افغان كارت... روشن كارت... قلب آسيا... افغان تماس... اين صداي فريادهاي دستفروشاني است كه هر روز عصر در ضلع جنوبي ميدان امام حسين، به فروش كارت‌هاي تماس با افغانستان اقدام مي‌كنند. هوا كه رو به تاريكي مي‌رود، دستفروشان بساط‌هاي‌شان را برپا مي‌كنند. اجناس مختلفي در بار دستفروشان وجود دارد. پوشاك، لوازم خانگي، تلفن همراه و مواد خوراكي. كالايي پرفروش نيز در ميان انبوه كالاهاي آكبند و دست دوم ديده مي‌شود. كارت تلفن تماس با افغانستان. دستفروشاني كه به تمام لباس خود كارت‌هاي تلفن چسبانده‌اند و فرياد مي‌زنند: «كارت تلفن تماس با افغانستان.» «روشن كارت»، «افغان كارت». محل تجمع‌شان ضلع جنوبي ميدان امام حسين است. گزارش ميداني خبرنگار «اعتماد» نشان مي‌دهد كارت تلفن تماس با افغانستان در ديگر نقاط تهران و ايران نيز به فروش مي‌رسد اما نه فقط فروشندگان، كه خريداران نيز اين محل را بورس خريد و فروش انواع كارت‌هاي تلفن مي‌دانند و مي‌گويند هر كارتي در اينجا پيدا مي‌شود، ارزان‌تر از ديگر نقاط شهر.
سكونت ١٠ درصد جمعيت افغانستان در ايران
فريادهاي كساني كه كارت تماس با افغانستان را مي‌فروشند بي‌پاسخ نيست. انبوهي خريدار در اقصي نقاط ميدان حضور دارند و هر كدام نام كارتي را بر زبان مي‌آورند. طبيعي است كه جمعيت سه ميليون نفري افغان‌ها در ايران به خدمات ويژه‌يي چون كارت‌هاي تماس با افغانستان نياز داشته باشند.
به‌گفته رييس ستاد افغانستان وزارت خارجه، بيش از سه ميليون تبعه افغانستان در ايران زندگي مي‌كنند كه تنها يك ميليون نفر آنها مهاجران قانوني به‌شما مي‌روند. بررسي‌ها نشان مي‌دهد جمعيت افغانستان حدود سي ميليون نفر است. بر اساس اين آمار ١٠ درصد از جمعيت افغانستان در ايران سكونت دارند.
افغان‌ها شيوه خاصي براي زندگي در ايران دارند. غالبا بدون همسر و فرزندان راهي ايران مي‌شوند تا كار كنند و بخشي از درآمدشان را هر ماه به افغانستان بفرستند تا زندگي‌شان رو به راه شود. حتي خداحافظي طالبان از قدرت نيز نتوانست افغان‌ها را راهي كشورشان كند. در ميان خريداران كارت تلفن، بودند كساني كه از ٤٠ سال عمرشان، ٢٥ سال را در ايران گذرانده بودند اما زن و فرزندشان در افغانستان هستند. اين بدان معني است كه با وجود زندگي در ايران، در كشورشان ازدواج كرده‌اند و گاه‌گداري سر مي‌زنند و دوباره براي كار برمي‌گردند. مرد افغان در حالي كه كارت تلفن را در دستش زير و رو مي‌كرد به خبرنگار اعتماد گفت: هزينه زندگي در ايران بالاست از اين رو ترجيح مي‌دهم در اينجا كار كنم و در افغانستان پول خرج كنم.
دستفروشان گريزان از خبرنگار
سوز آذر كم جان است. هر چه هوا تاريك‌تر مي‌شود، جمعيت حاضر در ميدان بيشتر مي‌شود. مرداني ايستاده‌اند در كنار ميدان كه سر تا پايشان را با كارت‌هاي تلفن پوشانده‌اند. به نظر مي‌رسد قيمت كارت‌ها ثابت نيست. شناور بودن نرخ كارت‌ها را از چانه‌زني بي‌حد و حصر مشتريان مي‌توان دريافت. بيشتر مشتري‌ها چانه مي‌زنند و سعي مي‌كنند قيمت را پايين‌تر بياورند. جالب‌ترين بخش ماجرا اين است كه قيمت فروش كارت‌ها به مراتب كمتر از قيمتي است كه روي كارت درج شده است. مثلا كارت ١٥ هزار توماني حدود ١١ هزار و ٥٠٠ تومان به‌فروش مي‌رسد.
