فرارو- آیا زمانیکه بحث به ثبات در خاورمیانه می‌رسد، تحریم‌های ایران اهمیتی دارند؟ فارن پالسی از تعدادی از پژوهشگران پرسیده است که آیا به عقیده آنها توافق هسته‌ای ایران می‌تواند به نجات روابط خاورمیانه کمک کند یا بر وخامت آنها خواهد افزود.
به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از فارن پالسی، زمانیکه در دوم آوریل این خبر منتشر شد که دستیابی به یک توافق اولیه برای محدود کردن توانمندی هسته‌ای ایران محتمل است، این مسئله تا اندازه شگفت آور بود چراکه به نظر می‌رسید مذاکرات به بن بست خورده است. در پی اعلام این خبر و در روزهای پس از آن، یکی از سوالات اصلی که شکل گرفت، تاثیر توافق اخیر میان ایران و گروه ۱+۵ بر ثبات خاورمیانه بود. پروژه آموزش، پژوهش، و سیاست بین المللی (TRIP) در ویلیام‌اند مری با همکاری فارن پالسی این سوال را با پژوهشگران روابط بین الملل در میان گذاشته و در مورد اینکه توافق اخیر تاثیری مثبت بر ثبات منطقه‌ای خواهد داشت، به اجماع قابل توجهی -۷ به ۱- دست یافت.
این پژوهشگران در دیگر ابعاد این توافق، به عنوان مثال در مورد اینکه آیا آمریکا با تحریم‌های بیشتر می‌توانست دستاوردهای بیشتری داشته باشد، یا آیا در صورتی که رئیس جمهور بعدی آمریکا از توافق عقب نشینی کند، ایران به سمت برنامه تسلیحاتی خواهد رفت، در برخی موارد به شدت هم نظر بوده و در برخی دیگر، دیدگاه‌های کاملا متفاوتی داشتند.
از میان چهار هزار و ۱۶۹ پژوهشگر که در دانشکده‌ها و دانشگاه‌های سراسر آمریکا فعال هستند، این نظرسنجی از ۹۱۲ پژوهشگر در این عرصه انجام شده است.
این توافق چگونه بر ثبات منطقه‌ای اثر خواهد گذاشت؟
پس از حدس و گمان‌های موجود در مورد اینکه آیا یک توافق می‌تواند برنامه هسته‌ای ایران را محدود کند یا خیر، ما از پژوهشگران سوال کردیم که آیا این توافق پیشنهادی بر ثبات خاورمیانه اثر می‌گذارد یا خیر. مشخص شد که اکثر افراد شرکت کننده معتقدند که این مسئله تاثیرگذار است. ۷۰ درصد این پژوهشگران در پاسخ به این سوال که آیا توافق پیشنهادی تاثیری مثبت، منفی یا خنثی بر ثبات منطقه‌ای خواهد داشت، گفتند که این توافق تاثیری مثبت بر ثبات خاورمیانه می‌گذارد.
از میان کسانی که معتقدند این توافق منجر به ثبات بیشتر در منطقه می‌شود، اکثرشان (۶۳ درصد) معتقدند که این مسئله احتمال اینکه دیگر کشورهای منطقه به دنبال تسلیحات هسته‌ای (اشاعه هسته‌ای) بروند را کاهش می‌دهد. بنابراین اگر نظر آنها درست باشد، این توافق دقیقا مانع از به راه افتادن همان مسابقه تسلیحات هسته‌ای خواهد شد که مخالفان این توافق، از جمله بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل پیش بینی می‌کند.
(برای دیدن ابعاد بزرگتر روی تصاویر کلیک کنید)
از میان تمام پژوهشگران پاسخگو، تنها ۱۰ درصد معتقدند که این توافق تاثیری منفی بر ثبات منطقه خواهد داشت. این پژوهشگران که در مورد دورنمای ثبات منطقه دیدگاهی بدبینانه دارند، نگرانیشان در مورد اشاعه هسته‌ای مشابه نتانیاهو است و بیش از نیمی از آنها دلیل این نگرانی را اینطور مطرح می‌کنند که ایران با این توافق در موقعیت بهتری برای حمایت از سازمان‌های تروریستی قرار می‌گیرد.
نظر غالب در میان این پژوهشگران روابط بین الملل این است که توافق ایران و گروه ۱+۵ تاثیری مثبت بر ثبات منطقه خواهد داشت و دیدگاه دقیقا مورد تاکید کار‌شناسان خاورمیانه است. زمانیکه به پاسخ‌های کسانی نگاه کردیم که خود را به خصوص پژوهشگر خاورمیانه می‌دانند، دریافتیم که با همکاران خود موافق هستند؛ در واقع، آنها (70.6 درصد) بیش از دیگر همکاران خود (68.4 درصد) بر مثبت بودن تاثیر این توافق بر خاورمیانه تاکید داشتند.
