غارت آثار باستانی در بی خبری مسئولان

 در پي بي توجهي مسئولان سازمان ميراث فرهنگي استان خوزستان، غارت محوطه باستاني جوبجي که آرامگاه شاهزادگان ايلامي در آن يافت شد از سر گرفته شده  

 در سال 1386 و در پي احداث کانال آب‌رساني شهرستان رامهرمز، مقبره‌اي متعلق به دوره ايلامي نمايان شد که در آن دو شاهزاده به همراه مقادير زيادي هداياي قيمتي از جمله دستبند‌ها، گوشواره‌ها و بسياري اشياء طلايي کشف شد.

پيش از اين نيز چندين بار اين محوطه مورد غارت حفاران غير مجاز قرار گرفته بود که پس از انجام کاوش‌هاي باستان‌شناسي، حفاظت از آن توسط يگان پاسداران ميراث فرهنگي خوزستان آغاز شد.

«مجتبي گهستوني»، سخنگوي انجمن دوستداران ميراث فرهنگي "تاريانا"، درباره از سرگيري غارت محوطه باستاني جوبجي گفت: «پس از کشف گنج ارزشمند محوطه باستاني جوبجي، يک کانکس جهت حفاظت از آثار باستاني در محل محوطه گذاشته شد. 

مدتي نيروي حفاظتي در محوطه 40 هکتاري جوبجي گشت مي‌زد تا اينکه کانکس به دلايلي آتش گرفت و جمع شد. از آن تاريخ ديگر از اين محوطه حفاظت نشد و دوباره پاي غارتگران و حفاران غيرمجاز به محوطه باز شد.»

اين درحالي است که باستان شناسان معتقدند که هنوز بايد مقابر زيادي در اين محوطه وجود داشته باشد و احتمال آن که تنها يک مقبره در اين محوطه باشد کم است.

گهستوني گفت: «حفاري‌هاي غيرمجاز همچنان ادامه دارد و زماني که در آخرين روزهاي اسفند سال 87 اين موضوع به يگان حفاظت ميراث فرهنگي استان اطلاع داده شد، اعلام کردند که حفاري‌هاي انجام گرفته قديمي است.»

اين درحالي است که بر اساس مشاهدات وي چاله‌هاي به وجود آمده کاملا تازه بوده و حتي برخي از آن‌ها به يک هفته قبل تعلق دارد.

آرامگاه رامهرمز يک سازه سنگي مدفون در زير زمين است که دو تابوت مفرغي در آن قرار گرفته بود. در اين دو تابوت دو زن 17 ساله و 30 تا 35 ساله مدفون بودند. خط نوشته هاي کشف شده در اين آرامگاه آن‌ها را به يکي از شاه‌هاي ايلامي به نام "شتورنهونته پسر ايندده" مربوط مي‌کند.

تعداد آثار يافت شده در اين مقبره خانوادگي در حدود 600 قلم شي شامل حلقه‌هايي طلايي منسوب به حلقه قدرت، پيكركهايي انساني، دستبند، مهره‌هايي از جنس عقيق، كاسه‌هايي از جنس مرمر و مفرغ بوده است.

باستان شناسان پس از بررسي محوطه، وسعت آن را در حدود 40 هکتار تخمين زدند که رودخانه اعلا از ميان آن مي‌گذرد.

اشياء بدست‌آمده اکنون در تهران نگهداري مي‌شود. اين درحالي است که رئيس سازمان ميراث فرهنگي کشور وعده تاسيس و تجهيز موزه‌اي مجهز در رامهرمز براي نمايش آثار بدست‌آمده از محوطه باستاني جوبجي را داده بود.

گهستوني دراين‌باره گفت: «اين وعده دو سال قبل داده شد و قرار بود اين موزه يک ساله ساخته و تجهيز شود. اين درحالي است که نه تنها اين وعده تحقق پيدا نکرد که موزه موجود در رامهرمز هم به لحاظ امنيتي تجهيز نشد.»

شواهد باستان شناسي و زبان شناسي انجام گرفته روي آثار بدست آمده از محوطه باستاني جوبجي نشان مي‌دهد، اين شتورنهونته با آن شتروک نهونته اشتباه گرفته شده است.

اين شواهد حاکي از آن است که شتورنهونته يک فرد ديگري بوده و تاريخ گذاري کتيبه "حني" نيز به شتروک نهونته ربطي ندارد و به شتورنهونته مربوط مي‌شود.

شتروک نهونته يکي از شاه‌هاي ايلامي است و همواره نام شتور نهونته و شتروک نهونته به يک فرد اطلاق مي‌شده که شواهد بدست آمده از آرامگاه رامهرمز نشان گر اين اشتباه است.

شترو نهونته بلافاصله پيش از هخامنشيان به قدرت رسيده است و حتي تشابه زيادي ميان آثار گورهاي رامهرمز و آثار دوره هخامنشي وجود دارد.

اين آثار نشان مي‌دهد در عين حالي که هخامنشيان به قدرت رسيده‌اند هنوز شاهان ايلامي در مناطق کوچکي قدرت داشته اند و اينطور نبوده که آشوربانيپال همه ايلاميان را نابود کرده باشد.

تاريخ گذاري انجام گرفته دوره حکومت شتورنهونته را ميان سالها 585 تا 539 پيش از ميلاد نشان مي‌دهد. اين در حالي است که دوره حکومت شتروک نهونته در سال 699 به پايان مي رسد و ما در اينجا با بيش از 100 سال اختلاف روبرو هستيم.

بر اساس مطالعات خط نوشته‌ها بدست آمده در اين مقبره اسم هاي زنانه نيز شناسايي شده است که يکي از آن ها "لعرنه" و ديگري "اني‌نومه" نام دارد.