يكي از دستفروشان درباره تعداد كارت‌هايي كه مي‌فروشد، مي‌گويد: روزانه حدود ١٠٠ كارت مي‌فروشم اما جز اين سوال حاضر نيست سوال ديگري را پاسخ گويد. براي اينكه مكالمه را تمام كند فردي را نشان مي‌دهد و مي‌گويد او، نماينده يكي از شركت‌هاي توليدكننده كارت‌هاي تماس است. فرد مزبور اما به هيچ روي حاضر به حرف زدن نمي‌شود. در پاسخ به سوالات متعدد خبرنگار «اعتماد» فحشي به خبرنگاران مي‌دهد و مي‌گويد «اينها فقط بلدند نان مردم را آجر كنند».
يكي از مشتريان در رابطه با كيفيت اين كارت‌ها مي‌گويد: كيفيت مكالمه اين كارت‌ها تفاوت چنداني با كارت همراه اول ندارد اما مساله اصلي در اين است كه قيمت اين كارت‌ها ارزان‌تر است. اين افغانستاني ساكن ايران گفت: تماس با همراه اول دقيقه‌يي ٩٠٠ تومان مي‌شود اما با اين كارت‌ها كمتر از ٦٠٠ تومان مي‌شود. او در مورد تفاوت شركت‌هاي مختلف گفت: تفاوت، عمده نيست اما شركت‌هاي قديمي‌تر بيشتر خريده مي‌شوند زيرا جا افتاده هستند. او در مورد تعداد شركت‌هايي كه كارت‌هاي مكالمه به افغانستان را مي‌فروشند اعلام بي‌اطلاعي كرد.
سود پنج درصدي
ضلع جنوب‌شرقي ميدان، مغازه‌يي است كه تمامي اجناسش ارزان‌تر از مغازه‌هاي سطح شهر است. از سيگار گرفته تا كارت تلفن. فروشنده مغازه درباره خريد و فروش كارت‌هاي مزبور گفت: فروش اين كارت‌ها در مقابل شارژ ايرانسل و همراه اول كمتر است چون فقط افغان‌ها خريدار اين كارت‌ها هستند اما كمتر ديده‌ام كه افغاني كارت شارژي جز اين كارت‌هاي شارژ خريداري كند. او سود فروش اين كارت‌ها را بسيار اندك مي‌داند و مي‌گويد ميزان سودي كه از فروش اين كارت‌ها عايد ما مي‌شود تقريبا كمتر از نصف فروش شارژ ايرانسل يا همراه اول است. مرد جوان درباره دلايل فروش زير قيمت اين كارت‌ها گفت: دليل اين مساله وجود تعداد زيادي از دستفروشان در ميدان و قدرت مالي اندك خريداران است. وي مي‌گويد ميدان امام حسين براي اكثر افغان‌هاي ساكن ايران حكم جايي را دارد كه اين كارت‌ها را با قيمت ارزان‌تر به دست مي‌آورند و به همين خاطر تعداد مشتريان ما نسبت به محله‌هاي ديگر بيشتر است. وي درباره تعداد فروش اين كارت‌ها در روز گفت: به طور ميانگين روزي سي عدد از اين كارت‌ها را مي‌فروشيم. فروشنده درباره ميزان كاهش قيمت گفت: چيزي بين ٢٠ تا ٣٠ درصد ارزان‌تر از قيمت كارت‌ها آنها را به فروش مي‌رسانيم. سود آن هم كمتر از پنج درصد است. مثلا كارت ١٥ هزار توماني، ١١ هزار و ٢٠٠ تومان مي‌خريم و ١١ هزار و ٥٠٠ تومان مي‌فروشيم. او نيز در مورد تعداد كارت‌هاي تماس با افغانستان اعلام بي‌اطلاعي كرد و مدعي شد تعداد اين شركت‌ها قطعا بيش از بيست تا است.