آیا ایران به این توافق پایبند خواهد بود؟
با نزدیک شدن مذاکرات به زمان نتیجه گیری، مشخص شد که در صورتی که بندهایی از توافق ایران را ملزم به خارج کردن سوخت هسته‌ای مصرف شده (SNF) از کشور کند، جمهوری اسلامی از توافق عقب خواهد نشست. زمانیکه از این پژوهشگران پرسیدم به نظر آنها با کدام بندهای اصلی توافق، ایران به طور کامل پایبند خواهد بود، ۶۴ درصد گفتند به عقیده آنها ایران اجازه دسترسی بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی را می‌دهد و غنی سازی خود را محدود خواهد کرد اما تنها ۴۳ درصد گفتند معتقدند ایران به انتقال سوخت هسته‌ای مصرف شده (SNF) به خارج از کشور پایبند باشد. تنها ۱۰ درصد آنها گفتند ایران به بندهای اصلی این توافق هسته‌ای پایبند نخواهد بود.
آیا آمریکا می‌توانست با افزایش فشار‌ها به واسطه تحریم‌های بیشتر، به توافق بهتری دست یابد؟
پیش از آنکه حتی توافقی به دست آید، دولت اوباما در مقابل سنا و مجلس نمایندگان که تهدید به افزایش فشار‌ها با تحریم‌های بیشتر می‌کردند، ایستاده بود. جان کری، وزیر خارجه آمریکا به کنگره هشدار داد که چنین اقدامی مذاکرات را تضعیف می‌کنند. برخی دیگر اما اینطور استدلال می‌کردند که تهدید جدی افزایش تحریم‌ها می‌تواند باعث امتیازدهی بیشتر ایران شود.
ما از پژوهشگران پرسیدیم که اگر تهدید تحریم‌های بیشتر همچنان وجود داشت، آیا ایران با این توافق موافقت می‌کرد. حدود نیمی از آنها معتقدند که تهدید به افزایش تحریم‌ها باعث می‌شد ایران این چارچوب را نپذیرد و حدود ۱۷ درصد می‌گویند که فشارهای بیشتر ضربه‌ای به مذاکرات نمی‌زد و بخش قابل توجهی از آنها یعنی ۳۵ درصد در این مورد مطمئن نبودند. جالب اینکه از میان ۱۷ درصدی که معتقدند ایران اگر اوباما تهدید تحریم‌ها را تشدید می‌کرد، ایران توافق هسته‌ای را امضا می‌کرد، کمتر از یک سوم (حدود ۲۸ درصد) گمان می‌کنند که این مسئله منجر به امتیازدهی بیشتر ایران می‌شد. این مسئله نشان می‌دهد که تنها یک اقلیت محدود از پژوهشگران معتقدند که یک استراتژی مبتنی بر افزایش تحریم‌ها می‌توانست نتیجه‌ای بهتر برای آمریکا به دنبال داشته باشد.
آیا توافق پابرجا خواهد بود؟
طی روزهای پس از توافق هسته‌ای، برخی نامزدهای احتمالی ریاست جمهوری از حزب جمهوری‌خواه با این استدلال که توافق فعلی به نفع آمریکا نسیت، اعلام کرده‌اند که در صورت پیروزی در انتخابات، از توافق کنار می‌کشند. ما از پژوهشگران پرسیدیم که اگر رئیس جمهور بعدی آمریکا به طور یک جانبه از توافق کنار بکشد، ایران برنامه (ادعایی) تسلیحات هسته‌ای خود را از سر خواهد گرفت یا خیر. ۸۵ درصد این پژوهشگران با یک اجماع نزدیک پاسخ دادند که چنین اقدامی احتمال ازسرگیری برنامه هسته‌ای ایران را افزایش خواهد داد.
چگونه اقتدار کلیسای کاتولیک و نفوذ روحانیت در فرانسه از بین رفت؟
پاپ و موسولینی: اتحاد نامقدس مخفی؛ چگونه کلیسای کاتولیک با موسولینی همبستر شد؟
آیا صدام حسین واقعا «دیوانه خاورمیانه» بود؟
از کشتن افراد عینکی به جرم روشنفکر بودن تا حذف پول و مذهب از مناسبات اجتماعی / فاجعهبارترین حرکت قرن بیستم برای ساخت اتوپیای روستایی
