیدنی نواخته می‌شود و هم مردم استقبال خوبی از آن نوازنده خواهند داشت.

وی ابراز عقیده کرد: دولت باید با کسانی که در این رشته تخصص ندارند و سازی را در دست گرفته و به نواختن می‌پردازند برخورد کرده و آنها را از متخصصین جدا کند.

جعفر بای آسیب‌شناس حوزه اجتماعی نیز در این باره گفت: من موسیقی خیابانی را طرحی خودجوش، بدون نظارت و ساماندهی می‌دانم و معتقد هستم این مدل از موسیقی می‌تواند در افزایش نشاط شهری مؤثر باشد و کمی از عصبانیت‌های جامعه ایرانی بکاهد.

وی گفت: البته معتقدم نظارت حلقه مفقوده فعلی در موسیقی خیابانی است و همین مساله نیز باعث شده است که در برخی از موارد این مدل از موسیقی عملا به سمت انحراف کشیده شود.

این آسیب‌شناس با اشاره به اینکه سازمان متولی این امر وزارت ارشاد است، افزود: با نظارت دقیق بر این مسأله می‌توان مردم را ترغیب به حمایت از اجرای موسیقی خیابانی کرده و از تبدیل این نوازندگی اصیل به موسیقی کوچه‌بازاری ممانعت کرد.

بای گفت: ما از گذشته مدل‌هایی از موسیقی در سطح جامعه را داشته‌ایم که برای مثال عده‌ای در مدح ائمه اطهار(ع) چاوشی‌گری می‌کرده‌اند اما نمی‌توان انکار کرد که موسیقی خیابانی امروز تهران گاهی حتی به سمت تکدی‌گری نیز کشیده می‌شود.

با این حال به نظر می‌رسد که موسیقی خیابانی امروز به واقعیت شهرهای ما تبدیل شده است. حتی اگر ما چشم‌هایمان را به روی این مدل موسیقی ببندیم نمی‌توانیم آوای آنها را از کوچه خیابان‌ها حذف کنیم. سروده شدن یک نوای موسیقی دلچسب در کنار پیاده‌روهای تهران شاید زیاد هم چیز بدی نباشد و بی‌جهت در این خصوص سیاه‌نمایی شده است. به نظر مهمترین نیاز در این خصوص روبه‌رو شدن با واقعیت‌ها و تلاش برای ساماندهی و نظارت بر این مدل از موسیقی است.