مغازه كوچك ديگري همان اطراف است. در اين مغازه هم به طور عمده سيگار و تنباكو به فروش مي‌رود اما روي ويترين آن تعداد زيادي از كارت‌هاي تماس با افغانستان چسبانده شده است. فروشنده اين مغازه جوان درشت‌اندامي است. وي درباره دليل فروش زير قيمت اين كارت‌ها گفت: دستفروشان باعث اين اتفاق شدند اما به هر روي خيلي هم مساله مهمي نيست زيرا من فقط كارت تلفن نمي‌فروشم و اجناس ديگري هم هستند كه به فروش مي‌رسانم. به همين خاطر اين مساله زياد مهم نيست. چراكه اگر دستفروشان از اين كار منع شوند ممكن است براي تامين معيشت خود مجبور به انجام كارهاي خلاف شوند.
در حين صحبت با اين فروشنده، جواني از او سوال كرد كه «اشكان كارت» دارد. او سري به نشانه نفي بالا انداخت و گفت: ديديد؟ ده‌ها شركت كارت‌هاي تماس با افغانستان را توليد مي‌كنند و همين مساله باعث هرج و مرج در بازار هم شده است. شركت‌هايي وجود دارند كه حتي نام آنها را نشنيده‌ام.
٢٩ شركت تهيه‌كننده كارت‌هاي تماس با افغانستان
يكي از مشتريان درباره اين كارت‌ها گفت: به هر حال نرخ تماس با اين كارت‌ها حدود ٣٠٠ تومان در هر دقيقه‌يي ارزان‌تر از همراه اول و ايرانسل است و به همين دليل هم از اين كارت‌ها استفاده مي‌كنيم. وي كه كارگر ساختماني است و حوالي تهرانپارس مشغول به كار است ادامه داد: در كنار اين مساله، قيمت كارت‌هاي تماس با افغانستان در ميدان امام حسين ارزان‌تر از جاهاي ديگر است و به همين خاطر مي‌توان صرفه‌جويي بيشتري انجام داد. او گفت: خودم هرگاه مي‌خواهم با خانواده‌ام در افغانستان تماس بگيرم، از تهرانپارس به اينجا مي‌آيم و كارت را تهيه مي‌كنم در حالي كه در تهرانپارس هم از اين كارت‌ها هست اما قيمت آن بالاتر از ميدان امام حسين است.
ابتداي خيابان انقلاب، فردي روي يك كارتن تعدادي كارت تماس با افغانستان قرار داده است. او كه ميانسال است به گرمي از صحبت كردن استقبال مي‌كند و مي‌گويد: تا جايي كه من مي‌دانم ٢٩ شركت اقدام به توليد اين كارت‌ها كرده‌اند. نام‌هاي آنها هم متفاوت است. افغان كارت، افغان تماس، قلب آسيا، روشن، تل٤تل، هرات كارت، اشكان كارت و... كه طبيعي است همه آنها را نمي‌توانم براي فروش بياورم و به‌جاي آن، كارت‌هاي پرفروش‌تر را مي‌آوريم. وي در مورد تعداد فروش اين كارت‌ها در روز گفت: غالبا روزي صد تا مي‌فروشم كه حدودا ٤٠ هزار تومان سود كار روزانه من است.
اول صبح به سخنگوي شركت مخابرات زنگ زديم، وي در پاسخ گفت: توضيح درباره كارت‌هاي تلفن تماس با افغانستان به عهده «امور بين‌الملل شركت زيرساخت» است. رييس روابط عمومي امور بين‌الملل شركت زيرساخت در پاسخ به به خبرنگار «اعتماد» گفت: اين مسائل در حوزه «سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي» است و سازمان فوق بايد پاسخگو باشد. تلاش‌ها براي برقراري با سازمان فوق تا آخرين ساعات چاپ گزارش ادامه داشت. شايد به اين سوالات در وقتي ديگر پاسخ داده شود.
