آرايش جديد در نهاد روحانيت ايران

علی محمد حاضری طی یادداشتی نوشته است:

آرایش جدیدی در نهاد روحانیت ایران در حال شکل گیری است. از انتخابات دوره سوم مجلس شورای اسلامی درسال 1366که نقطه آغازی بر شکل گیری آشکار یک جناح بندی دوگانه در روحانیت سیاسی درون حاکمیت جمهوری اسلامی ایران بود و انشعاب مجمع روحانیون مبارز از جامعه روحانیت مبارز درآن مقطع ، رسما روحانیت ایران را به دو اردوگاه اصطلاحا چپ و راست تقسیم کرد تا به امروز نسبتا این اردوی دوگانه استمرار یافته بود.

( به استثنای رقابت های مرحله دوم انتخابات ریاست جمهوری دوره نهم که در آن مقطع هم این دوگانگی کمرنگ شد) تقریبا در همه انتخابات ایران از سال 1366 تا کنون نوعی صف بندی آشکار بین دو جریان روحانیت ایران دیده می شد، که یک سوی آن جامعه روحانیت مبارز و سوی دیگر آن را مجمع روحانیون تشکیل می داد .
 
طی این سال ها کمابیش شاهد بودیم که جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ، معمولا با جامعه روحانیت مبارز تهران همسویی نشان می داد و مجمع محققین و مدرسین حوزه هم در ائتلافی با مجمع روحانیون مبارز ظاهر می شد . مراجع معظم تقلید و رو حانیون برجسته در سطح کشور هم اگر وارد موضع گیری در رقابت های انتخاباتی می شدند هر یک به صورت انفرادی موضع گیری می کردند ولی تقریبا در همین دو اردوگاه ظاهر می شدند. 

انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری ، ظاهرا آغازی برای شکل گیری آرایش جدید است. 

در این عرصه ظاهرا روحانیت سیاسی ایران ، تا کنون در خصوص سه کاندیدای ریاست جمهوری به موضع گیری دست زده است . مجمع روحانیون مبارز و مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه بعنوان دو تشکل شناخته شده در اردوی چپ ( اصلاح طلبی امروز ) رسما از آقای میر حسین موسوی حمایت کرده اند . تعدادی از مراجع تقلید و دیگر چهره های شاخص روحانی کشور نیز به نحوی آشکار یا تلویحی در اردوی حمایت از موسوی سنگر گرفته اند. 

آقای کروبی چهره شاخص جناح چپ روحانیت ایران به همراه چند نفر از افراد روحانی از مجموعه جناح چپ نیز در حلقه وستاد آقای کروبی ظاهر شده اند. اما جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در انتخاب بین موسوی یا احمدی نژاد یکپارچگی گذشته را نشان نمی دهند. عجیب این جاست که روحانیون این دو مجموعه نیز ظاهرا در ترجیح مصداقی رییس جمهور غیر روحانی بر کاندیدای روحانی موجود ، اتفاق نظر دارند اما در انتخاب از میان دو کاندیدای غیر روحانی ، نظر و احدی ندارند. 

مراجع اعظام تقلید هم در موضع گیری انتخاباتی بین کاندیداها ، نظر یکسانی ندارند هرچند آنچه تاکنون بیشتر ظاهر شده است ، حمایت صریح یا تلویحی اغلب مراجع از میرحسین موسوی است. سایر شخصیت های برجسته روحانیت درسراسرکشورنیزحمایت های آشکار یا ضمنی از سه کاندیدای ریاست جمهوری ازخود بروز داده اند که سهم میرحسین موسوی و احمدی نژاد از نفر سوم بیشتر است.
 
به این ترتیب در انتخابات این دوره ریاست جمهوری ، روحانیت سیاسی ایران همچون ادوار گذشته صرفا به دو اردوگاه تفکیک نشده اند ، بلکه آرایش جدیدی در حال شکل گیری است که پیش بینی همه جانبه مشخصات این آرایش جدید به سادگی ممکن نیست . آنچه فعلا قابل مشاهده است آرایشی است در قبال رئیس جمهوری و دولت فعلی . یعنی بخشی ازروحانیت ایران از رئیس جمهوری فعلی حمایت می کند و خواهان استمراراین دولت است و بخشی دیگر منتقد جدی سیاست های دولت فعلی است و عمیقا از تغییر حمایت می کند هرچند درنوع نقدها ، مصداق و جایگزین ، اختلاف نظرها جدی می باشد. این وضعیت آشکارا حاکی از شکل گیری آرایش جدیدی است که باید منتظر بود تا در اوج فعالیت های انتخاباتی ، جزئیات بیشتری از این آرایش جدید به منصه ظهور برسد.