نمره پایین ظریف به آمریکا در اجرای برجام

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه در گفت‌وگویی در خصوص نمره برجام بعد از گذشت یک سال اظهار داشت: اگر بخواهیم به برجام نمره بدهیم، حتماً با توجه به ظرف زمانی و شرایط بین‌المللی نمره بسیار خوبی می‌گیرد، اما اگر بخواهیم به نحوه اجرای آمریکایی‌ها نمره بدهیم احتمالاً نمره پایین می‌گیرد.

وی افزود: برجام باید هم در ظرف زمانی خودش بررسی و ارزیابی شود و هم در واقعیت جهانی که به تصویب رسید و از بعد دیگر نیز برجام را باید از منظر نحوه اجرای توافق ارزیابی کرد.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، وزیر امور خارجه ادامه داد: از نظر زمانی، مذاکرات مرتبط با برجام برای توافق اولیه در دولت یازدهم زمانی آغاز شد که هر چند ماه یک بار تحریم جدیدی علیه کشورمان در کنگره آمریکا تصویب می‌شد و معروف بود که نتانیاهو به واشنگتن سفر نمی‌کند مگر اینکه با یک تحریم جدید بازگردد.

ظریف با بیان اینکه مذاکرات مربوط به برجام زمانی آغاز شد که کنگره و مجلس نمایندگان آمریکا قانونی را تصویب کرده و منتظر رفتنش به سنا بودند که براساس آن فروش نفت کشورمان در کمتر از یک سال به صفر برسد، عنوان کرد: آمریکایی‌ها در یک بازه زمانی یک و نیم ساله توانسته بودند فروش نفت کشورمان را از بیش از 2.5 میلیون بشکه در روز به کمتر از روزانه یک میلیون بشکه برسانند.

وی تصریح کرد: با این قلدری و فشارهایی که آمریکایی‌ها بر کشور ما می‌آوردند می‌توانستند در مدت کوتاهی فروش نفت کشورمان را به صفر برسانند.

رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: مذاکرات منتج به برجام زمانی آغاز شد که براساس همین قانون کنگره، رئیس‌جمهور آمریکا دیگر حتی اجازه نمی‌یافت که مقررات را تعلیق کند.

ظریف خاطرنشان کرد: در آن زمان اگر لایحه‌ای که در مجلس نمایندگان این کشور با رأی بسیار بالا تصویب شد به سنا هم رفته بود و به امضای اوباما می‌رسید تقریباً در هیچ زمانی هیچ یک از تحریم‌های این کشور نمی‌توانست تعلیق شود زیرا تعلیقش نیازمند رأی دو سوم اعضای کنگره بود.

وی با بیان اینکه برجام در زمانی تصویب شد که 6 قطعنامه لازم الاجرای شورای امنیت تحت فصل هفتم تلاش می‌کرد ایران را از حق خودش برای بهره‌مندی از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای محروم کند، اظهار داشت: البته حق ما ربطی به قطعنامه شورای امنیت ندارد اما بالاخره این شورا می‌گفت ایران اجازه ندارد از این حق استفاده کند.

وزیر امور خارجه افزود: فراتر از این در حوزه موشکی حتی به کشورها اجازه می‌داد که برای جلوگیری از دستیابی ایران به فناوری موشکی که هیچ ربطی به آن کشورها ندارد، حتی وارد اقدام نظامی شوند.

ظریف ادامه داد: بنابراین اگر می‌خواهیم برجام را ارزیابی کنیم باید آن را در این ظرف زمانی در نظر بگیریم؛ زمانی که مذاکرات منتج به برجام آغاز شد در شرایطی نبودیم که از نظر بین‌المللی مساعد باشد.

وی با اشاره به شرایط کشور پیش از آغاز مذاکرات عنوان کرد: از نظر شرایط جهانی، زمانی مذاکرات را آغاز کردیم که کشورمان در یک طرف ماجرا و 6 قدرت بزرگ دنیا در طرف دیگر متکی به حمایت شورای امنیت سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و بسیاری از مراکز قدرت جهانی اعم از مراکز پولی و تبلیغاتی بودند.

رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: اگر برجام را از این دو زاویه نگاه کنیم دستاورد بسیار مهمی برای جمهوری اسلامی ایران است که عزت مردم را حفظ کرد، حقوقشان را به رسمیت شناخت، قطعنامه‌های شورای امنیت را کنار زد و مانع از تصویب تحریم‌های جدید علیه کشورمان شد.

ظریف افزود: برجام همچنین تحریم‌های پیشین مرتبط با برنامه هسته‌ای را کاملاً کنار زد و مانع از پیشروی تحریم‌های مرتبط با مقررات داخلی آمریکا نیز شد.

وی با طرح این پرسش که آیا این به معنی فتح‌الفتوح دانستن برجام است، تاکید کرد: به نظر من فتح‌الفتوح مردم ایران هست که نشان دادند از طریق فشار نمی‌شود چیزی را به آنان تحمیل کرد اما آیا فتح‌الفتوح مذاکره‌کنندگان است، نه؛ البته مذاکره‌کنندگان از همه توانشان، از درایت رئیس‌جمهور از حمایت، مقاومت و دعای مردم و از همه بالاتر از هدایت‌ها و دعای مقام معظم رهبری و لطف خدا استفاده کردند و توانستند به توافق برسند.

وزیر امور خارجه با طرح این پرسش که اصلاً معنی توافق چیست، عنوان کرد: معنی توافق این است که دو طرف راضی باشند، مگر اینکه بتوان نامش را قرارداد تسلیم گذاشت وگرنه توافقی وجود ندارد که هر یک از دو طرف بتوانند بگویند 100 در صد به نفعشان است چنین چیزی در جهان خارج وجود ندارد.

ظریف گفت: به همین علت است که امروز در سالروز تصویب برجام مقالاتی در آمریکا نوشته می‌شود مبنی بر اینکه این کشور چه امکاناتی مانند اجماع بین‌المللی علیه ایران و ممنوعیت برنامه موشکی این کشور را از دست داده است.

وی با اشاره به مطالب مطرح در یکی از جلسات استماع کنگره درخصوص برنامه موشکی کشورمان اظهار داشت: در آن جلسه نمایندگان، دولت این کشور را زیر سوال بردند که چرا قطعنامه 1929 با آن محکمی را درباره برنامه موشکی ایران از دست داد و آن را به بندی تبدیل کرد که اولاً اجباری نیست و ثانیاً ایران را معاف کرده است.

رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: نمایندگان در این جلسه اعلام کردند ایرانی‌ها توانسته‌اند از طریق مذاکره کلمه‌ای را به این معنی وارد کنند که اگر برنامه موشکی برای سلاح هسته‌ای طراحی نشده باشد در حوزه این قطعنامه قرار نمی‌گیرد یعنی حوزه‌ای که تبلیغات فراوانی درباره آن علیه ما می‌شد.

ظریف همچنین مواضع اخیر بان کی‌مون درباره برنامه موشکی کشورمان را نامربوط دانست و تصریح کرد: متأسفانه دبیرکل سازمان ملل متحد در سال‌های گذشته سابقه خیلی خوبی هم از خودش به جای نگذاشته است.

وی افزود: به ویژه در موضوع خارج کردن نام عربستان سعودی از فهرست کودک‌کش‌ها که خود او هم اعلام کرد یکی از سخت‌ترین تصمیمات دوران زندگی‌اش بوده که تأثیر بسیار بدی بر اعتبار سازمان ملل گذاشته است.